Taal kan een tijdmachine zijn: aan oude teksten kunnen we zien hoe onze voorouders omgingen met de wereld om hen heen. Maar kan taal ons ook iets leren over mensen van wie de taal verloren is gegaan? Promovendus Anthony Jakob onderzocht of de talen van prehistorische bevolkingsgroepen sporen hebben…

Hoe vertel je huidige generaties over de donkere kanten van het verleden? Leidse wetenschappers werken met stichting Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst, aan publieksprogramma’s over het Nederlandse slavernijverleden.

De Universiteit Leiden is een nieuwe hoogleraar rijker. Per 1 juni is Nadine Akkerman gestart als hoogleraar vroegmoderne literatuur en cultuur. ‘Ik wil mijn positie graag gebruiken om me voor anderen in te zetten.’

Op 18 augustus 2022 is in zijn woonplaats Utrecht overleden, Henk Bodewitz, toonaangevend Indoloog en emeritus hoogleraar Sanskriet aan de Universiteit Leiden.

Geen voldoende voor je examen Nederlands? Dan geen havo- of vwo-diploma, zegt de inspecteur-generaal van de Inspectie van Onderwijs. Het leidt tot een discussie over een examen dat toch al onder vuur ligt. De finale test voor Nederlands zou bloedeloos zijn, te niche en niet geschikt voor de doelgroep.…

Waarom zitten onschuldigen soms jarenlang vast? De European Registry of Exonerations (EUREX) brengt gerechtelijke dwalingen in Europa in kaart die uiteindelijk hebben geleid tot vrijspraak. Het doel is nieuwe misstappen te voorkomen. De database is een initiatief van rechtspsychologen van de Universiteit…

Zes projecten van de Faculteit Geesteswetenschappen hebben onlangs een subsidie van maximaal 750.000 euro uit de NWO Open Competitie ontvangen. Betrokken wetenschappers vertellen hoe ze dit geld gaan besteden.

Per 1 mei is Casper de Jonge benoemd tot hoogleraar Griekse Taal- en Letterkunde. ‘De Griekse literatuur komt niet alleen uit Athene: ook auteurs uit Egypte, Syrië en Klein-Azië schreven in het Grieks.’

Michaël Peyrot is met terugwerkende kracht per 1 januari benoemd tot hoogleraar Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap aan het Leiden University Centre for Linguistics. Hij kijkt ernaar uit om de liefde voor het vak door te geven aan een nieuwe generatie studenten.

Via een open oproep zocht Museum De Lakenhal creatieve oplossingen voor het probleem van groeiverslaving. Uit ruim 500 inzendingen zijn 15 kunstwerken geselecteerd voor de expositie 'If things grow wrong'. Ook de creaties van de Leidse wetenschappers Peter van der Putten en Evert Jan van Leeuwen zijn…

Fake news een nieuw fenomeen? Niet volgens Rens Tacoma en Indira Huliselan. In een NWO-project gaan de universitair hoofddocent en promovendus zich verdiepen in het gedraai, gekonkel en geknoei met feiten van duizenden jaren geleden.

Maatschappelijke impact maken met een baan in de non-profit sector. Dat was het doel van alumnus Emma Govaart na haar studie.

Per 1 maart is Mariken Teeuwen gestart als bijzonder hoogleraar schriftcultuur in de middeleeuwen bij het Instituut voor Geschiedenis. ‘Ik kijk ernaar uit om samen met studenten onderzoek te doen.’

‘Als het straks regent, dan ga ik met de auto.’ Om te kunnen redeneren, gebruiken we de hele dag zinnen met ‘als’. Maar hoe zitten die taalkundig eigenlijk in elkaar? Alex Reuneker schreef er een proefschrift van 628 pagina’s over. Promotie op 26 januari.

Wie in de catalogus van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vaak zoekt naar westerse middeleeuwse handschriften heeft ongetwijfeld al belangrijke veranderingen opgemerkt. Recent zijn 1800 beknopte Nederlandstalige catalogusrecords vervangen door meer uitgebreide beschrijvingen in het Engels. Daarnaast…

Hoe maak je een niche onderwerp interessant en toegankelijk? Benjamin Suchard, historisch taalkundige en onderzoeker, lijkt het juiste recept gevonden te hebben met zijn vele diverse projecten naast regulier onderzoekswerk, waaronder een Twitteraccount en een grote internationale film.

Het nieuws van het onverwachte overlijden van prof.dr. Pieter Sjoerd van Koningsveld op 28 juli 2021 heeft ons allen diep geraakt.

Net zoals sommigen tegenwoordig de Engelse invloeden op de Nederlandse taal minachten, had men in de vroegmoderne tijd ook kritiek op de verfransing van het Nederlands. Maar in hoeverre heeft het Frans daadwerkelijk zijn sporen in onze taal achtergelaten? Promovendus Brenda Assendelft kwam tot een verrassende…

Ruzies, opstootjes en grote politieke debatten: de Russische literatuur zit er vol mee. In de nieuwe podcast ‘Schandaal en Controverse in de Russische literatuur’ gaat universitair hoofddocent Otto Boele samen met filmmaker en journalist Kay Mastenbroek in op de meest spraakmakende Russische boeken…

In digitale archieven liggen ongelooflijk veel archeologische rapporten opgeslagen. Wie daar informatie in wil zoeken, moet dat vaak handmatig doen. En dat is echt monnikenwerk. Archeoloog Alex Brandsen heeft nu met deep learning, een vorm van kunstmatige intelligentie, een zoekmachine ontwikkeld die…

Reisbeperkingen door corona en toegenomen politieke druk: de afgelopen jaren is het onderzoek naar China flink bemoeilijkt. Universitair docent en China-onderzoeker Rogier Creemers laat zich hier niet door uit het veld slaan. Hij ontvangt een NWO-beurs om met digitale technieken beleidsstukken door…

Deze maand is het tweehonderd jaar geleden dat het Egyptische hiërogliefenschrift is ontcijferd. NINO, het Taalmuseum, Things that Talk en het Rijksmuseum van Oudheden grijpen de gelegenheid aan om de eerste Week van het oude schrift te organiseren.

Hij was een geliefd gezicht in de Leidse studentenwereld en ontwikkelde zelfs zijn eigen merchandise, maar aan al het goede komt een eind. Na zeven jaar stopt studentenwijkagent Dennis Perdok (49) ermee. Afgelopen week nam hij afscheid van de politie en van zijn baan in de Leidse binnenstad.

In het hoger onderwijs zijn open leermaterialen beschikbaar die iedereen mag gebruiken, maar ze worden niet zo veel gebruikt. Marjon Baas, promovenda bij het ICLON, onderzocht hoe docenten omgaan met open leermaterialen. Promotie op 5 oktober.

Bijna drie miljoen Nederlanders emigreerden na de Tweede Wereldoorlog naar landen als Canada en Australië. Het voorlichtingsmateriaal van de Nederlandse overheid was dikwijls verre van objectief, constateert neerlandicus Ton van Kalmthout in zijn oratie.

Bij het oude Egypte denken we al snel aan mummies en sarcofagen. Onterecht, vindt onderzoeker en conservator van het Rijksmuseum van Oudheden Lara Weiss. Voor het Rijksmuseum van Oudheden maakte ze een audiotour die juist ingaat op de relatie tussen levende Egyptenaren en de dood.

Terracotta aardwerk, waardevolle ikat stoffen en de bazaars waarop deze goederen verkocht worden: allemaal te zien in een nieuwe film van het Louvre die op vrijdag 9 december in première gaat. Universitair docent Elena Paskaleva werkte mee aan de film Uzbekistan a timeless journey in Central Asia over…

Om studenten beter voor te bereiden op de practica in het lab, maakt een team van de opleiding Bio-Farmaceutische Wetenschappen (BFW) interactieve video’s. Deze video’s gebruiken humor en voorbeelden om basisvaardigheden en veelgebruikte handelingen aan studenten te laten zien. ‘We willen onderwijs…

De Romeinse filosoof en redenaar Marcus Tullius Cicero wordt tot op de dag van vandaag door politici en speechschrijvers gebruikt als intellectueel voorbeeld. Toch was Cicero al in zijn eigen tijd niet onomstreden, zeker niet als staatsman. Classica Leanne Jansen deed onderzoek naar hoe klassieke historici…

Wie heeft de collecties van musea bijeengebracht? Het antwoord op die vraag lijken vrijwel altijd mannen te zijn. Op een aantal zeldzame uitzonderingen na, lijken vrouwelijke verzamelaars niet te bestaan. Toch waren ze er wel degelijk. Voor het project Museums, Collections and Society gaat onderzoeker…

Weinig details, relatief weinig woorden. Het gepresenteerde coalitieakkoord is een van de kortste in de afgelopen twintig jaar, weet Arco Timmermans. Heel lang is er dan ook niet onderhandeld over de hoofdlijnen. ‘De komende weken gaan we vooral het morningafter-effect zien. Ik heb grote twijfels of…

De onderwaterwereld rond het huidige Indonesië is de afgelopen eeuwen door menselijk toedoen flink veranderd. Universitair docent Johannes Müller ontvangt een NWO XS-beurs om de geschiedenis van de Indonesische ecosystemen in kaart te brengen.

Om Nederlandse literatuur echt te kunnen begrijpen, moet je over de grenzen kijken. Dat is althans de opvatting van Sander Bax. Vanaf 1 augustus is hij hoogleraar Contemporaine Nederlandse Literatuur en Cultuur in een transnationale dynamiek.

Hoe raken mensen betrokken bij terroristische organisaties? Liesbeth van der Heide zocht het antwoord op deze vraag onder meer in de Malinese gevangenis, waar ze in een piepkleine cel terroristen interviewde. Ze ontdekte dat overlevingsdrang en sociale context vaak bepalender zijn dan individuele ideologische…

Veel leden van de P’urhepecha-gemeenschap in Chicago wisten niet eens dat ze op een steenworp afstand van hun eigen historische erfgoed woonden. Onderzoeker Kate Bellamy organiseerde een meeting om ze kennis te laten maken met honderden jaren oude boeken.

Gifjes, memes en video’s: wie een social-mediaplatform opent, kan onmogelijk anders concluderen dan dat we tegenwoordig in een visuele cultuur leven. Maar nieuw is die rol van beeld in het sociaal verkeer niet, betoogt universitair hoofddocent Marika Keblusek. Zij gaat met een NWO Open Competitie (Large)-beurs…

Waar komt het Nederlands vandaan? Nieuwe hoogleraar Alwin Kloekhorst kijkt voor een antwoord op die vraag naar millennia-oude talen uit Anatolië, het Aziatische gedeelte van het huidige Turkije. ‘Een nieuwe interpretatie in één van de Anatolische talen kan gevolgen hebben voor tientallen andere tale…

Van het blootleggen van verouderingsprocessen in de hersenen tot onderzoek naar het gebruik van het woordje ‘dat’. Twee onlangs gepromoveerde Leidse wetenschappers ontvangen een Rubiconbeurs en kunnen hierdoor onderzoek doen aan een buitenlandse onderzoeksinstelling.

Wat maakt een stukje vlees halal? Veel mensen weten niet hoe het precies zit. Arabist Maurits Berger geeft in Quest antwoord op zes veelgestelde vragen over halal vlees.

Direct na de persconferentie over de nieuwe coronamaatregelen hing een winkelier uit Eindhoven vrijdagavond een briefje op zijn etalageruit met de tekst ‘Ongevaccineerd geen toegang’. Zijn eigen regel handhaven deed hij niet, maar toch ontvangt hij bedreigingen.

Zo’n 2500 deelnemers van de Urban Trail Den Haag liepen zondag 2 juli door het Wijnhavengebouw. De lopers kwamen onderweg op 15 mooie Haagse plekken zoals musea en theaters, maar ook door verborgen hofjes, een manege en de Kloosterkerk.

Natalia Sobrino-Saeb, derdejaars studente aan het Leiden University College in Den Haag, heeft de essaychallenge van het Ignitor Fellowship Program van het Nobel Vredescentrum gewonnen voor haar essay over de bedreigingen voor de journalistiek in Mexico. Op 10 december ontmoette Natalia het comité van…

Tom Buitelaar vertelt in Trouw hoe het verzet tegen een staakt-het-vuren in Gaza de VS hun goodwill kan kosten.

De faculteit Geesteswetenschappen lanceert met trots de nieuwe D&I kalender voor het academisch jaar 2023-2024. Deze kalender dient als instrument om bewustzijn en begrip te creëren voor belangrijke religieuze feestdagen en andere vieringen van de diverse groepen binnen onze academische gemeenschap.

In Den Haag was het al een succes en nu heeft ook het Lipsius er een: een Acts of Kindness-pilaar. Dinsdag 20 september was de feestelijke opening.

Na twee digitale edities kon de Faculteit der Sociale Wetenschappen eindelijk weer in het echt samen het nieuwe jaar inluiden. De centrale hal van het Pieter de la Courtgebouw was dan ook goed gevuld met gezellig geroezemoes tijdens de nieuwjaarsreceptie. Die werd geopend met de officiële presentatie…

In de laatste aflevering van Open Geesten van dit seizoen staat historicus Nadia Bouras centraal. Zij deed onderzoek naar haar eigen oude basisschool: de Bouchraschool in Amsterdam-Zuid. Wat is er terechtgekomen van de kinderen van Marokkaanse gastarbeiders die naar deze school gingen?

Universitair docent Anne Sytske Keijser en Leidse alumni Mark Leenhouts en Silvia Marijnissen hebben de Filter Vertaalprijs 2022 gewonnen. Ze krijgen deze prijs voor hun vertaling van 'De droom van de rode kamer' van Cao Xueqin.

Sociaal

‘Anne Frank uitvinder van de balpen,’ werd maandag op het Anne Frank Huis geprojecteerd. Dat is te zien op een video die werd gedeeld in het Telegramkanaal ‘The Laser Nazi Bunker’. Met de projectie wordt gesuggereerd dat Anne Frank haar dagboek niet zelf geschreven heeft.