Een overzicht van awards en prijzen die in 2019 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.

Wiskunde en Natuurwetenschappen, Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS)

Op deze pagina vind je een overzicht van prijzen en subsidies die in 2023 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, en de bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.

Hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat…

Joseph Callingham van de Leidse Sterrewacht ontvangt de Louise Webster Prijs voor uitmuntend post-doc onderzoek. Calligham krijgt de prijs van de Astronomical Society of Australia voor zijn geslaagde zoektocht naar het meest extreme object in het heelal.

Onderzoekers van het Leiden Institute of Physics en FOM-instituut AMOLF maakten een rubberen staaf die bij minder druk juist sneller doorbuigt. Een artikel over het onderzoek, in samenwerking met Harvard University, verscheen op 21 juli in Physical Review Letters.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Vijf onderzoeksprojecten van jonge Leidse onderzoekers zijn in de tweede toekenningsronde van de NWO Rubiconsubsidies gehonoreerd. De wetenschappers mogen onderzoek doen aan prestigieuze onderzoeksinstellingen in binnen- en buitenland.

De jaarlijkse Oortlezing, ter herinnering aan de befaamde Nederlandse sterrenkundige, wordt georganiseerd door de Stichting Het Jan Hendrik Oort Fonds en de Sterrewacht Leiden. De lezing belicht een actueel sterrenkundig onderwerp en is bedoeld voor een breed publiek met interesse in de astronomie.…

Natuurkundigen, onder wie de Leidse Dorothea Samtleben, bouwen aan een reusachtige onderwatertelescoop om de oorsprong van neutrinos te ontrafelen en het mysterie rond donkere materie op te helderen. De eerste detector is inmiddels geïnstalleerd. Eenmaal af heeft de telescoop het volume van drie kubieke…

Het Kamerling Onnes Gebouw (KOG), waar Heike Kamerligh Onnes in 1908 in zijn koudelab temperaturen nabij het absolute nulpunt bereikte (-269 Celcius) en waar Hendrik Lorentz en Pieter Zeeman in 1896 ontdekten dat er lichte geladen deeltjes (elektronen) in de materie rondbewegen, is erkend als ‘EPS Historic…

De Internationale Dag van het Licht (IDL) viert de alomtegenwoordige rol van licht in ons leven. Van Argentinië tot Zuid-Afrika, Japan en Pakistan, op 16 mei hebben op alle continenten verschillende evenementen plaatsgevonden. De dag is een focuspunt voor mensen over de hele wereld om zich te verbinden…

Natuurkundestudent Barry van der Meer heeft woensdag de VWN/NWO studentenbeurs in ontvangst genomen. Deze beurs dekt de registratiekosten voor de World Conference of Science Journalists 2009, die van 30 juni t/m 2 juli in Londen gehouden zal worden.

Aan het Leiden Institute of Physics doen wetenschappers onderzoek met de Time Warp, een camera die 5000 beelden per seconde vast kan leggen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld het uit elkaar spatten van een waterdruppel bestuderen. Erg interessant voor wetenschappers én voor kinderen.

Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen.

Het twintigjarig bestaan van het Lorentz Center werd op 28 juni 2017 gevierd met de opening van een tentoonstelling in de Oude UB door de Leidse burgemeester Henri Lenferink. Al twee decennia biedt het Center afzondering aan internationale groepen alfa- bèta- en gammawetenschappers die één vraagstuk…

Een international team van wetenschappers op het gebied van ‘Evolutionary Computation’, met onder anderen de Leidse hoogleraar Jaap van den Herik, heeft de Humies Award 2014 gewonnen. Het team ontwikkelde een algoritme dat een schaakprogramma, dat alleen de loop der stukken kent, automatisch laat leren…

Tot nu toe verliepen processen van het maken van ‘dunne films’ – met toepassingen in bijvoorbeeld smartphones en zonnebrillen - volgens de ‘trial and error’-methode. Vincent Fokkema van het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde heeft nu een uniek instrument ontwikkeld waarmee de processen…

Er is weer nieuws over het eiwit alpha-Synucleine. dat een belangrijke rol wordt toegedicht bij de ziekte van Parkinson. Biofysicus Martina Huber e.a. laten zien op welke manier deze eiwiten samenklonteren als ze met een membraan in contact komen. Hun artikel in de Journal of the American Chemical Society…

Een nieuwe samenwerking tussen de Universiteit van Antioquia in Medellín (Colombia) en de Leidse Sterrewacht is van start gegaan. De samenwerking, die in eerste instantie vijf jaar duurt, is opgezet om de ontwikkeling te stimuleren en de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek in de sterrenkunde te…

De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie heeft 9,9 miljoen euro toegekend aan vijf nieuwe onderzoeksprogramma's waar de Nederlandse natuurkunde internationaal in uitblinkt en waarbij het wetenschappelijk en maatschappelijk belang duidelijk aanwezig is. Bij drie van de vijf programma’s zijn…

De herkomst van Surinaamse rijst, een digitale tweeling van de aarde en een groot big-data project aan de Chileense hemel: drie Leidse wetenschappers ontvangen een ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek.

De gangen van de Leidse bètafaculteit zijn kalm wanneer er plotseling een jonge student voorbij flitst. Even later scheert hij langs een meisje dat een houten plank vasthoudt, beplakt met tinnen blikjes, koperen draden en duct tape. Het is een scène die prima zou passen in een science fiction film als…

Studium Generale

Media & interactie is waar kunstmatige intelligentie en machine learning samenkomen met filosofie, cognitieve wetenschap en de creatieve kunsten. Voorbeelden van onderzoeksvragen in dit domein zijn: ‘Kan een algoritme naar menselijke maatstaven creatief zijn?', 'Kunnen creatieve processen, zoals het…

Binnen het Instituut voor Strafrecht en Criminologie wordt vanuit uiteenlopende disciplines onderzoek verricht naar Kwetsbare groepen en Ongelijkheid.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Natuurkundige Diego Garlaschelli schreef mee aan een uitgebreide review in het vakblad Nature Reviews Physics. Verrassend genoeg ging het niet over natuurkunde, maar over netwerken van banken en andere financiële instituten, en de manier waarop die netwerken financiële crises in de hand werken.

Jan Zaanen, hoogleraar theoretische fysica van de gecondenseerde materie, krijgt een Spinozapremie. Zijn baanbrekende ideeën over het collectieve gedrag van kwantumdeeltjes en over hogetemperatuursupergeleiding maakten hem vaak tot ketter.

Ben je in het bezit van een onderwijsbevoegdheid? Dan kom je in aanmerking voor vrijstellingen voor educatieve vakken. Dit leidt doorgaans tot een verkort traject van de lerarenopleiding.

NWO kent elf Leidse onderzoekers een Vidi-financiering van 800.000 euro toe. De onderwerpen lopen uiteen van Cicero en spierdystrofie tot de kern van crimmigatie.

De onderzoeksvoorstellen van wiskundige Peter Bruin, natuurkundige Daniela Kraft, bio-farmaceut Rawi Ramautar en sterrenkundige Catherine Walsh en nog 7 onderzoeksvoorstellen van talentvolle Leidse wetenschappers zijn gehonoreerd met een Veni-subsidie van 250.000 euro. Landelijk zijn 155 Veni’s vers…

Het is met afstand de beroemdste kat uit de wetenschap: Schrödinger's kat die kan verkeren in een superpositie, een toestand van zowel leven als dood. Totdat je kijkt, want dan 'kiest' de kat een van de twee opties. Leidse natuurkundigen rekenden een experiment door waarmee dit raadselachtige keuzemoment…

Die vervelende regendruppels die voor een nat pak zorgen, ontstaan ergens in de lucht uit wolken van waterdamp. Het proces nucleatie beschrijft de manier hoe dit gebeurt. Edgar Blokhuis van het Leids Instituut voor Chemie ontwikkelde een theorie om dit overgangsproces nauwkeuriger te beschrijven. Scheikundigen…

Heike Kamerlingh Onnes ontdekte op 8 april 1911 de supergeleiding: elektrische stroom zonder weerstand. Tegenwoordig zijn supergeleidende magneten onontbeerlijk bij fysisch en medisch toponderzoek. Fysicus Peter Kes is een van de organisatoren van een symposium ter gelegenheid van honderd jaar super…

Elektronen in grafeen gedragen zich als lichtdeeltjes; ze hebben geen massa en gaan overal doorheen. Heel handig als je droomt over nano-elektronica. Maar je moet ze wel in goede banen leiden. Carlo Beenakker gaat onderzoeken hoe. Hij kreeg er een ERC Advanced Grant voor van 1,5 miljoen euro.

Fotosynthese is de oorsprong van het leven op aarde, maar ook nog grotendeels onbegrepen. Neem bijvoorbeeld het geweldig efficiënte mechanisme van het elektronentransport. Leidse onderzoekers laten voor het eerst zien waar een oorzaak hiervan te vinden is.

De Casimir Research School en de Graduate School Experimental Plant Sciences gaan deelnemen aan het eerste Graduate Programme. Dat maakte minister Plasterk (OCW) woensdag 12 augustus bekend. De Universiteit Leiden is partner in beide scholen. Negen Nederlandse onderzoeksscholen en graduate schools krijgen…

Vanaf april 2011 staat in Leiden dé nationale faciliteit voor elektronenmicroscopie. Hier kunnen wetenschappers meer details van celstructuren zichtbaar maken dan nu in Nederland mogelijk is. Tien universiteiten en onderzoeksorganisaties werkten samen om de faciliteit voor elkaar te krijgen.

Xander Tielens, hoogleraar fysica en chemie van de interstellaire ruimte, krijgt een ERC Advanced Grant voor de studie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) in de ruimte. De combinatie van astronomische observaties, computermodellen en labonderzoek maakt het onderzoek zeer interdisc…

NWO heeft 89 jonge, innovatieve wetenschappers een Vidi-subsidie toegekend. Daarvan gaan er twaalf naar de Universiteit Leiden (drie naar het LUMC) en 7 van de 12 naar onze faculteit. Elke onderzoeker krijgt maximaal 800.000 euro waarmee hij of zij vijf jaar lang een eigen onderzoekslijn kan ontwikkelen…

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 6 januari 2015 is bekend gemaakt dat Annelien Zweemer, Leiden Academic Centre for Drug Research, is benoemd tot Ontdekker van het jaar 2014. Matteo Brogi, Leidse Sterrewacht, heeft het beste proefschrift van 2014 geschreven…

Met behulp van statistische mechanica hebben biofysici van de Universiteit Leiden, de Stichting FOM en de Radboud Universiteit Nijmegen een model ontwikkeld waarmee meer informatie uit DNA-codes gehaald kan worden. De resultaten verschenen op 20 augustus in het gezaghebbende blad Proceedings of the…

De Universiteit Leiden heeft zeven van de 94 Vidi-subsidies gekregen. De vernieuwende wetenschappers waaronder scheikundige Sylvestre Bonnet, wiskundige Ronald van Luijk en natuurkundige Vincenzo Vitelli, krijgen ieder een bedrag van maximaal 800.000 euro om een eigen onderzoekslijn te ontwikkelen en…

Lezing

Lezing

De 435ste diesviering op maandag 8 februari vormt het officiële en feestelijke startsein van het 87ste lustrum van de Universiteit Leiden. Het thema van dit lustrum luidt: ratio en emotie. Tijdens de dies krijgen drie wetenschappers een Leids eredoctoraat: de Engelse schrijfster A.S. Byatt, de Portugese…

NWO heeft dit jaar aan 143 jonge, recent gepromoveerde onderzoekers een Veni-subsidie toegekend. Daarvan zijn er 17 voor de Universiteit Leiden en één voor het LUMC. Elke onderzoeker krijgt 250.000 euro waarmee hij of zij drie jaar lang ideeën kan ontwikkelen en onderzoek doen.

Robert Ietswaart doet bij de befaamde Harvard Medical School in Boston onderzoek naar humane genregulatie. Hij ontwikkelde een machine learning-algoritme om beter te kunnen voorspellen of een kandidaatmedicijn bijwerkingen kan gaan vertonen. Ietswaart studeerde wiskunde en natuurkunde in Leiden, en…

Deze onderzoeksgroep richt zich op het thema ondermijning en financieel-economische criminaliteit, in het bijzonder de aanpak ervan op een aantal deelterreinen.