Neanderthalers kookten en bewerkten hun eten al veel uitgebreider dan gedacht. Britse wetenschappers hebben dit ontdekt toen ze 12 tot 70 duizend jaar oude kookresten analyseerden die zijn gevonden in Griekenland en Irak. Archeoloog Femke Reidsma is promovendus bij de menselijke evolutie-groep aan de…

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Lezing, Lunch lecture by Prof. Eithne Luibhéid

Als onderdeel van het onderzoeksteam onderzocht Dr. Amanda Henry de evolutie van bacteriën die in onze mond leven en die daar helpen met de spijsvertering. Op basis van prehistorisch tandplak van de vroege mens en neanderthalers hebben ze hier uitspraken over kunnen doen. De meest opmerkelijke vinding…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Lezing, Studium Generale

Biologen vonden een mutatie in meelkevers die ervoor zorgt dat ze zich sneller ontwikkelen. Het onderzoek is gepubliceerd in Nature Ecology and Evolution.

Onderzoek doen voor de gemeente. De masterstudenten die meedoen aan de Resilient Cities Hub, een onderdeel van Leren met de Stad, kiezen er bewust voor. Nina Ruig en Marron Loods maken onderdeel uit van deze groep. Beiden onderzoeken vraagstukken van de gemeente Leiden op het gebied van duurzaamheid…

Gaat een slang dood wanneer hij op zijn lip bijt? Waarom overleeft een mangoest een cobrabeet, maar wij mensen niet? Die vragen doolden door de hoofden van gif-enthousiastelingen en masterstudenten Biologie Jory van Thiel en Roel Wouters. Ze verzamelden informatie uit vele bronnen en publiceerden hun…

Debat, Roundtable

Sommige bacteriën blijken net als wij eiwitten te hebben die het DNA in hun cellen organiseren. Die doen dat alleen net even anders. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van bio-chemici van het Leiden Institute of Chemistry en het Max Planck Institute for Biology. De ontdekking helpt ons beter begrijpen hoe…

Diefstal, prostitutie, waarzeggerij of moord. Historicus Manon van der Heijden onderzoekt met studenten Haagse vonnisboeken uit de periode 1600 tot 1800. Ze brengen misdaden en veroordeelden in kaart en werpen nieuw licht op de Gevangenpoort. Het team doet veel ontdekkingen, zoals het hoge aantal veroordeelde…

Mensen en bonobo’s tonen opvallende overeenkomsten én verschillen als ze foto’s van soortgenoten zien. Beiden zijn meer geïnteresseerd in foto’s van soortgenoten die emoties vertonen. Maar mensen letten vooral op foto’s van bekenden en bonobo’s op die van onbekende soortgenoten. Dat blijkt uit onderzoek…

Simulaties van de vorming van sterrenstelsels leveren veel meer informatie over sterrenstelsels dan een telescoop. Simulaties worden de laatste jaren steeds beter. Sterrenkundige Evgenii Chaikin leverde daaraan zo’n belangrijke bijdrage, dat hij 27 februari cum laude, met lof, promoveerde.

Het gif van spugende cobra’s is geëvolueerd om zich mee te verdedigen, volgens een internationaal onderzoeksteam. Mogelijk is dit ontstaan als bescherming tegen primitieve mensachtigen. Studenten bij het Instituut Biologie Leiden leverden een belangrijke bijdrage aan de studie. Publicatie in Science…

In aflevering 5 van BOLDcast, de podcast van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities wordt de evolutie van bibliotheken van simpele uitleenpunten voor boeken tot plekken waar mensen samenkomen en hun digitale vaardigheden kunnen bijspijkeren besproken. De gasten in deze aflevering zijn Frank…

Dat de evolutie van rode kamhoenderen naar kippen tussen de 10.000 en 3000 jaar geleden in Thailand begon toen de lokale bevolking rijst ging verbouwen weten we, maar wat minder duidelijk is, is hoe de tam geworden hoenderen uiteindelijk door de mens werden gefokt voor hun eieren.

Institute for Security and Global Affairs en Dual PhD Centre organiseren op 23 april gezamenlijk een online lezing van Cleveringa hoogleraar generaal Roméo Dallaire over "Hoe een betere wereld mogelijk is": Samenwerking tussen Wetenschap en Praktijk.

Congres/symposium

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

Motivatie, moed en handvatten om een baan te zoeken waarmee je de klimaatcrisis aan kunt pakken: het staat centraal in het vak Designing Your Career as a Climate Changemaker. Met hun eindpresentaties sluiten de studenten deze klimaatspecifieke vaardigheidsmodule binnen het Designing Your Life-project…

Bijzondere prestaties, beurzen en een top 10 ranking, een mooi kalenderjaar voor de Faculteit der Archeologie! Zie hieronder het overzicht in de eregalerij van 2023.

Jolien van Breen en Honorata Mazepus hebben een beurs van 50.000 euro gekregen ronde 3 van het NWO Open Competitie SGW-XS pilot programma.

Een subsidie van de National Wetenschaps Agenda van 5 miljoen euro stelt Anouk De Koning en medeaanvragers Femke Kaulingfreks en Maartje van der Woude in staat om sociale interventies in acht Nederlandse steden op een innovatieve en interdisciplinaire manier te onderzoeken.

Round Table

De rijke cultuur van het historische, Zuid-Amerikaanse volk is geen ver-van-mijn-bedshow, laat een schitterende, meer etnografische dan kunsthistorische expositie in het Leidse Museum Volkenkunde zien. Archeoloog Martin Berger was als conservator betrokken bij de ontwikkeling van de Azteken-tentoonstelling…

Per toeval stuitte student Nederlandse taal en cultuur Evi Dijcks op een gedicht van een voor haar onbekend dichtgenootschap. Toen ook haar docente het genootschap niet kende, wisten ze dat dit een onderzoek waard zou zijn. In Trouw vertelt Evi over haar bijzondere ontdekking van een zeer exclusief…

Oorlog in de Oekraïne. Zulke traumatische ervaringen hebben een groot effect, vooral op hen die opgroeien.

Jelena Prokic, universitair docent en onderzoeker bij het Leiden University Centre for Digital Humanities, gaat studenten voorbereiden op de uitdagingen en mogelijkheden van de digitale wereld. In september starten zes cursussen over onder meer statistiek en het digitaal doorzoeken van teksten. Daarvan…

Dr. Elif Naz Kayran heeft de ‘Best Dissertation Award’ gekregen van de Migration & Citizenship Section van de American Political Science Association (APSA) voor haar proefschrift ‘Political Responses and Electoral Behaviour at Times of Socioeconomic Risk Inequalities and Immigration’.

Na een lang verblijf in Groot-Brittannië gaat een bronzen haan terug naar Nigeria. Het beeld maakt deel uit van de Benin Bronzes, een collectie van honderden bronzen maskers, hoofden en reliëfs uit het voormalige Koninkrijk Benin. Op NOS.nl licht Evelien Campfens toe wat deze teruggave betekent in het…

Zes vrouwelijke onderzoekers van de Sterrewacht Leiden hebben voor het eerst dimethylether gedetecteerd in een planeetvormende schijf. Met negen atomen is dit het grootste molecuul dat tot nu toe in een schijf is geïdentificeerd. Dimethylether is ook een voorloper van grotere organische moleculen die…

Van geschreven taal tot analyse van dierengeluiden; ieder AI-gerelateerd onderwerp komt aan bod. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen kun jij je in de UB laten meevoeren op een artistieke en wetenschappelijke reis door de volledige geschiedenis van informatie, kennisdeling en het woord.

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Lezing, Studium Generale

Thijs Porck Mphil, docent bij de opleiding Engelse taal en cultuur, heeft dit jaar de Onderwijsprijs Geesteswetenschappen gewonnen. De prijs bestaat uit een oorkonde en een bedrag van 1000 euro.

Op dinsdag 26 juli 2022 is Prof.dr. Hans Claessen op 91-jarige leeftijd overleden. Prof. Claessen was vanaf begin jaren ’70 als docent en vanaf 1984 tot aan zijn emeritaat in 1994 als hoogleraar verbonden aan het Instituut voor Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie. Ook was hij van 1989…

Het is het achtste jaar op rij dat de Faculteit Archeologie in de top tien van archeologische instituten wereldwijd staat. De QS World University Rankings by Subject kijkt naar criteria als academische reputatie en citatieratio's.

Leidse onderzoekers Remko Offringa, Salma Balazadeh en Frederic Lens hebben een NWO-XL beurs ontvangen (2,5 millioen euro). Samen met onderzoekers in Wageningen en Groningen zullen ze bekijken hoe de verhouting van planten ontstaat. De groep zal van plant tot molecuul onderzoeken welke genen betrokken…

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de theorie van de evolutie van sterrenstelsels: dat stervormende sterrenstelsels…

Woorden die oorspronkelijk bedoeld zijn om ruimte aan te geven, zoals ‘uit’, worden ook regelmatig gebruikt om oorzaak en gevolg aan te geven. Waarom gebeurt dit? En hoe zit het in andere talen? Promovendus Camil Staps zocht het uit.

Het Leidse interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) en de Ambassade van Ierland houden samen in Den Haag een bijzondere boekpresentatie. Op 13 november spreekt Gerry Finnegan, een oud-directeur aan de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), over…

Tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam was dit jaar spoken word te horen. In de Volkskrant duidt emeritus hoogleraar Mineke Schipper de herkomst van dit genre.

Hoe pak je een duurzame restauratie van een eeuwenoud schip aan, zónder afbreuk te doen aan de historische waarde ervan? Met deze vraag hielden studenten van de master Industrial Ecology van de Universiteit Leiden zich een half jaar bezig. Een gesprek met Hidde Boom (25) en Tycho Jongenelen (25), twee…

Na het aflopen van de lockdown was het weer mogelijk om afstudeerders en gasten op de universiteit te ontvangen. In de afgelopen weken kregen BSc en MSc afgestudeerden van verschillende opleidingen hun diploma feestelijk uitgereikt in een speciale corona-proof setting in het restaurant van het Gorlaeus…