Studeren met ADHD en ADD

AD(H)D staat voor Attention Deficit (Hyperactivity) Disorder (aandachtstekortstoornis, met of zonder hyperactiviteit). Het is een veel voorkomende stoornis die van invloed kan zijn op je studie aan de Universiteit Leiden.

De symptomen van ADHD en ADD zijn onder andere organisatie- en concentratieproblemen en hyperfocus. Dit betekent dat studeren met ADHD en ADD extra tijd en moeite kan kosten. Toch lukt het veel studenten om succesvol te studeren en veel te bereiken ondanks hun beperking. De Universiteit Leiden heeft een scala aan faciliteiten beschikbaar om je tijdens je studie te ondersteunen.

Dit is een steungroep voor studenten met ADHD en ADD, geleid door Romke Biagioni, de ADHD en ADD-specialist van Fenestra. Hier kunnen studenten met ADHD en ADD studietips uitwisselen, het studentenleven bespreken en elkaar als lotgenoten steunen. Wil je meedoen, neem dan contact op met Fenestra.

Extra tentamentijd

Als je ADHD of ADD hebt, kun je extra tijd aanvragen voor je tentamens (10 minuten per uur extra). Hiervoor hoef je in de meeste gevallen geen afspraak te maken bij Fenestra. Je moet wel een document uploaden waaruit blijkt dat er sprake is van een functiebeperking.

Overige voorzieningen

Als je andere voorzieningen nodig hebt, bespreek je met Fenestra wat er in jouw situatie mogelijk is. Overige voorzieningen zijn bijvoorbeeld:

Toetsen afnemen in een aparte ruimte met minder studenten (indien mogelijk)
Toetsopgaven in een groter formaat
Extra tijd voor opdrachten
Voorleessoftware, waarmee de studiestof wordt voorgelezen en tegelijk gemarkeerd.
Alternatief studieplan met verminderde werkdruk
Gebruik van laptop voor toetsen

Voorzieningen aanvragen

Log in op uSis
Klik op Studeren met een functiebeperking
Volg de instructies

Als je een aanvraag voor onderwijsvoorzieningen indient, moet je een document uploaden waaruit blijkt dat er sprake is van een functiebeperking. Dit document kan alleen worden ingezien door de studentendecanen van Fenestra.
De studentendecaan verstuurt een besluit of advies naar de studieadviseur en examencommissie van je (hoofd)opleiding. In dit besluit of advies staat vermeld welke functiebeperking je hebt en, zo nodig, de symptomen die maken dat je de voorziening nodig hebt.
De besluiten zijn ook toegankelijk voor studieadviseurs en examencommissies van andere opleidingen/faculteiten dan je (hoofd)opleiding. Zij bekijken deze alleen als dit relevant is voor jou als student, bijvoorbeeld als je vakken volgt aan een andere faculteit. Zo hoef je de voorziening(en) niet opnieuw aan te vragen als je er bij een andere opleiding/faculteit gebruik van wilt maken.
Medewerkers die de toegekende voorzieningen organiseren kunnen alleen zien welke voorzieningen er zijn toegekend. Zij hebben geen inzicht in de aard van de beperking.

Studeer je aan verschillende opleidingen/faculteiten?

Bespreek het met je studieadviseur!

Volg je meerdere opleidingen, doe je een (keuze)vak of minor bij een andere faculteit, of verander je van opleiding nadat een voorziening is toegekend? Het kan voorkomen dat je bij sommige vakken of opleidingen om praktische of onderwijstechnische reden geen gebruik kunt maken van de voorziening, of dat de voorziening daar anders is georganiseerd. Bespreek de aan jou toegekende voorziening(en) daarom zo snel mogelijk met de studieadviseur van de desbetreffende opleiding(en).

De Universiteit Leiden biedt een aantal cursussen aan die nuttig kunnen zijn voor studenten met ADHD en ADD, zoals de cursussen scriptie schrijven en omgaan met uitstelgedrag. Bezoek de cursuswebsite voor een overzicht van de komende cursussen.

Onderstaande tips kunnen je helpen om effectief te studeren en de belemmeringen die ADHD en ADD met zich meebrengen, beperken. Probeer uit wat er voor jou wel en niet werkt. Geef het een paar weken de tijd; uit onderzoek blijkt dat het 21 dagen kost om een gewoonte te veranderen.

Plannen en organiseren

Gebruik een overzichtelijke agenda.
Zorg dat je op je werkplek alles wat je nodig hebt bij de hand hebt.
Ga naar de colleges en werkgroepen.
Werk met een goede en haalbare planning.
Doe dingen niet op het laatste moment.
Stel prioriteiten.
Splits taken op in haalbare stappen.
Houd je eigen studievoortgang in de gaten.
Deel je planning met iemand en vraag hem/haar om je aan te spreken op je voortgang.

Omgaan met afleiding

Zorg voor een opgeruimde werkplek.
Zet je telefoon, radio en televisie uit.
Sluit je e-mail en andere afleidende websites af.
Vraag anderen om je niet te storen.
Vermijd plekken met veel prikkels. Ga bijvoorbeeld niet bij een raam zitten.
Zoek eventueel een stilteruimte op. Veel gebouwen van de Universiteit Leiden hebben er een. Vraag ernaar bij de receptie.
Sommige studenten concentreren zich beter als ze ‘witte ruis’ horen. Dit is een monotoon geluid dat omgevingsgeluiden neutraliseert. Online vind je veel (gratis) witte ruis.
Een goede methode om geconcentreerd te studeren is de Pomodoro-techniek. Hierbij studeer je steeds 25 minuten heel aandachtig, gevolgd door een korte pauze.

Lesstof verwerken

Bekijk voor je een tekst gaat lezen eerst de titels van hoofdstukken en paragrafen.
Lees eerst de inleiding en conclusie, daarna pas de rest.
Vat lange teksten samen of giet ze in een andere vorm, zoals een schema.
Bestudeer eventuele grafieken, schema’s en tabellen goed.
Herhaal hardop en in je eigen woorden wat je hebt gelezen.
Spreek de stof door met medestudenten. Zo krijg je meer grip op de stof en toets je je kennis.

College volgen

Zoek een rustige plek uit in de collegezaal.
Probeer van tevoren te achterhalen wat de docent gaat behandelen en verdiep je voor zover mogelijk alvast in die stof.
Bekijk of de sheets/aantekeningen van de docent via je digitale leeromgeving beschikbaar zijn. Zo niet, vraag er dan naar bij je docent.
Vraag de docent eventueel of je het college mag opnemen.
Schrijf niet alles op als je aantekeningen maakt. Gebruik sleutelwoorden en werk ze later uit.
Vraag eventueel een medestudent of je zijn/haar aantekeningen mag kopiëren.
Via SIL en JoHo kun je aantekeningen en samenvattingen kopen.

Deelnemen aan werkgroepen

Kies een rustige plaats in de ruimte.
Reageer niet meteen, maar schrijf je vraag of commentaar eerst op.
Leg je situatie uit aan de docent of een medestudent. Vraag hem/haar om je een seintje te geven als je ‘doordraaft’ of ‘afdwaalt’.

Tentamen doen

Bereid je goed voor. Oefen met oude tentamens en laat je medestudenten je overhoren.
Zoek in de tentamenruimte een plek met weinig afleiding.
Lees de instructies bij de vragen rustig door voor je begint. Bekijk hoeveel vragen je moet beantwoorden en hoeveel tijd je ervoor hebt.
Beantwoord eerst de vragen die je direct weet. Ga daarna verder met de vragen die je lastiger vindt.
Probeer ontspannen te blijven. Neem af en toe een korte pauze en doe zo nodig wat ontspanningsoefeningen.
Ben je klaar met je tentamen? Loop het dan nog eens heel goed door. Kijk of je geen vragen of bladzijden hebt overgeslagen.
Als je op tentamens steeds in tijdnood komt, kun je vragen om verlenging van de tentamentijd.

Schrijfopdrachten

Breek de schrijfopdracht op in verschillende stappen en werk ze één voor één af. Op universiteitleiden.nl/ studietips lees je hoe je dit aanpakt.
Als je moeite hebt om je gedachten te ordenen, kun je ze eerst inspreken op een opnameapparaat. Daarna kun je ze terugluisteren en op papier zetten.
Probeer niet meteen ‘mooi’ te schrijven. Maak eerst een kladversie. Als je de inhoud van je verhaal op papier hebt staan, ga je pas schaven aan de vorm. Meer tips vind je in het e-book Scriptie schrijven voor studenten met ADHD & ADD.

Overleg met je docent

Als je het lastig vindt om teksten die een docent uitdeelt in korte tijd te verwerken, kun je hierover afspraken maken. Vraag bijvoorbeeld of je de teksten al een dag van tevoren kunt bekijken.
Als je moeite hebt om deadlines te halen, kan het helpen om met je docent een ‘deadline vóór de deadline’ af te spreken. Als je dan uitloopt, ben je nog steeds op tijd voor de officiële deadline.
Als je van tevoren denkt dat je een opdracht niet binnen de tijd kunt maken, kun je je docent vragen of je het later mag inleveren.
Spreek regelmatig af met je scriptiedocent en spreek deadlines af voor de verschillende fasen/delen van je werkstuk.

Als je moeite hebt om je te concentreren, kan het nuttig zijn om je aan te sluiten bij een study support group. Je studeert dan wekelijks samen met medestudenten in een prikkelarme studiezaal, onder begeleiding van een vrijwilliger. Je kunt hierbij gebruikmaken van geluiddempende koptelefoons en privacyschermen. Tijdens de gezamenlijke pauzes kun je delen hoe het studeren gaat en elkaar hierin ondersteunen. De groepen bestaan uit maximaal 8 studenten van verschillende faculteiten en leeftijden.

Wanneer
Woensdag en donderdag, 10.00 - 13.00 uur en 14.00 - 17.00 uur

Waar
Studentencentrum Plexus, Niet Spiekenzaal (1e verdieping)

Aanmelden
Omdat het aantal plekken beperkt is, kun je alleen deelnemen als je je hebt aangemeld. Meld je aan voor een study support group

Begeleiding & adviseurs

Fenestra Disability Centre geeft advies over alle zaken die te maken hebben met je beperking. Als je op andere gebieden ondersteuning nodig hebt, zijn er andere adviseurs beschikbaar.
Lees meer over begeleiding en adviseurs

Financiële ondersteuning

Studenten met een functiebeperking kunnen zowel tijdens hun studie als in het dagelijks leven extra kosten maken. Er zijn een aantal regelingen, fondsen en speciale vergoedingen die de financiële lasten kunnen verlichten.
Lees meer over financiële ondersteuning

Workshops & cursussen

De Universiteit Leiden organiseert workshops en cursussen die je kunnen helpen om je studievaardigheden te verbeteren.
Bekijk de workshops en cursussen

Studietips

De Universiteit Leiden biedt studietips die je kunnen helpen om effectief te studeren, ondanks de belemmeringen die je functiebeperking mogelijk met zich meebrengt.
Bekijk de studietips

Gezondheidszorg en thuiszorg

In sommige omstandigheden kun je extra gezondheidszorg of thuiszorg nodig hebben.
Lees meer over zorg

Huisvesting

Extra voorzieningen in huis kunnen nodig en welkom zijn als je een beperking hebt.
Lees meer over huisvesting

Rechtsbescherming

Volgens de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte is het ten strengste verboden te discrimineren op grond van een beperking bij het aanbieden van werk, huisvesting, goederen en diensten.
Lees meer over rechtsbescherming

Sociale steun

In contact blijven met andere studenten is niet altijd gemakkelijk, maar wel heel belangrijk. Lees meer over de verschillende manieren waarop je andere studenten kunt ontmoeten.