For questions and suggestions regarding the series, please contact prof. dr. Olaf van Vliet or dr. Max van Lent

Neanderthalers wisten volwassen bosolifanten, de grootste landzoogdieren van de laatste paar miljoen jaar, te verschalken. De Leidse hoogleraar Wil Roebroeks publiceert hierover samen met onder anderen zijn Duitse collega Sabine Gaudzinski-Windheuser in het tijdschrift Science Advances.

Sterrenkundige Ignas Snellen onderzoekt atmosferen van exoplaneten met als uiteindelijk doel aanwijzingen voor leven te vinden. Dat lukt steeds beter dankzij alsmaar slimmere meetmethoden van zijn onderzoeksgroep. ‘Binnen tien jaar wordt het echt spannend.’ Oratie 8 november.

Het werk van SUMO-eiwitten in onze lichaamscellen is van levensbelang. Van die eiwitten maakt moleculair celbioloog Alfred Vertegaal al negen jaar zijn werk. Na een Veni-beurs heeft hij nu ook een prestigieuze Vidi-beurs op zak.

Voor zijn baanbrekend onderzoek in de statistiek ontvangt hoogleraar Stochastiek Aad van der Vaart de NWO-Spinozapremie. Hij ontvangt de prijs voor zijn fundamenteel onderzoek naar modellen die bijvoorbeeld helpen bij het opsporen van genen die een rol spelen bij kanker.

Joost Akkermans zocht voor zijn dissertatie naar verbeterpunten voor de delicate foetale laser-chirurgie bij het Tweeling Transfusie Syndroom. Dit syndroom komt in Nederland 60 à 70 keer per jaar voor bij een-eiige tweelingen die één placenta delen. Behandeling is mogelijk maar niet zonder risico’s.…

Leids experimenteel natuurkundige Dirk Bouwmeester zorgde voor een aantal belangrijke doorbraken in de kwantummechanica. Zijn Europese onderzoekgroep werkt ook aan een nieuwe DNA-detectietechniek en hoopt kernfusiereactoren drastisch te verbeteren.

De European Research Council (ERC) heeft chemicus dr. Alexander Kros geselecteerd voor een Starting Independent Researcher Grant van 1,4 miljoen euro. Hiermee gaat hij bestuderen hoe moleculen de natuurlijke barrière van een celmembraan nemen. Als het lukt voorspelt hij op termijn een revolutie in…

Antoni van Leeuwenhoek, de vader van de microbiologie, overleed 300 jaar geleden. Daarom is dit jaar uitgeroepen tot het Antoni van Leeuwenhoek-jaar. De nieuwe tentoonstelling Onvoorstelbaar in Rijksmuseum Boerhaave gaat over de wondere wereld die Van Leeuwenhoek zichtbaar maakte. Wat maakte zijn werkwijze…

Wat gebeurt er als alle verlichting in een groot gedeelte van de stad wordt uitgezet? Hoeveel sterren kun je zien zonder al die lichtvervuiling? Dat gaan wetenschappers, kunstenaars en inwoners van Leiden samen onderzoeken tijdens Seeing Stars Leiden, op 25 september. ‘Leiden is de ideale plek voor…

Bliksem slaat vaak meerdere keren via dezelfde route in. De reden hierachter bleef lange tijd een raadsel. Recentelijk bracht een internationaal onderzoeksteam, waarbij ook de Leidse Sterrewacht aangesloten was, hier verandering in. Met de LOFAR radiotelescoop bestudeerden onderzoekers de bliksemflitsen…

Speciaal voor vrouwelijke scholieren die zich oriënteren voor hun studiekeuze, wordt op 30 oktober 2015 de jaarlijkse Physics Ladies Day georganiseerd. Dat natuurkunde een vakgebied zou zijn voor mannen is achterhaald, bewijzen deze drie Leidse vrouwelijke natuurkundige onderzoekers. Lees over hun e…

Iedere maand vertelt één van de medewerkers van het Instituut over een boek dat hij onlangs heeft gelezen en hem heeft geïnspireerd: van roman tot biografie. Op het eind van het stuk wordt het stokje doorgegeven aan een nieuwe collega. Dit keer vertelt Erika Kuijpers over een boek dat zij onlangs la…

Zeven wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

In de gang en werkkamer van hoogleraar Extragalactische sterrenkunde Marijn Franx hangen fraaie posters. Waar een leek sterrenstelsels ziet, ziet Franx in sommige opnamen een reis in de tijd. Want wie in de verste verte van het heelal tuurt, ziet letterlijk hoe ons universum er 13 miljard jaar geleden…

Astronomen van de Sterrewacht Leiden hebben een nieuwe methode ontwikkeld om verre quasars te vinden en beter te onderscheiden van andere objecten die erop lijken, met behulp van technieken voor machinaal leren. Het onderzoeksresultaat is geaccepteerd voor publicatie in het vakblad Astronomy & Astrophysics.…

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

Wist u dat de Leidse Museumnacht elk jaar wordt georganiseerd door leden van studentenvereniging Quintus? Op zaterdag 2 juni is het tijd voor de alweer tiende editie. Vijf studenten vertellen waarom je de Nacht niet mag missen.

Statistiek?’ Dat vond ik vroeger echt een vreselijk vak!’, krijgt statisticus Sanne Willems vaak te horen. En dat is jammer, vindt ze: ‘want het hoeft niet per se moeilijk te zijn.’ Samen met twee oud-studiegenoten richtte ze daarom de sectie Statistics Communication op voor goede communicatie over…

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie, van maximaal 280.000 euro, kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Van politieke bekentenissen tot levenslessen uit zijn eigen studietijd. Een openhartige premier Mark Rutte beantwoordde op 14 maart vragen van Leidse rechtenstudenten.

Joost Akkermans zocht voor zijn dissertatie naar verbeterpunten voor de delicate foetale laser-chirurgie bij het Tweeling Transfusie Syndroom. Dit syndroom komt in Nederland 60 à 70 keer per jaar voor bij een-eiige tweelingen die één placenta delen. Behandeling is mogelijk maar niet zonder risico’s.…

Wat hebben lakenhandel en slavernij met elkaar te maken? Best veel, bewijst de bachelorscriptie van geschiedenisstudent Sjoerd Ramackers. Hij toont aan dat lakenhandelaar Daniel van Eijs nauw verbonden was aan vier plantages in Berbice, een voormalige Nederlandse kolonie aan de noordkust van Zuid-Am…

Nederlandse astronomen onder leiding van de Leidse onderzoeker Ignas Snellen namen voor het eerst een superstorm waar in de atmosfeer van een exoplaneet. De koolmonoxide-wind bereikt snelheden van 5000 tot 10.000 kilometer per uur wanneer hij van de hete dag- naar de koude nachtzijde stroomt. Dit stond…

Dit jaar zal de Universiteit Leiden voor het eerst deelnemen aan de Monitor Cultureel Talent naar de Top. Deze monitor moet inzicht geven in het diversiteitsbeleid wat betreft werknemers met een niet-Westerse achtergrond binnen de organisatie, met als uiteindelijke doel om etnische en culturele diversiteit…

50% van de patiënten met een chronische depressie reageert niet op antidepressiva. Een nieuw geneesmiddel ontwikkelen kost zo’n 10 jaar. Daarom gebruikt klinisch psycholoog Hilal Cerit een nieuwe methode om vroege antidepressieve effecten te meten, op zoek naar effectievere geneesmiddelen bij een depressie.…

Ben jij of ken jij een gezin in de Randstad met een kind van 5, 6 of 7 jaar met een donkere huidskleur en wil je meehelpen met het onderzoek 'Zwarte Piet door de ogen van kinderen'?

Op maandag 9 oktober werd in de Hooglandse Kerk het Honoursjaar geopend. Samen met studenten, docenten en andere geïnteresseerden opende dean Ton van Haaften het honoursjaar, waarbij hij de innovatiekracht van het honoursonderwijs benadrukte. Tijdens de borrel maakten de aanwezigen vervolgens kennis…

Leidse onderzoekers hebben minuscule bewegingen gevonden in het laccase-enzym. Deze ontdekking kan leiden tot de ontwikkeling van veel efficiëntere biobrandstofcellen. Publicatie in Biophysical Journal.

‘De historisch gegroeide organisatiestructuur van voetbalverenigingen en de nationale voetbalbond (de KNVB) belemmert de verdere ontwikkeling van het meisjes- en vrouwenvoetbal in Nederland.’ Jan Postma, oud-burgemeester van Leiden, promoveerde op 14 februari 2017 op ‘Alexander Gogel (1765-1821),…

Biologisch geïnspireerde algoritmen gebruiken op ‘edge devices’, zoals camera's en mobiele telefoons, dat is waar het promotieonderzoek van Svetlana Minakova om draaide. Zij deed onderzoek naar Convolutional Neural Networks(CNN). Het is een ingewikkelde taak om deze algoritmen in verschillende situaties…

Aminozuren zijn de bouwstenen voor het leven op aarde. Mogelijk zijn ze in de ruimte ontstaan, en via kometen en meteorieten op aarde beland. Daniël Paardekooper onderzocht een deel van deze hypothese. Promotie op 5 juli.

De kleine kwantumwereld en onze belevingswereld hebben andere natuurwetten. Leidse natuurkundigen zoeken naar de grens tussen beide werelden. In een artikel dat binnenkort verschijnt in Physical Review Letters stellen ze nu een bovenlimiet vast.

De opleidingen Griekse en Latijnse taal en cultuur en Wijsbegeerte scoren bovengemiddeld. Deze opleidingen hebben het predicaat 'Topopleiding' gekregen van de Keuzegids 2015. Midden-Oostenstudies en Oude culturen van de Mediterrane wereld werden ook erg positief beoordeeld.

Op het jaarlijkse World Computer Chess Championship nemen schaakcomputers uit de hele wereld het tegen elkaar op. Dit jaar was de Universiteit Leiden het strijdtoneel.

De Canadees Roméo Dallaire (1946) was VN-commandant in Rwanda ten tijde van de genocide daar, en werd vervolgens voorvechter van mensenrechten. Hij was ook als onderzoeker verbonden aan diverse universiteiten en negen jaar senator in Canada. Dallaire spreekt op 26 november de vijftigste Cleveringa-oratie…

Doorzichtige moleculen stuk voor stuk bekijken onder een lichtmicroscoop. Dat kan door ze te binden aan een gouden nanostaafje. De Leidse natuurkundigen dr. Peter Zijlstra en prof.dr. Michel Orrit hebben dit experimenteel aangetoond. Hun artikel staat vanaf 15 april op de website van Nature Nanotech…

Op maandag 17 september is de jubileumeditie van Herfsttij der Middeleeuwen, het bekendste werk van de historicus Johan Huizinga, gepresenteerd. Het eerste exemplaar is door minister-president Mark Rutte, historicus en alumnus van Universiteit Leiden, in ontvangst genomen. Herfsttij der Middeleeuwen…

De veertien partners van Economie071 hebben hun economische samenwerking verlengd tot 2020. De Universiteit Leiden is een van de deelnemers aan deze projectorganisatie, die als doel heeft om de regionale economie te stimuleren.

Wetenschap en maatschappij ontmoeten elkaar in de Leidse Nacht van Kunst & Kennis op 20 september. Vooraf krijgen onze topsprekers alvast een prikkelende vraag. Hartpatiënt Dennis Janssen vraagt aan stamcelprofessor Christine Mummery wanneer stamcellen schade aan het hart kunnen repareren.

De Nobelprijs voor Scheikunde 2017 is uitgereikt aan Jacques Dubochet, Richard Henderson en Joachim Frank, voor hun ontwikkeling van de cryo-elektronenmicroscopie. Met deze techniek kunnen biomoleculen in 3D in beeld gebracht worden, legt hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel uit.

Begin juni is bekend geworden dat dr. mr. C. (Coen) Maas is toegelaten tot het Visiting Scholar / Visiting Researcher Program van Harvard Law School. Maas zal daar in het academisch jaar 2016/2017 als visiting researcher werken aan zijn onderzoeksproject 'Debating and Judging Corporate Tax Avoidance:…

De veelgebruikte Bayesiaanse statistiek is niet zo robuust als vaak wordt gedacht. Thijs van Ommen van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) heeft ontdekt dat voor een bepaald type problemen de Bayesiaanse statistiek niet-bestaande patronen in data vindt. Promotie op 10 juni.

Afgelopen week was de opening van Kiek! De nachthemel door een Leidse lens. De tentoonstelling die opgesteld staat in een bibliotheek in de Stevenshof laat zien hoe astrofotografen het heelal in beeld brengen vanuit hun achtertuin. Dat hoeft niet moeilijk te zijn: met alleen een mobieltje kom je al…

Een signaal dat zowel in het centrum van ons Melkwegstelsel voorkomt, als op afgelegen plekken in het heelal, laat mogelijk de oorsprong van donkere materie zien. Dat concludeert de Leidse natuurkundige Alexey Boyarsky in een artikel in Physical Review Letters.

Het logo van de Universiteit Leiden, met letters zo klein als een bacterie. Wetenschappers van het LUMC en het Instituut Biologie hebben het kleinste logo ooit van onze universiteit gemaakt. Een grapje met een serieuze ondertoon: met de nieuwe microscoop waarmee het logo is gemaakt, kunnen zij nog gedetailleerder…

Welke twee Leidse bètawetenschappers presenteren hun onderzoek het aanstekelijkst in drie minuten? Misschien wel degenen met de meeste supporters. Op 14 februari vindt de Leidse voorronde van FameLab plaats. Meld je nu aan als publiek!

Kijken naar een dansende tulpenbol of opstijgen op een supergeleidende plaat. De Leidse Museumnacht op 30 mei bracht een aangename mix van kijken, luisteren en leren. De zevende editie trok het recordaantal van bijna 4.800 bezoekers.