Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope een nieuw ‘deep field’ vastgelegd van Pandora's Cluster (Abell 2744). De beelden laten nooit eerder vertoonde details zien. De resultaten zijn beschreven in vier wetenschappelijke artikelen. Leidse astronomen Marijn Franx en Mariska Kriek werkten mee…

De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.

Scherpe nieuwe opnamen laten opvallende structuren zien in de planeetvormende schijven rond jonge sterren. Daarover publiceren verschillende teams astronomen, onder wie Leidse sterrenkundigen Jos de Boer en Christian Ginski.

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…

Simulaties van de vorming van sterrenstelsels leveren veel meer informatie over sterrenstelsels dan een telescoop. Simulaties worden de laatste jaren steeds beter. Sterrenkundige Evgenii Chaikin leverde daaraan zo’n belangrijke bijdrage, dat hij 27 februari cum laude, met lof, promoveerde.

Ben Wielstra wil de evolutie van gebalanceerde systemen van dodelijke allelen ontrafelen. Op 1 februari startte hij daarom zijn eigen laboratorium aan het Insituut voor Biologie Leiden. Wielstra is één van de vijf onderzoekers van de Universiteit Leiden die in 2018 een ERC-startsubisidie heeft ontvangen…

Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…

Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…

Als mannelijke parkieten een puzzeldoosje met voedsel kunnen openen, worden ze aantrekkelijker voor vrouwtjes. Gedragsbioloog Carel ten Cate publiceert hierover op 11 januari samen met Chinese collega’s in het gezaghebbende wetenschappelijk tijdschrift Science.

Het gif van spugende cobra’s is geëvolueerd om zich mee te verdedigen, volgens een internationaal onderzoeksteam. Mogelijk is dit ontstaan als bescherming tegen primitieve mensachtigen. Studenten bij het Instituut Biologie Leiden leverden een belangrijke bijdrage aan de studie. Publicatie in Science…

Net zoals mieren, termieten en bijen, werken sommige bacteriën ook samen in een groep. Daarbij is er sprake van een strikte taakverdeling, zodat de groep als geheel weerbaar is tegen gevaren van buitenaf. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat een deel van sommige bacteriën zich wel heel erg in dienst stellen…

Een internationaal onderzoeksteam metgedragsbioloog Katharina Riebel als hoofdonderzoeker en twee internationale medewerkers ontving een Human Frontier Science Program (HFSP) beurs voor het hun onderzoeksvoorstel ‘Seeing voices’: the role of multimodal cues in vocal learning.

Dr. Peter Klinkhamer is bij de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen per 1 november benoemd tot hoogleraar Evolutionaire plantecologie. Klinkhamer was en blijft hoofd van de sectie Plantecologie van het Instituut voor Biologie (IBL).

Zonder een gewas opnieuw te zaaien toch nakomelingen produceren, die zelfs groter kunnen zijn dan de ouderplant. Volgens Leidse onderzoekers is dat mogelijk door het overstimuleren van één gen. Daarmee verjongt een cel en gaat deze terug naar de embryonale fase.

Insecteneieren zijn niet zo weerloos als werd gedacht. Ze hebben een beschermlaag die hen behoedt voor invloeden van buitenaf. Dit ontdekte bioloog Chris Jacobs. De antibacteriële stoffen die in deze laag worden geproduceerd, zijn mogelijk goede antibiotica. Promotie 4 december.

Met een nieuw waarnemingsinstrument, MUSE, op de Very Large Telescope in Chili, onderzocht David Carton hoe verre sterrenstelsels gas opslokken en 'vervuilen'. Dit kan leiden tot dieper inzicht in de evolutie van sterrenstelsels.

Onderzoeksastronomen, wetenschappers, beleidsmakers, journalisten en wetenschapscommunicators en -educatoren komen vier dagen bij elkaar om tijdens een symposium over verschillende thema’s uit de astronomie te discussiëren. En iedereen die zich wil mengen in de discussie is de eerste avond van het symposium…

De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.

Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsg…

Met nieuwe algoritmen en supercomputers is het gelukt om een haarscherpe radiokaart van het heelal te maken. Nu kunnen sterrenkundigen radiostralen van sterrenstelsels veel preciezer bekijken. Dat publiceerden de Leidse promovendus Frits Sweijen en collega's in Nature Astronomy.

Tijdens de Nederlandse Astronomen Conferentie te Lommel, België (15 tot 17 mei 2013), zal de Pastoor Schmeitsprijs voor de Sterrenkunde worden uitgereikt aan Dr. Rychard J. Bouwens, verbonden aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden.

Sinds eind negentiende eeuw beïnvloeden Arabische boekvormgevers met hun werk de sociale en culturele situatie in het Midden-Oosten. Huda Smitshuijzen AbiFarès schreef wereldwijd het eerste overzichtswerk over dit ondergeschoven kindje van de wetenschap. Promotie op 10 januari.

Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. De compacte bolvormige schil van heet gas rond de ster bleek in 18 jaar tijd te zijn geëvolueerd tot een langgerekte…

Wat te denken van een beter liefdesleven in 30 minuten. Kom naar de Nacht van Ontdekkingen en bekijk de tijd door de ogen van zes Leidse psychologen. De tijd van je leven, dat gaat toch iedereen aan? Meer weten over emoties bij mensapen? Persoonlijke tips om beter de weg te vinden? Voel de tijd in muziek…

Negen jaar lang werkte hij aan het driedelige standaardwerk Plant Galls of Europe. Het leverde 2300 pagina’s op over 10.000 soorten Europese gallen, groeiwoekeringen bij planten door parasieten. Hans Roskam van het Instituut Biologie Leiden: ‘De rijkdom aan gallen zegt iets over de natuurwaarde van…

Hoogleraar Kansrekening Frank den Hollander ontvangt een NWO-TOP-subsidie van 470 duizend euro. Twee promovendi gaan hiermee een recent ontwikkelde wiskundige theorie, waarmee macroscopische eigenschappen van systemen van microscopisch kleine deeltjes te voorspellen zijn, verder uitbreiden.

Er gaan miljoenen euro’s naar overheidstoezicht op bedrijven die met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen werken. Maar of de industrie daar nou echt veiliger van wordt, is niet bekend. Het aantal overtredingen en incidenten blijft constant. Dat blijkt uit het proefschrift van buitenpromovendus Rob…

Miranda de Hei verdedigde op 5 juli haar proefschrift 'Collaborative learning in higher education: Design, implementation and evaluation of group learning activities'.

Van studentenuitwisselingen tot een gezamenlijk laboratorium: de Indonesische Universitas Gadjah Mada is een belangrijke samenwerkingspartner.

Het peer-to-peer project voor het bespreekbaar maken van homoseksualiteit op het VMBO, onderdeel van het promotieonderzoek van Marieke Kroneman heeft de John Blankensteinprijs 2014 gewonnen. De prijs benadrukt de emancipatie en participatie van lesbische, homo, bi en transgender (lhbt) personen…

Met gevoel voor nostalgie vertelt hoogleraar bestuurskunde Bernard Steunenberg hoe hij jaren geleden weleens een tv-uitzending van Zembla liet zien aan zijn studenten. Hoe hij een videoband uit een grote doos haalde en in een al even grote videorecorder stopte. Nu bekijkt een student uit Maastricht…

Ries Kamphof onderzocht het Europees duurzaamheidsbeleid, en constateert dat de Europese Commissie maar weinig gebruik maakt van haar macht. 'De lidstaten zijn zeer beschermend als het gaat over maatregelen om het klimaat te beschermen.’ Promotie op 22 november.

Op 4 november verdedigde duaal promovenda Hester Diderich-Lolkes de Beer haar proefschrift 'Detection of child maltreatment based on parental characteristics at the hospital Emergency Department’.

Dinsdag 31 januari nam staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Sander Dekker de nationale kennisagenda Nature4Life in ontvangst. Deze kennisagenda richt zich op onderzoek naar biodiversiteit, ecologie en evolutie en is opgesteld door Naturalis Biodiversity Center en het Netherlands Ecological…

Negen talentvolle Leidse onderzoekers hebben een Vidi- subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De Faculteit Governance and Global affairs wordt vertegenwoordigd door Axelandre Afonso van het Instituut Bestuurskunde en de toekenning van de Vidi- subsidie…

De eerste beelden van de James Webb-telescoop onthullen mogelijk de verste sterrenstelsels die de mensheid ooit heeft gezien. ‘Het is echt ongelofelijk wat de internationale gemeenschap in de eerste twee weken sinds deze gegevens openbaar zijn allemaal al heeft gevonden’, zegt hoogleraar Extragalactische…

Ieder levend organisme op aarde bevat DNA, de genetische code die alle informatie over het organisme bevat. Maar is het buitenaardse leven gebaseerd op dezelfde moleculen als het leven op aarde? ‘Ieder levend organisme in het heelal heeft een genetische code nodig,’ zegt Emeritus hoogleraar Theoretische…

Het kabinet heeft in de plannen voor het hoger onderwijs de financiering van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) verlengd.

Moleculair onderzoek op middeleeuwse skeletten uit een klooster in Engeland wijst uit dat deze mensen leden aan een ongebruikelijke, antieke variant van de botziekte van Paget. Osteoarcheoloog Carla Burrell, verbonden aan de Leidse Faculteit der Archeologie, is één van de onderzoekers binnen dit pro…

Dat de evolutie van rode kamhoenderen naar kippen tussen de 10.000 en 3000 jaar geleden in Thailand begon toen de lokale bevolking rijst ging verbouwen weten we, maar wat minder duidelijk is, is hoe de tam geworden hoenderen uiteindelijk door de mens werden gefokt voor hun eieren.

Neuropsycholoog Mariska Kret is door naar de volgende ronde in de verkiezing van Wetenschapstalent 2016 van tijdschrift New Scientist.

Op 24 april 2024 presenteerden Carlotta Rigotti en Gianclaudio Malgieri hun nieuwe rapport over seksueel geweld en intimidatie in de metaverse tijdens een webinar dat mede werd georganiseerd door AUDRi, Equality Now en VULNERA.

Op vrijdag 27 november 2015, vond het congres ‘Recht & Duurzame Ontwikkeling’ plaats aan de Universiteit Leiden, georganiseerd door de studenten van het Mordenate College.

In aflevering 5 van BOLDcast, de podcast van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities wordt de evolutie van bibliotheken van simpele uitleenpunten voor boeken tot plekken waar mensen samenkomen en hun digitale vaardigheden kunnen bijspijkeren besproken. De gasten in deze aflevering zijn Frank…

Tegenwoordig loopt er nog maar één menssoort rond op aarde: de homo sapiens. Ongeveer 40.000 jaar geleden stief de neanderthaler uit, nauw aan ons verwant. Deze soort staat vooral bekend als dom, barbaars en onderontwikkeld: dat hij is uitgestorven komt dan ook vast doordat hij dommer was dan wij. Of…

Tim Koopmans is een van de grote denkers in de geschiedenis van de Nederlandse en Europese rechtswetenschap. Hij doceerde rechten als professor in Leiden en andere universiteiten, waaronder Gent, Cambridge en Utrecht. Bovendien was hij rechter bij het Europese Hof van Justitie en Advocaat-Generaal bij…

Is schermtijd voor papegaaien binnenkort een ding? Amerikaanse wetenschappers onderzoeken hoe papegaaien gamen of videobellen met een tablet. Evolutiebioloog Nick Dam praat erover in de uitzending van Nieuwsweekend op Radio1. Ook vertelt hij over zijn eigen onderzoek naar zingende papegaaien.

Geneeskundepromovendi Wouter Jan Geelhoed en Nan van Geloven zijn de winnaars van de Leidse voorronde van FameLab. Zij gaan door naar de finale op 22 april.

Op de avond en nacht van 15 september presenteert Leiden zich als kennisstad, tijdens de Nacht van Ontdekkingen. Het thema van dit evenement waarop wetenschap samenkomt met kunst en cultuur is dit jaar tijd.

Jolien van Breen en Honorata Mazepus hebben een beurs van 50.000 euro gekregen ronde 3 van het NWO Open Competitie SGW-XS pilot programma.