Afweercellen houden tuberculosebacteriën onder controle door ze af te breken. Leids biologe Annemarie Meijer en collega’s ontdekten welk eiwit hiervoor de aanzet geeft. Dat eiwit (DRAM1) is mogelijk geschikt voor nieuwe medicijnen, schrijven ze in Cell Host & Microbe.

Een kraai die met een emmertje eten kan optakelen of vogels die na een jaar nog hun verstopte eten terugvinden: zijn ze intelligent of gewoon handig? Die vraag stelde dagblad Trouw aan gedragsbioloog Carel ten Cate. 'Ik zou het pas intelligentie noemen als ze hun slimmigheid op meerdere terreinen to…

Tijdens een topconferentie op gebied van bestuurskunde deelde Valentina Carraro, hoofdcoördinator van het interdisciplinaire programma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC), haar onderzoek naar mensenrechten in de VN-Mensenrechtenraad en VN-verdragsorganen. Een van haar adviezen was…

Elise Kortink, studente van de Research Master Psychologie, won de prijs voor de beste LUF-beurs aanvraag van 2016 met haar onderzoeksvoorstel voor een stage in het Yale Child Study Center (YCSC).

Problemen op wereldniveau vragen om beleidsantwoorden op wereldniveau. Het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) organiseert daarom op 5 - 7 juni een internationale conferentie met het thema 'Emerging Trends in Global Governance'. Onderzoekers,…

Tachtig academische papers, 270 deelnemers en vier rondetafelgesprekken over het aanpakken van mondiale problemen. De tweede conferentie van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges werd groots opgezet. Wat vonden de deelnemers ervan? Bekijk het in…

In zijn Youtubeserie Ernst's OnderWaterWereld neemt ecoloog Ernst zijn kijkers mee in de mooie wereld van waterplanten en -dieren. Voor deze serie bezocht hij het Levend Lab van Martina Vijver. In onderstaand filmpje legt hij uit waarom het openluchtlaboratorium in Leiden zo belangrijk is.

Op maandag 19 september is de oratie van Willie Peijnenburg over environmental toxicology and biodiversity. De titel van de oratie luidt 'Elementen verbinden'.

Pas bij binnenkomst in de Hooglandse Kerk kreeg Kees van Putten in de gaten dat hij geen repetitie van het Nederlands Kamerkoor ging bijwonen. Hij werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Archeologe Hayley Mickleburgh heeft in Nederland al een paar keer de pers gehaald vanwege haar ongewone werk: lichamen in ontbinding bestuderen. Ze is zowel alumna als onderzoeker van de Leidse universiteit.

Het klinkt futuristisch, maar het kan toch: miniatuurorganen van patiënten maken en hierin bestuderen hoe ziektes zich ontwikkelen en behandeld kunnen worden. Dat willen onderzoekers van het LUMC, de Universiteit Twente (UT), UMCG, TU Delft en het Hubrecht Instituut de komende 10 jaar bereiken met een…

Thijs Porck, expert in middeleeuws Engels, wint de LUCAS Publieksprijs omdat hij zijn onderzoek en onderwijs zichtbaar heeft gemaakt voor een breed publiek. Thijs bereikte de nationale media, middelbare scholen en veel views met zijn blogs en video’s. De prijs bestaat uit een oorkonde, wisselbokaal,…

De duurzaamheidskeurmerken vliegen je in de supermarkt om de oren. Voor consumenten verwarrend, maar ook boeren zien door de bomen het bos niet meer. Ze zijn enorm veel tijd kwijt aan het verkrijgen van deze keurmerken. Berent Baris onderzoekt hoe dit beter kan. Niet alleen voor boeren, maar ook voor…

Geopolitiek, klimaat, pandemieën, migratie, AI, genderpolitiek: de wereld van vandaag verandert in in meerdere opzichten. Hoe ga je als bestuursorganisatie om met deze veranderingen? Dat was het thema van de tweede internationale conferentie van het Leiden University's Global Transformations and Governance…

Marieke Liem vertelt bij de VPRO waarom we de term femicide moeten vermijden totdat er een duidelijke definitie is.

Hoe leren jonge zebravinken zingen? Een onderzoeksteam onder de leiding van Katharina Riebel heeft een ‘RoboFinch’ ontwikkeld om dat te bestuderen. De afgelopen vier jaar heeft de groep ‘Seeing voices’ de robotvogel ontworpen. En met succes: jonge zebravinken luisteren er vol enthousiasme naar.

Intelligente apparaten zullen over 20 jaar een grote rol spelen in de maatschappij. ‘Zelfrijdende auto’s zullen 90% veiliger zijn dan auto’s met menselijke chauffeurs en de transportsector wereldwijd veranderen.’ Dat zei kunstmatige-intelligentie-onderzoeker Bart Selman van Cornell University in de…

De interdisciplinaire, Engelstalige minor ‘Violence Studies’ bekijkt geweld tussen individuen vanuit sterk uiteenlopende wetenschappelijke vakgebieden. Wat levert die benadering op? Studenten en docenten evalueren: ‘Deze minor is een goudmijn.’

Nanoplastics beïnvloeden het gedrag van zebravislarven, blijkt uit onderzoek van Instituut Biologie Leiden (IBL) en het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML). De onderzoekers zagen dat een bepaald type nanodeeltjes leidt tot stressreacties in de suikerhuishouding, met als gevolg hyperactiviteit…

Dr. Annemarie H. Meijer van het Instituut Biologie Leiden gaat een nieuw Marie Curie trainingsnetwerk coördineren dat 3,7 miljoen subsidie ontvangt van de Europese Commissie. Het vierjarige project begint in januari 2012 en heet: “FishForPharma: Training Network on Zebrafish Infection Models for Pharmaceutical…

Biopinters waarmee wetenschappers complexe weefsels en organen kunnen namaken. Het klinkt als science-fiction, maar niet voor Alireza Mashaghi en zijn collega’s van het Leiden Academic Centre for Drug Reserch. Hun lab is onlangs uitgerust met twee ultramoderne bioprinters: BioX en LumenX+. Mashaghi:…

Deze week in Nature Chemistry & Biology: onderzoekers van de Universiteit Leiden en het AMC hebben een methode ontwikkeld om het enzym GBA1 zichtbaar te maken in levende cellen. Patiënten met de ziekte van Gaucher hebben een tekort aan dit enzym.

In één op de vier strafzaken beschikt de rechter over een rapport over de psychische gesteldheid van de verdachte. Hoe rechters die informatie precies gebruiken en wat de effecten zijn? Daar is nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Het promotieonderzoek van Roosmarijn van Es vormt een eerste…

In december bestaat het Dual PhD Centre (DPC) vijftien jaar. Directeur Johannes Tromp en universitair hoofddocent Mark Dechesne blikken terug en kijken vooruit. Dechesne: ‘Het DPC vormt een ‘community of knowledge’ waarin wetenschap en samenleving met elkaar verbonden zijn.’

Migranten drukken veel minder zwaar op de begroting van Europese landen dan vaak wordt gedacht. In veel gevallen is hun bijdrage positiever dan die van de autochtone bevolking. In een aantal landen dragen migranten zelfs netto bij aan de overheidsfinanciën. Dat blijkt uit onderzoek van economen van…

Migranten drukken veel minder zwaar op de begroting van Europese landen dan vaak wordt gedacht. In veel gevallen is hun bijdrage positiever dan die van de autochtone bevolking. In een aantal landen dragen migranten zelfs netto bij aan de overheidsfinanciën. Dat blijkt uit onderzoek van economen van…

Het juridisch onderscheid tussen slachtoffers van mensenhandel en slachtoffers van migrantensmokkel is onrechtvaardig, beargumenteert De Massol Rebetz in haar proefschrift. In sommige omstandigheden zouden gesmokkelde migranten namelijk moeten worden behandeld als slachtoffers van mensenhandel.

Met welke praktische stappen kunnen we internationale claims op roofkunst correct afhandelen en illegale handel in kunst tegengaan? Het Europees Parlement stelde die vraag aan Leids jurist Evelien Campfens. Haar advies: ontwikkel een registratiesysteem, voorzie kunst van een ‘paspoort’, en richt een…

De uitdagingen om tot een duurzame samenleving te komen zijn groot en nieuw. Maar aan de inzet van de gemeenten ligt het niet. Die zijn allemaal voortvarend aan de slag, concluderen professor Eefje Cuppen en Lian Merkx, programmamanager Energie voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Om…

Digitale medische technologie kan een belangrijke bijdrage leveren aan betaalbare zorg en het oplossen van het tekort aan zorgpersoneel. Maar hoe weet je of een innovatie daadwerkelijk waarde toevoegt aan het zorgsysteem?

Evolutiebioloog Menno Schilthuizen zoekt evolutiepatronen achter asymmetrische vormen bij dieren. Van bijna geen enkel dier is de linkerhelft namelijk precies hetzelfde als de rechterhelft. Schilthuizen, hoogleraar Kenmerkevolutie en Biodiversiteit aan de Universiteit Leiden en werkzaam bij Naturalis,…

De zebravis is erg geschikt om de infectie van tuberculose te bestuderen. Leidse onderzoekers hebben experimenten met zebravisembryo’s nu weten te automatiseren, zo schreven ze op 16 februari in het vakblad PloS ONE. De verspreiding en bestrijding van de tbc-infectie kan hiermee sneller en beter bestudeerd…

De Engelstalige interdisciplinaire minor ‘AI and Society’ behandelt de rol van kunstmatige intelligentie in onze samenleving. Het interdisciplinaire karakter biedt student én docenten een grote meerwaarde. Kijk mee in de collegezaal.

Carlotta Rigotti en Eduard Fosch-Villaronga hebben een nieuw artikel gepubliceerd dat een inzichtelijk en kritisch overzicht biedt over rechtvaardig gebruik van AI op de arbeidsmarkt. De publicatie is onderdeel van het BIAS-project.

Over het AI-systeem ChatGPT zijn al allerlei voorspellingen gedaan: het programma gaat het onderwijs op zijn kop zetten, zoekmachines ouderwets doen lijken en tekstschrijvers buiten spel zetten. Tekstschrijvers? Vallen wetgevingsjuristen daar ook onder? Met andere woorden: kan ChatGPT wetsbepalingen…

Universitair docent Neuropedagogiek en Ontwikkelingsstoornissen Rachel Plak heeft vanuit de samenwerking van het Leids Universiteits Fonds met Stichting Elise Mathilde Fonds een subsidie ontvangen voor het onderzoeksproject 'Expeditie Binnenwereld: de podcastserie'. Deze podcastserie maakt psychosociale…

Na decennia van intensieve landbouw staat het veenweidegebied onder druk. In het Polderlab werken wetenschappers, boeren en beleidsmakers samen aan toekomstbestendige vormen van landbouw. ‘Het is ongelooflijk hoe snel het systeem opveert zonder intensieve bemesting.’

Het seculiere Westen worstelt met de komst van AI, maar moslims in Zuidoost-Azië óók. Wat kunnen we van elkaar leren?

De MRI-scanner is veel meer dan een machine. De techniek is enorm veelzijdig en biedt nog tal van mogelijkheden om meer te ontdekken over hoe het menselijk brein werkt. Dat betoogde Thijs van Osch, hoogleraar Radiologie, in het bijzonder Experimentele Cerebrovasculaire Beeldvorming. Oratie op 3 mei.

De Casimir Research School viert deze zomer zijn eerste lustrum. Ter gelegenheid hiervan en om te gedenken dat Hendrik Casimir deze zomer 100 zou zijn geworden, schenkt zijn weduwe Josina Casimir-Jonker de Research School een fonds om activiteiten voor masterstudenten te bekostigen.

Het Leidse Spin-off bedrijf MIMETAS is met de organen-op-een-chip technologie: de OrganoPlate™ genomineerd voor de ‘Lef in het Lab prijs’ van de Dierenbescherming. Met deze technologie kunnen geneesmiddelen op tienduizenden microscopisch kleine, driedimensionale weefsels getest worden. OrganoPlates™…

Het LUMC, de Universiteit Leiden en De Haagse Hogeschool willen zorgprofessionals helpen bij het in gang zetten van gedragsverandering bij burgers. Die verandering moet ervoor zorgen dat mensen gezonder gaan leven en minder snel ziek worden. De gemeente Den Haag steunt dit onderwijsproject met 50.000…

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Lezing

Lezing

Nederlandse influencers als Romy Boomsma en Nina Pierson hebben een enorm bereik op Instagram en delen daar steeds vaker boekentips. Onderzoeker Aafje de Roest wil weten hoe de leescultuur die zij promoten eruitziet en wat het effect ervan is op het leesgedrag van de veelal jonge vrouwelijke volgers…

Hoe en wanneer kun je de effectiviteit van medicijnen het beste testen? Promovendus Rob van Wijk van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) ontdekte dat zebravislarven het beste ingezet kunnen worden in geneesmiddelenonderzoek als ze vijf dagen oud zijn. Zijn bevindingen verschenen 15…

Met de opkomst van AI heeft de aandacht voor computerlinguïstiek en taalmodellen een enorme vlucht genomen. Maar machines kunnen het nog lang niet alleen af. In haar oratie bepleit hoogleraar Carole Tiberius het belang van onderzoek naar woordcombinaties. ‘We weten een heleboel, maar ook een heleboel…