2,085 zoekresultaten voor “vergelijkend indo-european taalwetenschap” in de Publieke website
-
Archeologische kruisbestuiving tussen Leiden en Saxion: Roeland Emaus
Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We bijten de spits…
-
Marnix van der Gun: ‘Ik ben er volledig voor gegaan’
Marnix van der Gun (42) woont zijn hele leven al in Den Haag. Hij begon zijn loopbaan als profvoetballer en koos na een blessure voor een maatschappelijke carrière. Nu werkt hij al bijna acht jaar bij de universiteit.
-
Kosmische tsunami wekt comateuze sterrenstelsels
Sterrenstelsels bevinden zich vaak in een cluster. In zo'n cluster zijn ook veel slapende stelsels die al lang geen sterren meer vormen. Een internationaal team onder leiding van Andra Stroe (Universiteit Leiden) en David Sobral (Leiden en Lissabon) heeft nu ontdekt dat deze comateuze sterrenstelsels…
-
Weet jij hoe duurzaam je koffiebeker is? Hoogleraar Jeroen Guinée onderzoekt het
Wat is de milieu-impact van de vis op ons bord? En is een elektrische auto wel duurzamer wanneer we het opwekken van de elektriciteit meerekenen? Jeroen Guinée brengt de milieu-impact van producten en technologieën in kaart. Hij analyseert het van de ontginning van de grondstof tot de uiteindelijke…
-
Prof.dr. Geert de Snoo benoemd tot hoogleraar Conservation Biology
Prof.dr. Geert de Snoo is per 1 maart bij de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen benoemd tot hoogleraar Conservation Biology. De Snoo blijft hoofd van de gelijknamige afdeling van het Institute of Environmental Sciences (CML).
-
LUF/Gratama-onderzoeksbeurzen voor Leidse psychologen en politieke wetenschapper
Jörg Gross, Gisela Hirschmann, Niels van Doesum, Marret Noordewier en Verena Ly vertellen over hun onderzoeksplannen, mogelijk gemaakt door het Leids Universitair Fond (LUF) samen met de Gratamastichting. Die stichting honoreert bij voorkeur projecten met maatschappelijke relevantie.
-
Vijf ERC Starting Grants voor jonge Leidse wetenschappers
De European Research Council heeft een Starting Grant toegekend aan vijf jonge Leidse wetenschappers. Met maximaal 1,5 miljoen kunnen ze hun onderzoeksonderwerp verder uitdiepen.
-
Autisme werkt!
Werknemers met autisme zorgen voor diversiteit in een bedrijf. Daarbij komen de positieve eigenschappen van veel mensen met autisme naar boven. Daarom is het thema van de Autismeweek 2019 van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA): Autisme werkt! PhD Lisa van Klaveren vertelt hoe onderzoek naar…
-
Kinderombudsman in Nederland op de kaart
De Kinderombudsman heeft zich in vijf jaar ontwikkeld tot een volwaardig toezichthouder op de naleving van kinderrechten in Nederland. Het verder uitdiepen van de wettelijke taken, het meer betrekken van jeugdigen en het versterken van de autonome positie van de Kinderombudsman, zal helpen om het instituut…
-
Hoe geloofsovertuiging de eerste Nederlandse grondwet bepaalde
Ruim tweehonderd jaar geleden vond in Nederland een ongekend democratisch experiment plaats: in twee referenda stemden Nederlandse burgers voor een grondwet met vooruitstrevende gelijkheidsidealen. Buitenpromovendus Jos de Jong bracht de stemuitslagen in kaart en concludeert dat geloofsovertuiging een…
-
‘Houd rekening met verzadiging van medicijndoelwit’
Geen rekening houden met de verzadiging van medicijnendoelwitten kan leiden tot verkeerde conclusies over de werkingsduur van een medicijn. Dat schrijft voormalig promovendus Wilbert de Witte samen met de Leidse hoogleraren farmacologie Meindert Danhof, Piet van der Graaf en Liesbeth de Lange in Nature…
-
'Cross-culturele empathie vanuit macht over de ‘ander’'
Etnografie kan niet zonder empathie: wie niet probeert om ‘inheemse’ mensen te begrijpen, maakt weinig kans thuis te komen met gedegen materiaal. In reactie op psycholoog Sandy Overgauw concludeert antropoloog Peter Pels dat ook hier sprake is van ‘altruïsme met een snufje egoïsme’ in het sluitstuk…
-
Chemici lossen hardnekkig probleem op na vier decennia
Leidse en Eindhovense scheikundigen hebben na decennia de discussie beëindigd over het juiste model voor de eenvoudigste chemische reactie in heterogene katalyse, die essentieel is voor brandstofcellen. Met behulp van een uniek gekromd platinaoppervlak toonden de Leidse Ludo Juurlink, zijn promovendus…
-
Wat denken Russen ècht over Nederland?
Een meerderheid van de Russen heeft een positief beeld van Nederland, blijkt uit een onderzoek dat op vrijdag 14 februari werd gepresenteerd tijdens een symposium op de Campus Den Haag. Of de positieve opvattingen van Russen ook zullen leiden tot een doorbraak in de betrekkingen tussen Nederland…
-
Mandrils; wie het eerste komt, wie het eerst maalt
Mandrils houden bij hoeveel dagen er verstreken zijn, om zo als eerste bij het nieuwe voedsel te zijn. Dat toont een team van onderzoekers aan de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Leiden en dierentuin ARTIS. Het team ontdekte dat mandrils de cognitieve vaardigheden bezitten om tijdsintervallen…
-
Leo Lucassen benoemd tot lid van de KNAW
Leo Lucassen is door de KNAW gekozen op grond van zijn wetenschappelijke prestaties. Lucassen studeerde sociaaleconomische geschiedenis in Leiden waar hij in 1990 cum laude promoveerde. In 2005 werd hij benoemd op de leerstoel Sociale Geschiedenis in Leiden. Sinds 2014 is hij werkzaam als hoogleraar…
-
Met nieuwe technieken een kijkje in de belevingswereld van bonobo’s en orang-oetans
‘Door te werken met een touchscreen kan je zoveel leren over aandacht en spiegeling van emoties van mensapen. Via Eye-tracking volg je waar ze specifiek naar kijken.’ Dieren hebben emoties, ziet psycholoog Evy van Berlo in haar onderzoek in samenwerking met Apenheul. Promotie 19 mei.
-
Is de ‘diplomademocratie’ te stoppen?
Bijna alle Tweede Kamerleden, bewindslieden en ambtenaren zijn hoogopgeleid. Tegelijkertijd heeft de overgrote meerderheid van de stemgerechtigden een lagere of zelfs geen opleiding. Hoe problematisch is dat? Twee nieuwe boeken waarschuwen voor deze opleidingskloof tussen burger en bestuurder.
-
Hoe je een oud antibioticum honderd keer krachtiger maakt
Wat zou er gebeuren als je antibioticum dat al 70 jaar bekend is, verbetert met de nieuwste tools uit de moderne chemie? Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin nam de proef op de som. Het resultaat? Een antibioticum dat tot wel honderd keer krachtiger is en de groei van sommige antibiotica-resistente…
-
Sigrid van Roode: ‘Zãr-sieraden maken wereld van ongeziene Egyptenaren zichtbaar’
Zār-sieraden uit Egypte zijn in het Westen in vele musea en privécollecties te vinden, maar lange tijd was er weinig meer over bekend dan dat ze werden gebruikt in rituelen tegen bezetenheid. Promovenda Sigrid van Roode dook in hun geschiedenis en ontdekte dat de sieraden veel meer waren dan versiering:…
-
Willem Bruin vertelt over zijn zoektocht naar biomarkers voor psychische aandoeningen
Postdoc Willem Bruin werkt sinds vorig jaar samen met Moji Aghajani aan onderzoek naar jongeren met angststoornissen. Zijn werk bouwt voort op zijn promotieonderzoek, waarin hij met grote consortia samenwerkte en machine learning-methoden gebruikte om voorspellende modellen te ontwikkelen ter ondersteuning…
-
Op zoek naar buitenaards leven: de zoektocht naar leefbare atmosferen buiten ons zonnestelsel
Zoeken naar atmosferen rondom planeten buiten ons zonnestelsel is zoeken naar buitenaards leven. Sterrenkundige Sebastian Zieba gebruikte data van de James Webb Space Telescope om kleine rotsachtige exoplaneten te bestuderen, maar vond nog geen buitenaardse wezens. Toch zijn zijn bevindingen erg interessant…
-
Liever een verre vreemde dan een valse buur
Mensen werken niet alleen liever samen met leden van hun eigen ingroup, ze concurreren er ook liever mee, lieten Leidse onderzoekers in een sociaalpsychologische studie in 51 landen zien. Dit ‘nasty neighbor’- effect was een grote verrassing voor de onderzoekers, totdat ze in studies over dieren doken.…
-
Cultuur beïnvoedt de agressie van jongeren in Nederland en Maleisië
De jeugd in Maleisië verschilt weliswaar van die in Nederland, maar toch ziet Naqi Dahamat Azam in zijn onderzoek naar agressie en emotie ook overeenkomsten. De ontwikkelingspsycholoog concludeert: 'De emoties schuld en schaamte beïnvloeden hoe agressief jongeren zich gedragen. Hun cultuur speelt daarin…
-
Van filmtrips tot therapeutische ervaringen: LIBC Publieksdag in teken van psychedelica
Een spirituele openbaring, een behandelmethode of een esthetische ervaring: psychedelica als LSD, paddo’s en ayahuasca zijn populairder dan ooit. Toch heeft de wetenschap nog steeds veel vragen over de geestverruimende middelen. Het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) organiseert daarom…
-
Druk op rivierenbeheer leidt tot frequentere overstromingen
In zijn nieuwe boek 'Overstromingen en beheer van grote laaggelegen rivieren' onderzoekt Paul Hudson, universitair hoofddocent fysische geografie bij Leiden University College in Den Haag, de menselijke invloed op rivieren in laagland. De afgelopen twintig jaar is de druk op grote laaggelegen rivieren…
-
De veiligheid van nanodeeltjes beter inschatten
Hoe veilig zijn de nanodeeltjes in transparante zonnecrème, anti-geursokken en bacterie-werende pleisters? Hoewel er op alle organismen microben zitten, houden de tools die de veiligheid van nanomaterialen inschatten daar nog nauwelijks rekening mee. Die invloed van microben bracht Bregje Brinkmann…
-
Het ontstaan van systemen van gebalanceerde dodelijke genvarianten
Ben Wielstra wil de evolutie van gebalanceerde systemen van dodelijke allelen ontrafelen. Op 1 februari startte hij daarom zijn eigen laboratorium aan het Insituut voor Biologie Leiden. Wielstra is één van de vijf onderzoekers van de Universiteit Leiden die in 2018 een ERC-startsubisidie heeft ontvangen…
-
Papyrologie: snuffelen in ‘oud papier’
Al tachtig jaar snuffelt het Leids Papyrologische Instituut in 2000 jaar oude papieren, gevonden in de droge Egyptische woestijn. Ze geven een unieke kijk in die oude wereld. De eigen collectie van het instituut is nu te zien op een online tentoonstelling en er komt een publiekslezing.
-
De geboorte van een ster: een traag en mysterieus drama
Een ster staat niet zomaar van de ene op de andere dag aan de hemel. Het ontstaan duurt enkele tienduizenden jaren. Twintig jaar geleden maakten astronomen een plaatje van een ster in zijn geboortefase. De James Webb Space Telescoop (JWST) kon diezelfde ster nu veel gedetailleerder vastleggen. Dat levert…
-
De vijand is bruut en gewelddadig. Hoe geef je die toch een gezicht?
Raymond Fagel, universitair docent Algemene Geschiedenis, schreef een boek over zijn onderzoek naar de Spaanse commandant Mondragón. Hij spaarde Zierikzee tijdens de 80-jarige oorlog en wordt gezien als ‘de goede Spanjaard’. Hoe kwam Fagel ertoe om dit onderzoek te doen? En hoe gaat zo’n onderzoek…
-
Archeologie dankzij computergebaseerd onderzoek
Een mix van dataonderzoek, kunstmatige intelligentie en archeologie zorgde op 31 januari voor levendige discussies. Op die dag vond het seminar ‘AI & Data Science @ Archaeology’ plaats, waar het Data Science Onderzoeksprogramma (DSO), SAILS en de Faculteit Archeologie hun krachten bundelen.
-
Verstedelijking dwingt merels tot evolutie
Sinds kort vestigt de merel zich behalve in het bos ook in stedelijk gebied. De stadsmerel heeft zich in recordtempo weten te onderscheiden van zijn soortgenoot in het bos. Dit is de uitkomst van het promotieonderzoek van gedragsbioloog Erwin Ripmeester die 15 december zijn proefschrift verdedigt.
-
Na twee jaar je handtekening zetten
Wat doe je als je niet in de gelegenheid bent geweest om na je afstuderen je handtekening in het Zweetkamertje te zetten? Alumni Brantly Hancock en Kent Moore uit de VS stuurden de alumni officer een mail met het verzoek dat alsnog te mogen doen, en ze kwamen twee jaar na hun afstuderen terug naar Leiden…
-
Citizen science op de basisschool
Op woensdag 9 november vond het landelijke citizen science project ‘Alle Scholen Verzamelen’ plaats. In dit project van de nationale Wetenschapsknooppunten werkten wetenschappers samen met basisscholen in heel Nederland aan wetenschappelijk onderzoek naar de sociale omgeving van basisschoolleerlingen.…
-
Orange the World: Zichtbaar en onzichtbaar geweld tegen vrouwen
Op 25 november is de wereldwijde 16-daagse campagne ‘Orange the World’ tegen geweld tegen vrouwen en meisjes gestart. Ook de Universiteit Leiden vraagt hier aandacht voor. Op vrijdag 9 december geven Renate van der Zee en Marieke Liem een lezing op de Campus Den Haag over zichtbaar en onzichtbaar geweld…
-
Kan er auteursrecht rusten op de smaak van een kaas?
Dat op boeken en muziek auteursrecht kan rusten, is alom bekend. En in 2006 oordeelde de Hoge Raad dat ook de geur van een parfum auteursrechtelijk beschermd kan worden. Maar geldt dat ook voor de smaak van een voedingsmiddel? Vijftig rechtenstudenten woonden bij het Europese Hof van Justitie in Luxemburg…
-
De toekomst vormgeven met verhalen uit het verleden
De archeoloog zien als een hedendaagse sjamaan. Een opvallende vergelijking die bijzonder hoogleraar Public Archaeology Luc Amkreutz maakt in zijn oratie.
-
Vrouwen met hartproblemen moeten sneller de juiste diagnose krijgen
Bij vrouwen met hartklachten duurt het vaak langer voordat de juiste diagnose wordt gesteld. In haar Annie Romein-Verschoorlezing vertelt hoogleraar Hester den Ruijter over de invloed van hormonen op het hart en het belang van medisch onderzoek dat zich specifiek richt op de vrouw.
-
Verrassing: geen methaan aan nachtkant exoplaneet WASP-43b
De nachtkant van exoplaneet WASP-43b blijkt, tot verrassing van sterrenkundigen, geen methaan te bevatten. Waarschijnlijk zorgt extreme wind ervoor dat er te weinig tijd is om methaan te vormen. Dat stelt een internationaal team wetenschappers, met Leidse en Amsterdamse inbreng, in Nature Astronomy.…
-
Alumna Charlotte Vrendenbarg: ‘Ik krijg energie van studenten’
Charlotte Vrendenbarg is universitair docent intellectueel eigendomsrecht (IE) aan de Universiteit Leiden. Ze is recent beëdigd als rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Den Haag, precies 30 jaar na de installatie van haar moeder als rechter in Breda. ‘In haar voetsporen treden was geen doel op zich,…
-
Amerikanen gaan naar de stembus: 'De midterms zijn meer dan een populariteitspeiling’
Op dinsdag 8 november gaan de Amerikanen voor de zogenaamde midterm-verkiezingen naar de stembus. ‘We zijn geneigd om naar deze verkiezingen te kijken alsof het een tussentijdse peiling is over Biden. Maar het zijn geen presidentsverkiezingen,’ benadrukt universitair docent Sara Polak. Dit artikel is…
-
Van Leidse student tot ambassadeur in het Vaticaan
De Australische alumnus Chiara Porro studeerde International Relations and Diplomacy en werkt sinds kort als ambassadeur bij de Heilige Stoel. Hoe bevalt haar nieuwe standplaats? ‘De paus zei tegen mij dat zijn deur altijd open staat.’
-
Bloggen over de middeleeuwen: liefdesmagie, mondkapjes en videogames
Drie jaar geleden, op 13 oktober 2017, werd de Leiden Medievalists Blog opgericht. Leidse onderzoekers vanuit alle disciplines vertellen in hun blogs op leuke en interessante wijze over de middeleeuwen. Redacteuren Jip Barreveld, Marlisa den Hartog en Thijs Porck vertellen over de blog en waarom ook…
-
‘Conservatoren zijn gewone mensen die soms in bijzondere omstandigheden terechtkomen’
Ruurd Halbertsma combineert zijn werk als conservator en bijzonder hoogleraar met thrillers schrijven. ‘Ik reageer liever zo op de discussie over roofkunst dan door aan te schuiven bij talkshows.’
-
Minder gezoem heeft effect op ons groen: Steeds minder insect-bestoven planten in Nederland
Nederland verliest plantensoorten die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Milieuwetenschapper Kaixuan Pan toont dat aan na analyse van 87 jaar aan metingen van meer dan 365.000 locaties. Het nieuws is verontrustend voor onze biodiversiteit en de voedselzekerheid. ‘75% procent van onze gewassen…
-
In goede banen leiden van afval rond de aarde via het ruimterecht
Steeds drukker is het in populaire banen rond de aarde voor ruimtevaart. Niet alleen met satellieten, vooral met meer afval, wat onveilig is. Zhuang Tian promoveert op de juridische kant van afgedankte ruimte-apparaten. Wie troep veroorzaakt, moet het weer opruimen.
-
Aanpassen of uitsterven – eigenschappen die planten helpen overleven in kaart gebracht
Promovenda Jianhong Zhou wilde beter begrijpen of en hoe plantensoorten zich aanpassen aan bijvoorbeeld klimaatverandering. Ze ontwikkelde twee databanken waarmee ze analyseerde hoe gemakkelijk of moeilijk planten zich aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zhou promoveerde op 4 september.
-
ERC startsubsidie voor onderzoek naar klimaatburgerschap
“Klimaatburgerschap” onderzoekt hoe het aanpassen van de omgeving aan klimaatverandering de manier kan veranderen waarop mensen met elkaar en met bestuur omgaan. Het richt zich op natuurgebaseerde of 'groene' klimaatinfrastructuurprojecten die gebruik maken van natuurlijke entiteiten of processen. Met…
-
Hoe houd je burgers aangehaakt bij de democratie? Een interview met Carola Schoor
Als je makkelijke antwoorden wil op bestuurlijke vragen, kun je de democratie beter afschaffen, vindt dr. Carola Schoor. Want een democratie hoort te wringen en vragen op te roepen. Voor een evenwichtige en rechtvaardige rechtsstaat is ‘een rechtsstatelijk kompas’ nodig.