Neanderthalers kookten en bewerkten hun eten al veel uitgebreider dan gedacht. Britse wetenschappers hebben dit ontdekt toen ze 12 tot 70 duizend jaar oude kookresten analyseerden die zijn gevonden in Griekenland en Irak. Archeoloog Femke Reidsma is promovendus bij de menselijke evolutie-groep aan de…

Deze week is er weer een nieuwe aflevering van de podcast ‘Oudheid’ te beluisteren, met deze keer als gast prof. Dr. Bleda Düring, hoogleraar archeologie van West-Azië. In deze aflevering komt van alles aan bod rondom het neolithicum van Turkije; de opkomst van landbouw, domesticatie van dieren en planten…

Nieuwe genetisch onderzoek werpt licht op de sociale organisatie van de Neanderthaler-samenleving. Archeoloog Gerrit Dusseldorp reflecteert hierop in een artikel in de Volkskrant. De nieuwe resultaten lijken eerder onderzoek van hem te ondersteunen: het uitsterven van Neanderthalers had misschien…

Beschavingen in het Amazonegebied van voor de Spaanse verovering waren een stuk dichtbevolkter en complexer dan historici decennia lang hebben gedacht. Leidse archeologen Marlena Antczak en Martin Berger reageren op nieuwe informatie vanuit Duits onderzoek.

Paarden werden voor het eerst getemd in Zuidwest-Rusland, concludeert een internationaal team van wetenschappers in het gerenommeerde tijdschrift Nature. Daarmee lossen zij een oud archeologisch vraagstuk op. Maar die domesticatie heeft opvallend genoeg niet bijgedragen aan de snelle verspreiding van…

De rondreizende tentoonstelling ‘Presenteren met de stad’ is neergestreken in het Lipsius. In de presentatie laten studenten en onderzoekers zien hoe hun onderzoek een bijdrage heeft geleverd aan de stad.

Nieuw archeologisch onderzoek laat zien: mannen met zwaarden blijken ineens vrouwen te zijn, en omgekeerd. Betekenen zulke ontdekkingen dan ook dat de rolverdeling vroeger anders was? Onder meer Leidse archeoloog Luc Amkreutz duidt dit nieuwe onderzoek in een artikel in de Volkskrant.

In de zomer van 2022 hebben acht archeologiestudenten van de Universiteit Leiden archeologisch onderzoek verricht in het perceel Vrouw Vennepolder, begeleid door geoarcheoloog Joanne Mol. Het project vloeit voort uit het onderzoek naar de biodiversiteit van dit gebied van onze collega’s van het Centrum…

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

Juist de wetenschap moet de wetenschap serieus nemen en werken aan een reductie van de CO2-uitstoot, schrijft archeoloog Roos van Oosten naar aanleiding van het jongste IPCC-rapport over de klimaatontwikkeling. 'Als de oproep vanuit de wetenschap (het IPCC-rapport) er één tot onmiddellijke en diepgaande…

De leeftijd achterhalen door de naden van een schedel te bestuderen of bloedarmoede opsporen aan de hand van gaatjes in de gevonden botten. Door goed te kijken naar de gevonden skeletten kom je veel te weten over wat er zich in een bepaald gebied heeft afgespeeld. BNR nieuwsradio nodigde archeoloog…

In het vakblad Vitruvius verhaalt archeoloog Richard Jansen met een aantal collega's over de topvondst van de oudste jurk van Nederland. Deze jurk, gevonden tijdens een routine-opgraving van een ijzertijdgrafveld op de Slabroekse Heide, is een uitstekend voorbeeld waarom het belangrijk is om ruimte…

De kaarten van de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi worden de komende maanden door honderden vrijwilligers afgespeurd. Dit doen zij voor het project ‘Scars of War’, een project wat is gestart om sporen in het landschap te onderzoeken van de Tweede Wereldoorlog. Iedereen kan zich als vrijwilliger opgeven.…

Archeologen hebben in Enkhuizen de overblijfselen van een 17e-eeuwse Noord-Amerikaanse landschildpad gevonden. Het is het oudste bewijs dat mensen toentertijd schildpadden als huisdier hielden. ‘Het feit dat deze schildpad oorspronkelijk uit Amerika komt is heel bijzonder. We weten nu wanneer deze dieren…

In 2003 trof melkveehouder Ad Wouters scherven aardewerk uit de ijzertijd op zijn stuk grond aan. Onder zijn weiland bleek zo'n 700 kilogram aardewerk te liggen.

In 1989 werden de restanten van een neanderthalerkindje opgegraven in Cova Negra, in het oosten van Spanje. Recentelijk onderzoek laat zien dat het hier gaat om een bijzondere vondst; hij/zij had mogelijk het syndroom van Down. Het kindje was minstens zes jaar oud geworden, overigens is dit nu het oudst…

Een recente publicatie in Nature over de bouw van piramides langs een inmiddels verdwenen zijtak van de Nijl doet stof opwaaien. Hoogleraar Olaf Kaper vertelt er meer over in NRC en Trouw.

Dat er 13.000 jaar geleden in Amerika gejaagd werd op mammoeten, beren en andere grote dieren weten we inmiddels. We kennen immers allemaal de plaatjes en verhalen over de jacht met speren. Maar klopt dit allemaal wel?

Hieronder vind je een overzicht van alle projecten en research trainees die hebben deelgenomen aan het Research Traineeship Programme.

Generaties Leidse studenten en wetenschappers deden archeologisch onderzoek naar de vroeg-middeleeuwse geschiedenis van Oegstgeest. Dat maakt de oude nederzetting een van de best gedocumenteerde vindplaatsen uit die tijd. In een nieuw boek maken Leidse wetenschappers de balans op.

De afgelopen weken hebben duizenden studenten van de Universiteit Leiden de Nationale Studenten Enquête (NSE) ingevuld. Als dank hiervoor doneert de universiteit een bedrag van €3.637,75 aan #wakeuptocorona.

Jongeren enthousiast maken over geschiedenis, dat kan best zonder boeken. Leidse wetenschappers reisden af naar Marokko om samen met scholieren cultureel erfgoed na te bouwen in het populaire videospel Minecraft. Het resultaat: één virtuele veertiende-eeuwse stadspoort – en twintig tieners met meer…

Het documenteren én beschermen van rotstekeningen in de Pakistaanse Himalaya; dat was het doel van het ‘Karakorum Rescue Project’, waaraan studenten van het Honours College Archeologie een bijdrage leverden. Een Leidse tentoonstelling brengt het project in beeld: ‘Het heeft iets betoverends.’

Op vrijdag 10 december houdt cultuurhistoricus, archeoloog en schrijver David Van Reybrouck (50) de 50e Huizingalezing. In de Pieterskerk in Leiden zal Van Reybrouck een rede houden met als titel ‘De kolonisatie van de toekomst. Leven aan de vooravond van de klimaatcatastrofe’.

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

De Studenten Groepering Leiden (SGL) is in de Universiteitsraad met één zetel winst langszij gekomen bij de Lijst Vooruitstrevende Student (LVS). Beide partijen hebben nu drie zetels in de Universiteitsraad. Het opkomstpercentage voor de UR was 21%.

Zes jaar geleden is een stenen bijl uit de prehistorie opgevist door een Texelse visser. De bijl, gevonden in zijn vissersnet, komt vermoedelijk uit de middensteentijd en is waarschijnlijk zo'n 8000 jaar oud. Afgelopen week kwam Astrid van de Wetering, die de steen zag liggen bij de visser, met deze…

In Quest: NextGen stelt bijzonder hoogleraar onderwaterarcheologie en maritiem erfgoedbeheer Martijn Manders een aankomend talent binnen de maritieme archeologie voor: zijn jonge collega Rik Lettany. Manders en Lettany beleefden beiden een primeur op hetzelfde scheepswrak, al zat er wel dertig jaar…

Op ongeveer een kilometer afstand van de beroemde ruïnestad Chichén Itzá in Mexico werd in 1967 een ondergrondse holte gevonden met 106 skeletten. Uit recentelijk onderzoek, uitgevoerd door Duitse en Mexicaanse wetenschappers, blijkt dat het gaat om minstens twee tweelingen en negen skelettenparen die…

In Noorwegen bij het plaatsje Vingen zijn door de jaren heen op een paar vierkante kilometer meer dan 2.200 tekeningen gevonden en is dus ook het grootste en belangrijkste gebied in Noord-Europa met rotstekeningen. Universitair hoofddocent archeologie, verbonden aan het universiteitsmuseum van Bergen,…

Het Leids Universitair Studenten Platform (LUS) is een door studenten geleide ‘denktank’. Het bestaat uit acht leden: zeven vertegenwoordigers van elke faculteit en een voorzitter. Het LUS geeft onafhankelijk advies voor universiteitsbreed beleid, over elk onderwerp dat studenten aangaat. Het reikt…

Welk effect hebben trends in de kunstwereld op de collectievorming van musea? Op die vraag probeert universitair docent Martin Berger antwoord te geven in zijn onderzoek binnen het project Museums, Collections and Society, dat onder andere ethische vragen stelt omtrent de herkomst van collecties.

Zoekmachines proberen steeds beter onze vragen te beantwoorden. En chatbots gaan steeds vaker het internet op om op zoek te gaan naar relevante bronnen. ‘Zoekmachines en chatbots zullen steeds meer vervlochten raken’, zegt hoogleraar Suzan Verberne.

Na een omweg via de ANWB in München werkt alumna Manon Schouten op twee scholen als docent geschiedenis. 'Het is mooi meegenomen dat ik nu veel van auto’s weet, maar dat weegt niet op tegen het gevoel dat ik krijg als ik de lesstof echt zie landen bij leerlingen.’

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…

‘We kunnen onze kennis nog meer delen met anderen en breder inzetten’, zei Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur, tijdens de presentatie van het nieuwe strategische plan op de 447ste dies natalis. De nieuwe strategie richt zich daarom op vernieuwen en verbinden, tussen disciplines en…

Nieuw archeologisch onderzoek naar grafgiften en botmateriaal uit het oudste grafveld van Nederland laat zien dat klassieke man-vrouw rolpatronen 7000 jaar geleden minder traditioneel waren dan gedacht. Het onderzoek is uitgevoerd door een multidisciplinair team wetenschappers onder leiding van Archol,…

Het zichtbaar maken van ongeschreven verhalen van inheemse culturen en volken van de Cariben. Dat doet de tentoonstelling ‘Caribbean Ties’ in de Oude UB.

Het oudste bekende kledingstuk van Nederland is een felrood en blauw geblokte wollenjurk van bijna 2800 jaar oud, zo blijkt uit recent onderzoek. Fragmenten van dit kledingstuk zijn samen met bronzen en ijzeren sieraden in 2010 gevonden in een rijk graf uit de ijzertijd, tijdens opgravingen van een…

Organisatie, Onderzoek

Ze zou onderzoek doen naar de totstandkoming van het karakteristieke H.P. Berlagegebouw van Kunstmuseum Den Haag, maar door de lockdown heeft universitair docent Laurie Kalb Cosmo het museum nauwelijks kunnen bezoeken. Toch slaagt ze erin onderzoek te blijven doen voor het programma Museums, Collections…

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Op 3 oktober 2024 is het 450 jaar geleden dat Leiden bevrijd werd van de Spanjaarden. Vanwege dit bijzondere jubileum is er in de aanloop naar de jaarlijkse 3-Octoberfeesten veel aandacht voor het beleg en ontzet van Leiden. Lisoula is één van de archeologiestudenten die meezoekt naar de sporen van…

Organisatie

Onderwijs, Onderzoek

Naast het grootste aantal waterbouwkundige werken bij elkaar dat in Nederland onderzocht is, is er nog een bijzondere vondst gedaan. Naast een van de opgegraven bruggen stak een stuk leer uit de grond, deze is als een blok uitgegraven en voor verder onderzoek overgebracht naar de Faculteit Archeologie…

Presentator Jort Kelder is op tournee langs de meest toonaangevende universiteiten van Nederland. Zaterdag 14 mei deed hij de Universiteit Leiden aan voor zijn NPO Radio 1-programma Dr Kelder en Co en zijn podcast De Jortcast.

Eerder dit jaar verbleef Leids hoogleraar Archeologie van Middeleeuws en Vroegmodern Eurazië, Joanita Vroom, zo’n drie maanden in het Nederlands Instituut in Rome. ,,Het is er geweldig’’, zegt ze. Met haar eigen appartement in de villa en een eigen plekje in de bibliotheek was het volgens Vroom “heerlijk…

Lezing