Hebben dieren gevoel voor ritme? Waarom is het toch zo moeilijk om links en rechts uit elkaar te houden? En wat vonden kinderen met autisme eigenlijk van de lockdown? Vier Leidse onderzoeken zijn genomineerd voor de Klokhuis Wetenschapsprijs. Kinderen kunnen stemmen op het onderzoek dat ze het leukst…

Snel geld verdienen in de drugshandel, geweld plegen of haast bezwijken onder prestatiedruk. In de vierdelige vodcast NeurolabNL Young spreken jongeren openhartig met neurowetenschappers over risicogedrag en prestatiedruk. Hoe vonden ze de weg weer terug?

Een burgemeester, een minister en een theater vol bekende wetenschappers. Dat zijn de ingrediënten voor het Gala van Wetenschap en Samenleving. Hoogleraar Wetenschapscommunicatie Ionica Smeets organiseert het evenement, samen met New Scientist-hoofdredacteur Jim Jansen. In dit interview vertelt Ionica…

De Europese Unie heeft met de Green Deal ambitieuze en broodnodige klimaatdoelen geformuleerd. Maar de huidige geopolitieke spanningen en de energiecrisis maken de uitvoering ervan ingewikkeld. Zeven wetenschappers van de alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities (LDE) schreven daarom een white paper…

Hoogleraren Jan Willem Erisman (Universiteit Leiden), Chris Backes (Universiteit Utrecht) en Wim de Vries (Wageningen Universiteit) stellen in een essay voor om het stikstofbeleid te herzien. Zij pleiten voor een verschuiving van depositie- naar emissiebeleid, waarbij sectoren verantwoordelijk worden…

Promotie

Precies een jaar geleden ging de universiteit plotseling grotendeels op slot, midden in het collegejaar. Opeens zaten we op die derde maandag in maart allemaal thuis en moesten we, vanaf een krappe zolder- of studentenkamer, online studeren en werken. Het gedenkwaardige coronajaar in beeld.

Op 2 november zijn negen hoogleraren gelijktijdig geïnaugureerd als 'Medical Delta hoogleraar' bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Positieve verwachtingen over een behandeling vergroten de kans op succes. Daarom stimuleert het Center for Interdisciplinary Placebo Studies Leiden onderzoek naar placebo-effecten. Ook biedt dit nieuwe centrum expertise en trainingen aan voor zorgverleners. Bij de opening gaven de oprichters alvast…

2023 was het jaar van de aardbeving in Turkije en Syrië, de opstand van de Wagnergroep en alle weerrecords, met vele bosbranden en overstromingen tot gevolg. Onze best gelezen verhalen gingen over de klimaatcrisis en de verkiezingen: een overzicht.

Mensen kunnen gemakkelijk misleid worden door grafieken. Maar je hoeft niet altijd misleid te blijven, blijkt uit onderzoek.

Hoe voer je als docent een genuanceerd gesprek in je klas over migratiebeleid, asielzoekers, of etnische discriminatie op de arbeidsmarkt? Sociale wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben met een internationaal team lesmodules gemaakt over migratie. De lesmodules zijn vanaf nu gratis te downloaden…

De Universiteit Leiden breidt haar onderwijsaanbod in Den Haag uit met twee Nederlandstalige bacheloropleidingen: Economie & Samenleving en Cybersecurity & Cybercrime. De studies spelen in op actuele maatschappelijke vraagstukken en bieden studenten de kans om verschillende vakgebieden te combineren…

Haarscherp en het diepste kijkje in ons universum ooit: de eerste beelden van de nieuwe James Webb-ruimtetelescoop zorgden gisteren voor veel verwondering en aandacht. De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica, Ewine van Dishoeck, gaf bij meerdere media uitleg over de eerste beelden, waarop onder…

Nederlandse militairen, rechters en politici tolereerden en verzwegen collectief het stelselmatig gebruik van extreem geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Historici tonen aan hoe dat kon gebeuren. ‘Het was schandaalmanagement in plaats van preventie’, aldus de Leidse historicus en…

Ernstigere droogtes die ook langer zullen aanhouden: het wordt vooral een probleem voor geïrrigeerde landbouwgrond. Gemengde bossen met een verscheidenheid aan plantensoorten zijn het minst kwetsbaar. Dit ontdekte milieuwetenschapper Qi Chen. Zij vergeleek de effecten van droogte op verschillende ecosystemen…

Over minder dan een week besluiten miljoenen Turken wie hun land de komende vijf jaar gaat besturen. Het beloven de spannendste verkiezingen in jaren te worden, want de verschillen in de peilingen zijn klein en alles staat op het spel, ook voor Europa. Turkije-kenner en universitair docent Alp Yenen…

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

Witte meisjes krijgen significant meer positieve opmerkingen van hun meester of juf op hun basisschoolrapport, dan witte jongens en kinderen met een migratieachtergrond. Promovendus Antoinette Kroes deed in verschillende contexten onderzoek naar subtiele vooroordelen en zag hoe schadelijk die kunnen…

Het Zuid-Koreaanse kijkcijferkanon Squid Game is hard op weg om de meest succesvolle Netflix-productie ooit te worden. In meer dan negentig landen staat de serie op de eerste positie in de kijkcijferlijst. Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker ziet duidelijk hoe Zuid-Koreaanse popcultuur steeds populairder…

Leidse wetenschappers en bedrijven ontvangen 1,37 miljoen euro om technologie voor de Einsteintelescoop te ontwikkelen. Deze ondergrondse telescoop gaat zwaartekrachtgolven meten en moet dus extreem gevoelig zijn. Het consortium doet daarom onderzoek naar het dempen van trillingen bij temperaturen rond…

Een grotere toestroom aan asielzoekers, overvolle opvangcentra en asielprocedures die jaren duren door capaciteitsgebrek. Het huidige kabinet wil een asielcrisis uitroepen, maar wat is dat eigenlijk en kan dat zomaar?

Van games tot speurtochten: veel musea doen van alles voor kinderen. Maar hoe kijken kinderen werkelijk naar kunst? Raken schilderijen hen meer als de informatie speciaal op jonge bezoekers is afgestemd? Ga met psycholoog Francesco Walker mee naar het Rijksmuseum en kijk hoe zijn team dit met eyetrackers…

Slechts een op de vijf minderjarigen met geestelijke gezondheidsproblemen zoals een angststoornis krijgt passende professionele hulp. Huisartsen herkennen vaak niet goed de signalen bij kinderen en jongeren, stelt psycholoog Semiha Aydin. Hoe kan het beter? Promotie op 23 februari.

Terwijl tienduizenden bezoekers dansen op snoeiharde muziek probeert een team Leidse psychologen op Lowlands harde data te verzamelen voor hun onderzoek. Hoe beleven festivalgangers een virtuele trip? En welke rol spelen factoren als weinig slaap en wel of geen ervaring met psychedelica?

Volwassenen die in hun jeugd zijn misbruikt of mishandeld en daardoor kampen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS), kunnen veel baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. Dat blijkt uit een studie waaraan 149 patiënten hebben meegedaan. Onderzoeker en promovendus Chris Hoeboer is hoopvol over…

Bang zijn om de beurt te krijgen, voor te lezen, je vinger opsteken, of uberhaupt een fout maken: veel kinderen op de basisschool hebben last van angst en dat worden er steeds meer. Psychologen van het Kenniscentrum Angst en Stress bij Jeugd ontwikkelen of onderzoeken daarom preventieve trainingen.

‘Je bent slordig, ruim je kamer op.’ ‘Wat ben je lui vandaag, ga je huiswerk maken’: kritiek is nooit leuk om te krijgen. Maar bij sommige pubers komt dat commentaar extra hard binnen, zo blijkt uit onderzoek van promovendus Lisanne van Houtum. Tieners met een depressie lijken namelijk een stuk gevoeliger…

Rector magnificus Carel Stolker neemt op 8 februari afscheid. Als er één thema als een rode draad door zijn carrière loopt, dan is het de verbinding tussen universiteit en maatschappij. In deze serie afscheidsgesprekken gaat Stolker nog eenmaal in gesprek met mensen van binnen en buiten de universiteit.…

Kabinet, schrap de rigoureuze bezuinigingsplannen op onderzoek en onderwijs. Met die boodschap luidden wetenschappers en studenten het nieuwe collegejaar in. Diverse sprekers wezen in de Pieterskerk op het belang van onderzoek en onderwijs voor de samenleving.

Congres/symposium

Een betere betaling en nieuwe afspraken met streamingplatformen: de acteursstaking die Hollywood sinds een paar dagen platlegt draait vooral om geld. Maar er is nog iets waar de filmacteurs zich druk om maken: het toenemend gebruik van Artificial Intelligence. Is die angst terecht?

Veruit de meeste gebruikers van netwerken van seksueel kindermisbruik, oftewel kinderpornofora, op het dark web communiceren daar niet actief, maar downloaden wel illegaal materiaal. Ze plegen daarmee strafbare feiten. Toch blijven ze vaak buiten zicht van politie en justitie. Promovendus Madeleine…

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Ruimtelijke techniek, zoals virtual reality, kan patiënten helpen die moeite hebben met ruimtelijke cognitie, bijvoorbeeld wanneer zij snel de weg kwijtraken. In haar oratie vertelt neuropsycholoog Ineke van der Ham over het belang van de patiëntbeleving, avatars en de ruimte voor innovatie.

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

Wat kun je doen tegen pesten? Hoe motiveer je jongeren? Op het symposium van NeurolabNL lanceerde een multidisciplinair onderzoeksteam een interactief boek voor docenten en jeugdhulpverleners. Het digitale boek biedt de nieuwste inzichten en veel handige tools en adviezen. Kinderombudsvrouw Margrite…

Medici kunnen veel repareren, maar ziekte voorkomen of uitstellen is beter. Daarvoor is vaak leefstijlverandering nodig en dat blijkt lastig. Gezondheidswetenschappers Sandra van Dijk (Universiteit Leiden) en Valentijn Visch (TU Delft) doen onderzoek naar de vraag hoe je mensen kunt helpen met gedragsverandering…

Alicia Schrikker is helemaal niet van de stadsgeschiedenis. Ze is van de koloniale geschiedenis van Azië en een beetje van Zuid-Afrika. Dat is haar terrein als universitair hoofddocent. Dus dat zij, samen met buurtgenoten, een stadsgeschiedenis-onderzoek gaat doen, dat vindt ze zelf ook best opmerke…

Vanuit je woonkamer videovergaderen en algoritmen op sociale media die jouw interesses kennen: nieuwe technologie raakt meer en meer verweven met ons bestaan. Tegelijkertijd groeit de roep om de bescherming van onze privacy en dat zorgt voor spanning, ook op de universiteit. Mede vanwege de ophef over…

Lezing, Studium Generale