Lezing, Publiekslezing

Vier promovendi van de Universiteit Leiden zijn begonnen aan het tweejarige Scholars Programme van Europaeum. Inmiddels hebben zij de eerste week van het programma achter de rug. Hoe was het en wat verwachten zij van dit programma?

Op de FSW nieuwjaarsreceptie 2020 hief de faculteit samen met decaan Paul Wouters, zijn FGGA-tegenhanger Erwin Muller en de prijswinnaars Claire Vergerio, Shirley van der Maarel en Camila Espinoza Chaparro het glas op een nieuw jaar met energiek onderwijs en onderzoek in een open en op vertrouwen gebaseerde…

Twee angstaanjagende, gele ogen staarden de elfjarige Francis Lesilau aan. In het avondlicht veranderden ze van kleur: groen, amber, terug naar geel... De leeuw had zojuist één van zijn kamelen gegrepen en richtte zich nu op nummer twee. Een moment stond Francis als aan de grond genageld, maar toen…

‘Het is de kunst om de unieke kansen van jongeren te ontdekken en de kritische periodes voor ontwikkeling te herkennen, zodat de juiste verbindingen in hun hersenen gelegd worden.’ Dat zegt Ronald Dahl, University of Berkely California, op 16 mei tijdens de Startimpulsbijeenkomst van NeurolabNL, de…

Precies een jaar geleden ging de universiteit plotseling grotendeels op slot, midden in het collegejaar. Opeens zaten we op die derde maandag in maart allemaal thuis en moesten we, vanaf een krappe zolder- of studentenkamer, online studeren en werken. Het gedenkwaardige coronajaar in beeld.

De uitbraak van het coronavirus heeft ons leven en werk ingrijpend veranderd. We moesten thuis werken, online onderwijs geven en onderzoek doen op afstand. Hoe heeft corona jouw werk veranderd? Wat mis je het meest? En hoe hou je het vol? We vroegen het een aantal collega's.

In drie minuten je onderzoek uitleggen aan een niet-wetenschappelijk publiek – en dat zonder Powerpoint of andere visuele ondersteuning. Dat is FameLab. Op 7 maart vindt de Leidse voorronde van deze internationale communicatie-wedstrijd plaats. Publiek is welkom!

Een groep astronomen heeft onder leiding van de Leidse promovendus Sebastian Zieba met behulp van de James Webb Space Telescope (JWST) ontdekt dat de rotsachtige exoplaneet TRAPPIST-1 c een dunne atmosfeer heeft. Hoewel de planeet qua grootte en temperatuur bijna identiek is aan Venus, en de verwachting…

Hoe werk je als universiteit nu echt samen met de maatschappij? Hoe pakken onze internationale collega’s dat aan? En wat kunnen wij daarvan leren? Om een antwoord te vinden op deze vragen rondom het thema ‘the civic university’, bezochten LDE-trainees van Leiden, Delft en de Erasmus Universiteit verschillende…

Maandag 26 september 2016 vond de eerste confrontatie plaats tussen Hillary Clinton en Donald Trump. De verwachtingen waren hoog; niet alleen over de inhoud van het debat, maar ook over het gedrag van de 2 presidentskandidaten en wat de invloed daarvan zal zijn op hun campagnes. Onze wetenschappers…

Tijdens een driedaagse conferentie van 10 tot en met 12 april stonden het Leiden Children’s Rights Observatory, de Leiden Law Academy, UNICEF en de Petitions Section van het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten stil bij het tienjarige bestaan van het internationaal…

Zeg Carolijn Brouwer, dan zeg je ambitie. Dat bracht haar ver. Ze maakte als eerste vrouw deel uit van het winnende team van de Volvo Ocean Race, de zwaarste zeilrace ooit. ‘Nóg een keer meedoen? Alleen als de lat nog weer hoger ligt. Dat ik als schipper meega, bijvoorbeeld.’

Als bestuurssecretaris probeert Corry Donner ‘een spin in het web’ te zijn; iemand die alle perspectieven van het bestuur in de gaten houdt en met elkaar verbindt. Nu verlaat ze haar zorgvuldig geweven web op de universiteit en draagt ze haar werk over aan haar opvolger. In september spraken we haar…

Galmende gangen, chaotische lessen en verplichte koetjes-, en kalfjesgesprekken op het schoolplein: voor scholieren met autisme is een gemiddelde schooldag behoorlijk uitputtend. Veel van hen voelen zich daardoor eenzaam. Ervaringsdeskundige Elijah: ‘In de pauzes zat ik alleen in een kamer.’

De pedel Willem van Beelen ging op 29 februari met pensioen. Hoe blikt hij terug en wat zeggen ingewijden over hem?

Na een gebroken nacht verergeren de klachten van mensen aan suïcide denken. Dat ondekten psychologen Liia Kivelä en Niki Antypa in hun onderzoek naar de korte termijn-risicofactoren van zelfdoding. Slaapproblemen aanpakken speelt volgens hen een cruciale rol spelen in suïcidepreventie.

Van 14 naar 29 deelnemende promovendi, zeven actief betrokken faculteiten en vooral veel vernieuwend interdisciplinair onderzoek, waarbij data science de verbindende factor is. Het universiteitsbrede Data Science Onderzoeksprogramma (DSO) is zo succesvol gebleken, dat het na vijf jaar met een ‘aanjaagsubsidie’…

Nog steeds werken we zoveel mogelijk vanuit huis. Hoe vergaat het de medewerkers van het Instituut Geschiedenis? Philip Post en Maartje Janse vertellen hun ervaring.

Tyron Offerman probeert zoveel mogelijk uit het leven te halen. De 28-jarige informaticus/bedrijfseconoom heeft maar liefst drie banen: ict-strategieconsultant, en docent en promovendus bij de Leidse universiteit. Niet omdat het moet maar omdat het kan. ‘Ik sport veel, dat is nodig om alles wat ik doe…

Dertig jaar lang ging het AD jaarlijks op zoek naar de beste haring. Daar kwam een einde aan toen econoom Ben Vollaard aan de hand van een statistische analyse beweerde het doorgestoken kaart was. Maar daar zit een luchtje aan, aldus Leidse statisticus Richard Gill. ‘De manier waarop je de data rangschikt…

Artsen mengen zich erin, de rechter wordt erbij gehaald en 'de roker' lijkt soms een paria te worden. Van lobby-expert tot medisch bioloog: vier Leidse wetenschappers geven hun kijk op roken, de tabaksindustrie en rookbeleid.

De sociale wetenschappen zijn van vitaal belang bij het navigeren door complexiteiten, het bevorderen van begrip en het overbruggen van kloven. Dit werd gevierd tijdens de opening van het academisch jaar van de faculteit.

Er hangen enkele donkere wolken boven de Europese subsidies voor ‘excellente’ wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s. Daarom moeten onderzoekers vooral vertellen hoe belangrijk deze beurzen zijn. Dat zei voorzitter Jean-Pierre Bourguignon van de European Research Council (ERC) donderdag 24 april tijdens…

Parlementair journalist en commentator Joost Vullings (alumnus Politicologie) gaat er zelden met gestrekt been in. Hij zoekt aantrekkelijk verpakte nuance met een knipoog. ‘Politiek gaat erover dat je met elkaar blijft praten, niet dat je elkaar uitsluit.’

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Seksueel ongewenst gedrag stond op dinsdag 2 mei centraal tijdens het jaarlijkse symposium van de studentenambassadeurs van de politie Leiden-Bollenstreek in samenwerking met de politie en gemeente. Een onderwerp dat studenten zeer aanspreekt, zo bleek al snel na de aankondiging. De honderd plaatsen…

De grafbewoners van dodenstad Sakkara zijn al duizenden jaren dood, toch verschillen ze niet zo gek veel van ons. Dat laat een onderzoek van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden zien. Wie in het oude Egypte zijn goede smaak wilde bewijzen, kocht geen nieuwe auto maar een mooi graf.

Een interdisciplinair team van Leidse wetenschappers heeft ontdekt dat de tering, een heftig bijverschijnsel van tuberculose, voor alle onderzochte mensen en diersoorten hetzelfde is. De ontdekking biedt nieuwe mogelijkheden om de nog onvoldoende begrepen aandoening te onderzoeken. De wetenschappers…

Hoogleraren kunnen aan de Leidse universiteit vrijuit hun mening verkondigen, afwijkend of niet. Het debat viert hoogtij, net zoals de verwevenheid van onderzoek met onderwijs. In een introductiebijeenkomst praatte het College van Bestuur zeven nieuwe hoogleraren bij over de strategie van de universiteit…

Moeten we snackbars weren uit wijken waar bewoners vaker overgewicht en diabetes hebben? Op het kennisfestival Gezond Verstand bespraken wetenschappers, ambtenaren en andere professionals hoe Zuid-Holland gezonder wordt. De Healthy Society Map maakt duidelijk waar problemen urgent zijn, zo bleek uit…

Streptomyceten lijken op schimmels, maar het zijn bacteriën die in de grond leven. Ze zijn erg populair in de biotechnologie omdat ze veel antibiotica en enzymen produceren. Met zijn Vici-project gaat de Leidse onderzoeker Gilles van Wezel manieren zoeken om die productie te verhogen.

We spraken Mathilde Witkam over haar onderzoek als duale promovenda bij het Dual PhD Centre. Haar proefschrift gaat over het effect van open overheid op publiek vertrouwen. Mathilde: ‘Vertrouwen in de overheid zorgt ervoor dat mensen eerlijker zijn in hun belastingaangifte; minder controle scheelt tijd…

Jean-Eric Paquet, een van de directeuren-generaal van de Europese Commissie, bracht op 20 februari een bezoek aan de Universiteit Leiden. Hij was onder de indruk van de gedrevenheid van de wetenschappers, de grote diversiteit aan onderwerpen die zij onderzoeken en de kracht van de samenwerking in het…

Archeoloog Mike Field besteedde zijn vakantie in augustus aan de zwaarste paardenrace ter wereld, de Mongol Derby: duizend kilometer in tien dagen over de Mongoolse steppe, de postbodes van Dzjengis Khan achterna. Field werd drie keer uit het zadel geworpen maar haalde de finish.

Kun je de etniciteit van een dader beter onbenoemd laten in de media? Het Honours College Law organiseerde een online themamiddag over discriminatie in het recht, en ook maar meteen in de hele samenleving.

Ruim 35 jaar hielpen ze de Leidse amerikanistiek op de kaart te zetten: Joke Kardux en Eduard van de Bilt. Dit voorjaar is het koppel met pensioen gegaan. Een afscheidsinterview.

Straattheater, toneel, poëzie en heel veel wetenschap: het Leidse Rapenburg was op zaterdag 16 september het decor voor de vijfde Nacht van Kunst & Kennis. Veel universitaire gebouwen – van oude Sterrenwacht tot Hortus – zetten hun deuren wijd open voor kunstenaars, wetenschappers en hun nieuwsgierige…

Willen universiteiten openstaan voor meer studenten en medewerkers uit minderheidsgroepen, dan zijn alleen goede bedoelingen niet genoeg. Dat zegt diversity officer Frank Tuitt van de University of Denver. Hij spreekt op 22 januari op het jaarlijkse Diversiteitssymposium van de Universiteit Leiden.

Eind december overleed Antoine Braet, bij leven docent Nederlands, auteur van de in zijn tijd populaire schoolmethode Taaldaden en docent Taalbeheersing aan de Universiteit Leiden. Jaap de Jong schreef voor Neerlandistiek.nl een In memoriam over zijn leermeester.

Onze wetenschappers proberen zo goed en zo kwaad als het gaat door te werken aan hun onderzoek. Hoe doen ze dat, en gaat het een beetje? Aan het woord: Kimia Heidary, op 16 maart begonnen als promovendus bij Bedrijfswetenschappen.

Drie projecten met Leidse onderzoekers ontvangen van NWO een subsidie voor de bouw of vernieuwing van grootschalige onderzoeksfaciliteiten. Zij gaan werken aan elektronenmicroscopie, een X-omics initiatief en een röntgentelescoop. De projecten maken deel uit van de Nationale Roadmap voor Grootschalige…

Ze noemen hun team ‘The Walking Dead’: de Leidse Egyptologen Lara Weiss, Huw Twiston Davies en Nico Staring. Een passende naam voor een groep die onderzoek doet naar de Egyptische dodenstad Sakkara. ‘We proberen religieuze tradities te achterhalen. Wat betekenen die voor het leven van mensen, en voor…

Hoe designers nog creatiever worden met een robot in hun team, hoe Twitter misschien wel de aandelenkoers voorspelt en hoe je een enkele bacterie betrapt terwijl hij een cel infecteert. Kunstmatige intelligentie is diep doorgedrongen in alle hoeken van de Zuid-Hollandse wetenschap. Drie wetenschappers…

De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen benoemt jaarlijks een select aantal promovendi tot ‘face of science’. Vanuit het Instituut Politieke Wetenschap van de Universiteit Leiden gaat promovendus Rick van Well aan de slag als ‘wetenschapsambassadeur’. Hij heeft een mooie opdracht: betrek…

Het verhaal van Toetanchamon, de Egyptische farao, is wereldberoemd. Maar wist je dat in het oude Egypte niet alleen mensen werden gemummificeerd, maar ook talloze dieren? Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden haalde onlangs een heel stel dierenmummies door de CT-scanner. Dat deed het museum in samenwerking…

Hoe detecteren bacteriën signalen uit hun omgeving en hoe passen ze zich daaraan aan? Die vraag intrigeert Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie. Met behulp van nieuwe technieken produceert ze driedimensionale beelden, die nieuwe informatie geven over het zintuiglijke systeem van bacteri…

De hele wereld wacht met smart op voldoende coronavaccins. Als Launch Navigator bij Pfizer moet alumnus Dennis de Mik ervoor zorgen dat Nederland 19,8 miljoen doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin krijgt. Hoe gaat dat en wat heeft hij aan zijn studie Bio-Farmaceutische Wetenschappen?

Egyptologe Lara Weiss is conservator bij het Rijksmuseum voor Oudheden en sinds 2017 ook leidster van het VIDI-onderzoeksproject 'Walking Dead'. Uit het project rolt de tentoonstelling ‘Sakkara: Leven in een dodenstad’, die vanaf 10 maart volgend jaar in het RMO te zien zal zijn.

Anoma van der Veere, onderzoeker aan het Leiden Asia Centre, stelt dat de Japanse overheid er niet in is geslaagd om adequaat te reageren op COVID-19. De overheidsmaatregelen voor het inperken van het virus kwamen maar moeilijk op gang en werden soms zelfs niet serieus genomen. Wat is de actuele situatie…