Een mooie toespraak van vice-decaan Bart de Smit, een mini-lezing over exoplaneten en de uitreiking van drie facultaire prijzen. Zo begonnen we het nieuwe jaar op de faculteit. Samen met collega’s en studenten hieven we het glas op een jaar vol mooie samenwerkingen, wetenschap en onderwijs.

'Wat een opluchting', reageert psycholoog Mariska Kret op het nieuws over haar Vidi-subsidie van de nationale wetenschapsfinancier NWO. Die maakt nieuw onderzoek mogelijk naar emoties en vertrouwen bij patiënten met een sociale angststoornis en patiënten met autisme.

Geen rekening houden met de verzadiging van medicijnendoelwitten kan leiden tot verkeerde conclusies over de werkingsduur van een medicijn. Dat schrijft voormalig promovendus Wilbert de Witte samen met de Leidse hoogleraren farmacologie Meindert Danhof, Piet van der Graaf en Liesbeth de Lange in Nature…

Onderzoeksmasterstudent Linda Bomm ontdekte in haar scriptie dat mannen vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld minder vaak geloven dan vrouwen. Ook geven zij deze vrouwen vaker de schuld en beoordelen ze hen negatiever. Dit effect is het sterkst bij mannen die zich sterk identificeren met hun…

Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…

In 2021 hebben Thijs Bosker en Paul Behrens – hoofddocenten Milieuwetenschappen aan de Universiteit Leiden – financiering ontvangen van het Leids Universiteits Fonds en de Gratama Stichting om tastbare en praktische oefeningen te ontwikkelen die mensen helpen om milieuproblemen vanuit een lokaal perspectief…

Luning en Hein ontvangen een LUF-beurs voor onderzoek naar de ingewikkelde relatie tussen infrastructuurprojecten en hun invloed op geopolitiek, economie, politiek en cultuur in Afrika.

Reizen in zelfrijdende auto’s of beter functioneren door slimme implantaten onder de huid. Nieuwe technologie kan veel bieden, maar we moeten ons niet laten overrompelen. Dat stelt Bart Custers, hoogleraar Law and Data Science, in zijn oratie op 21 mei. ‘Er is te weinig discussie over hoe we de toekomst…

De Grachtwacht, die sinds 2018 de grachten schoonmaakt, ontving dinsdag de NWO Communication Initiative Award.

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

‘Als je in een nieuwe omgeving rondloopt, wordt het leersysteem in de hersenen actief. Dat zorgt ervoor dat we in staat zijn beter te leren, zelfs nadat we weer in een bekende omgeving zijn teruggekeerd.’ Dat concludeert neurowetenschapper Judith Schomaker in haar recente publicatie in Neurobiology…

Xander Tielens, hoogleraar fysica en chemie van de interstellaire ruimte, krijgt een ERC Advanced Grant voor de studie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) in de ruimte. De combinatie van astronomische observaties, computermodellen en labonderzoek maakt het onderzoek zeer interdisc…

‘We hebben geen mechanismen in de hersenen gevonden voor overdracht van kindermishandeling tussen de generaties. Wel vonden we dat de effecten van ervaren verwaarlozing en ervaren mishandeling op het brein verschillend waren’, concludeert Lisa van den Berg (Klinische psychologie). Promotie op 30 jun…

Falling in love with the Honours Academy. Zo heet de bijeenkomst op 14 februari 2013, Valentijnsdag, waarop zo’n 150 docenten, contactpersonen, studenten en vertegenwoordigers van middelbare scholen en bedrijven brainstormen over de ware Honours Academy. Hierin zijn extra onderwijs en activiteiten voor…

Als mensen subtiele, échte, niet geacteerde uitdrukkingen van emotie leren herkennen, zal dat helpen anderen beter te begrijpen en te vertrouwen. Daarom ontwikkelt Mariska Kret een interactieve virtual reality trainingstool (E-VIRT) voor een brede groep gebruikers, waaronder patiënten. Kret schetst…

Op 9 juli openende het nieuwe Medical Delta Fieldlab Phenomix haar deuren. In het fieldlab werken wetenschappers, zorginstellingen en bedrijven samen praktische toepassingen van metabolomics-onderzoek: onderzoek naar stofwisselingsproducten. Medical Delta sprak met de Leidse hoogleraar Thomas Hankemeier.…

Na drie jaar vakken volgen, opdrachten maken, discussiëren en reflecteren, kregen studenten van het Honours College hun certificaat uitgereikt in een feestelijke ceremonie. Meer nog dan over het certificaat zelf, waren aanwezigen te spreken over hoe Honours je voorbereidt op een steeds complexere we…

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Voorspellen of iemand ziek wordt en bij welke behandeling een patiënt het meest baat heeft. Dat is het doel van de technieken die hoogleraar Analytische biowetenschappen Thomas Hankemeier met zijn onderzoeksgroep aan de Universiteit Leiden ontwikkelt. Om die technologie op te schalen en verder te ontwikkelen,…

Een organ-on-a-chip is een miniscuul weefseltje dat is gekweekt op een chip en dezelfde eigenschappen heeft als het orgaan als in het menselijk lichaam. Paul Vulto is Leids alumnus, onderzoeker en CEO bij Mimetas. Dit biotechbedrijf op het Leiden Bio Science Park houdt zich bezig met deze volgende generatie…

Met behulp van statistische mechanica hebben biofysici van de Universiteit Leiden, de Stichting FOM en de Radboud Universiteit Nijmegen een model ontwikkeld waarmee meer informatie uit DNA-codes gehaald kan worden. De resultaten verschenen op 20 augustus in het gezaghebbende blad Proceedings of the…

Op 21 maart gaf kersverse Vici laureaat Sylvestre Bonnet de laatste NGL-lezing van het seizoen. Meer dan 100 alumni, staf, studenten en andere geïnteresseerden hingen aan de lippen van de chemicus, die vertelde over zijn zoektocht naar chemotherapie-moleculen die op lichaamsvriendelijke wijze moeilijk…

Twee Leidse astronomen mogen de prestigieuze IAU PhD Prize in ontvangst nemen. Zowel Jorryt Matthee als Niels Ligterink vielen in de prijzen. Wetenschappelijk directeur Huub Röttgering: ‘Dat dit jaar twee van onze promovendi een IAU prijs krijgen voor het beste proefschrift in hun onderzoeksgebied vervult…

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

Het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) krijgt er met Sylvestre Bonnet, Jeroen Codée en Remus Dame maar liefst drie nieuwe hoogleraren bij. Bonnet wordt hoogleraar in de Bioanorganische Chemie, Codée hoogleraar in de Organische Chemie en Dame hoogleraar in de Moleculaire en Cellulaire Bioc…

Hoe is het nu met Young Star Renske Donkers? Begin dit jaar won zij als tweede persoon ooit de Young Star Award voor beste bachelorstudent. Na haar bachelor Molecular Science & Technology is Renske nu druk bezig met haar master Chemical Process Engineering in Delft. ‘Deze prijs was een mooie boost voor…

In november 2023 is Anne Fleur van Veenstra, wetenschappelijk directeur van TNO Vector, benoemd tot bijzonder hoogleraar ‘Governance van data en algoritmen voor stedelijk beleid’.

Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

Roderick Bouman is collectiebeheerder van de Leidse Hortus botanicus. Hij houdt bij welke planten er in de Hortus zijn, waar die vandaan komen en zorgt dat bezoekers er de juiste informatie over kunnen vinden. ‘Wij zijn ook gewoon een museum’ , zegt Bouman. ‘Alleen zijn onze objecten levend. Dat maakt…

Een terugblik op de Lorentz Workshop

Als docent ben je nooit uitgeleerd, stelt universitair docent Joost Willemse. ‘Studenten stellen vragen over dingen waarover je zelf nog nooit hebt nagedacht. Dat maakt je uiteindelijk weer beter in je vak.’ Hij moedigt zijn studenten dan ook altijd aan om vragen te stellen. En dat wordt gewaardeerd:…

Promovendus Willem Noteborn deed onderzoek naar supramoleculaire structuren. Die kunnen bijvoorbeeld nuttig zijn voor het laden van medicijnen of signaalmoleculen voor bijvoorbeeld cellulaire differentiatie. In zijn proefschrift beschrijft hij de werking.

Menselijke cellen beschermen hun eiwitten tegen ontvouwen en samenklonteren. Dat ontdekten biofysicus Alireza Mashaghi en zijn team na zeven jaar diepgaand onderzoek naar de vouwmechanismen van eiwitten. Met een nieuwe, baanbrekende methode slaagde het team erin om een afzonderlijk eiwit te vouwen en…

Heb je wel eens willen breien met kweekvlees als alternatief voor de bio-industrie? Of zou je liever een dolfijn willen baren om het uitsterven van bedreigde diersoorten tegen te gaan? Dit zijn oplossingen voor grote problemen die nu nog behoren tot het domein van de science fiction, maar zomaar de…

Ook een griepvirus kan een pandemie veroorzaken. En dan zijn we niet zo goed bewapend, want voor griepmedicijnen zoals Tamiflu beginnen griepvirussen resistent te worden. Chemicus Merijn Vriends werkte met succes aan een verbeterde versie van zulke medicijnen. Hij promoveert op 12 september.

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

Politicoloog Katharina Natter (Universiteit Leiden) zal vanaf maart 2023 een onderdeel leiden van het ambitieuze project PACES, gefinancierd door Horizon Europe en gecoördineerd door Simona Vezzoli (ISS). PACES is een innovatief, interdisciplinair en multi-level project waarin wordt onderzocht waarom…

Dr. Els de Busser, assistent-professor en onderzoeker aan het Institute of Security and Global Affairs, heeft als hoofdonderzoeker van een consortium 1,45 miljoen euro gekregen voor een project genaamd C-SIDe.

Om het probleem van plasticvervuiling in kaart te brengen is er veel data vanuit een groot gebied nodig. Daarom schakelen wetenschappers steeds vaker de hulp in van vrijwilligers, ook wel bekend als citizen science. Maar wat zijn de uitdagingen voor een onderzoeker wanneer hij of zij het publiek op…

Archeologie heeft altijd voorop gelopen op het gebied van innovatie. Nu brengt een inventieve samenwerking tussen archeologen Tuna Kalayci en Alex Brandsen de winnende combinatie van robottechnologie met een archeologische AI. Dit is een indrukwekkende nieuwe stap in archeologische technologie en dit…

Precies een eeuw geleden namen astronomen de eerste twee diffuse interstellaire banden (DIBs) in de ruimte waar. Bij een DIB ontbreekt een kleur licht in de straling van sterren achter een interstellaire wolk. Hoewel er inmiddels zo’n 500 DIBs bekend zijn, bleven ze tot voor kort onverklaarbaar. Een…

Scholen zijn voor ieder kind essentieel in hun ontwikkeling. Het biedt kansen voor groei in meerdere opzichten. Een school bevordert ook het leren buiten de muren van het klaslokaal en geeft kinderen instrumenten voor hun sociale en emotionele ontwikkeling. Maar ieder kind is verschillend en er zijn…

De

Loes Janssen en collega’s ontwikkelden een vernieuwende methode om te meten hoelang en hoe vaak ouder en kind in het dagelijks leven dichtbij elkaar zijn. Ze gebruikte 'Bluetooth low energy beacons' in combinatie met de smartphone-app Ethica om de fysieke nabijheid van deelnemers te tracken en automatisch…

Positieve verwachtingen over een medicijn helpen de werking ervan, zelfs als je mensen vertelt over dit placebo-effect. Het omgekeerde, het nocebo-effect, geldt ook. Gezondheidspsycholoog Stefanie Meeuwis vond in diverse studies bewijs. Promotie op 3 juni.

Binnen een gezin beleven broers en zussen met dezelfde ouders hun opvoeding verschillend. Naast de impact van eigen negatieve opvoedervaringen spelen niettemin opvoedervaringen van broers en zussen een belangrijke rol bij angst- en depressieklachten. Deze conclusies trekt Marie-Louise Kullberg in haar…

De zon, tientallen enthousiaste wetenschappers en heel, heel veel bezoekende Leidenaren maakten de speciale jubileumeditie van 3 October University tot een groot succes.

Kan je superslimme materialen ontwerpen die een langetermijngeheugen hebben en daarom in staat zijn om te leren? Dat is wat bachelorstudent Natuurkunde en Wiskunde Daan de Bos probeerde te achterhalen tijdens zijn scriptieonderzoek. Bij het toepassen van theorieën uit machine learning op materialen…

In 2050 woont 70 procent van de wereldbevolking in een stad. Dat heeft grote gevolgen voor het leven van de bewoners en het milieu. De grenzeloze verstedelijking vraagt om een interdisciplinaire aanpak. De eerste lichting studenten begon op 4 september aan de nieuwe Engelstalige bachelor Urban Studies…