Kunstmatige intelligentiesystemen zijn slim. Patronen herkennen kunnen ze bijvoorbeeld beter dan mensen. Toch blijft die mens nog hard nodig. Hoe kun je die AI-systemen beter sturen? LIACS- docent Jan van Rijn schreef er samen met een aantal collega’s een boek over. We stelden hem een paar vragen.

Burgers en overheid werken steeds vaker intensief samen, bijvoorbeeld in buurtpreventieteams. Universitair docent Carola van Eijk onderzoekt dit soort samenwerkingsverbanden. Binnenkort krijgt ze te horen of ze een belangrijke proefschriftprijs voor bestuurskundigen heeft gewonnen.

Hoe kunnen praktijk en theorie elkaar versterken in de neurowetenschappen? Hoogleraar Birte Forstmann spreekt in haar oratie op 2 oktober over het bouwen van interdisciplinaire bruggen tussen cognitieve neurowetenschap en cognitieve modellen. Haar aanpak kan bijdragen aan hersenonderzoek met minder…

Het is een race tegen de klok voor Charles Jeurgens, Leids hoogleraar Archival Studies. In het Nationaal Archief in Jakarta onderzoekt hij archieven van de koloniale overheid. ‘Het zure papier breekt versneld af in dit warme klimaat.’

Ooit iets voor de eerste keer gedaan en er direct een prijs mee gewonnen? Sabine Wenzel wel. Met haar onderzoek naar het oppervlak van zinkoxide won ze de Surface Science Young Investigator award.

Voor het eerst is een katalysator gevonden die bij kamertemperatuur nitriet afbreekt tot zuiver stikstofgas. Promovendus Matteo Duca van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek ontdekte dit effect op een speciaal soort oppervlak van platina. Nanodeeltjes platina kunnen misschien massaproductie mogelijk…

Patiënten die nog geen gewrichtsreuma hebben maar wel al een voorfase van de ziekte, hebben baat bij het eerder starten van de gebruikelijke behandeling. Dat schrijven onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in The Lancet. Door methotrexaat tijdelijk in deze ‘pre-reumafase’ voor…

Op 22 juni 2022 organiseerde de onderzoeksgroep Conflictoplossende Institutites (COI) haar tweede jaarlijkse overkoepelende PhD-lab. Tijdens deze bijeenkomst presenteerden de bij COI aangesloten promovendi de stand van zaken van hun onderzoeksprojecten.

Bij de Black Lives Matter protesten in de Verenigde Staten, wordt er vaak een bepaalde groep tegendemonstranten gesignaleerd. Een extreemrechtse beweging met karakteristieke Hawaii-shirts en zware wapens noemt zichzelf de Boogaloo Boys. Hierom maakt de Amerikaanse veiligheidsdiensten zich grote zorgen.…

Bevolkingsgroei, economische expansie en het hieraan gerelateerd landgebruik leidt er aantoonbaar toe dat een toenemend aantal vogelsoorten uitsterft en dat de koolstofopslag in de natuur afneemt. Dit schrijft een internationaal team van wetenschappers van onder meer het Centrum voor Milieuwetenschappen…

De Fritz Zwicky-prijs 2022 voor astrofysica & kosmologie is toegekend aan Prof. Ewine F. van Dishoeck voor haar baanbrekende, decennialange werk in de astrochemie en moleculaire spectroscopie, en voor haar leiderschap binnen de astronomische gemeenschap. De toekenning van de prijzen is vandaag bekendgemaakt…

Van de vier NWO-Spinozapremies gingen er dit jaar maar liefst twee naar Leidse onderzoekers. Op 12 september werden de hoogste wetenschappelijke onderscheidingen uitgereikt aan Michel Orrit en Eveline Crone. Zij ontvingen 2,5 miljoen euro.

Geheimzinnige eiwitvezels hopen zich op in de hersencellen van mensen met Alzheimer en andere neurodegeneratieve afwijkingen. De Leidse natuurkundige Louise Jawerth ontvangt een Vidi-onderzoekssubsidie om uit te zoeken hoe deze vezels zich vormen.

Steeds meer oudere mensen hebben te maken met chronische ziekten als osteoporose, reumatoïde artritis en osteoartritis. De potentiële markt voor geneesmiddelen voor deze bot- en gewrichtsziekten is groot; ruim 20 miljard euro wereldwijd per jaar. Met diepgaand onderzoek zet het Smartmix-programma ‘A…

Jan Aart Scholte is de eerste hoogleraar van het nieuwe Leidse interfacultaire stimuleringsprogramma Global Transformations and Governance Challenges. Hij onderzoekt: hoe kunnen we wereldwijde uitdagingen als klimaat en ongelijkheid aanpakken? Oratie op 4 februari.

Zeven Leidse wetenschappers ontvangen een prestigieuze Vici-beurs. Dat maakte de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) bekend.

Voorspellen of iemand ziek wordt en bij welke behandeling een patiënt het meest baat heeft. Dat is het doel van de technieken die hoogleraar Analytische biowetenschappen Thomas Hankemeier met zijn onderzoeksgroep aan de Universiteit Leiden ontwikkelt. Om die technologie op te schalen en verder te ontwikkelen,…

‘Het was nog nooit zo makkelijk om een Studium Generale reeks op te zetten.’ Met deze woorden bedankte organisator Tilman Grünewald spreker Frank den Hollander, die op maandag 20 februari de Studium Generale-reeks over complexe netwerken aftrapte.

Hoogleraar Modern Japan Studies Katarzyna Cwiertka kreeg een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro voor haar onderzoeksproject Garbage Matters: A Comparative History of Waste in East Asia. ‘Ik wil iets doen wat anderen niet hebben gedaan.’

De intentie van Plan S, het streven naar open access in de wetenschap, is absoluut goed. Dat stelt de League of European Research Universities (LERU) waar ook de Universiteit Leiden bij is aangesloten. Maar het voorgestelde implementatieplan levert teveel moeilijkheden op voor onderzoekers en instituten.…

Een tropisch vlindertje past zich aan aan zijn omgeving en creëert zo betere overlevingskansen. Dit wordt veroorzaakt door hormoonsignalen, die informatie over de temperatuur doorgeven aan weefsels van de vlinder. Bioloog Ana Rita Mateus laat zien hoe een complex samenspel van omgeving, fysiologie…

Wrijving zet nuttige energie om in nutteloze warmte, en vermorst zo minstens 5 procent van alle welvaart in de wereld. Fysicus Joost Frenken wil wrijving tot vrijwel nul reduceren met nanostructuren op basis van grafeen. Dankzij een Advanced ERC Grant van 2,5 miljoen euro , kan hij dit onderzoek nu…

Hoe bepaal je voor kinderen de juiste dosering van geneesmiddelen? Universitair docent Elke Krekels en haar collega’s ontdekten dat je dat voor sommige medicijnen vrij simpel kunt bepalen. Op 13 april ontving Krekels de TOP-Publicatieprijs tijdens de jaarlijkse voorjaarsdag van De Nederlandse Vereniging…

Jelle van Buuren, universitair docent aan de Universiteit Leiden, verscheen in het Algemeen Dagblad en in Het Parool over complotdenken en de pandemie.

Orthopedagoog en klinisch neuropsycholoog Yvette Dijkxhoorn behandelt de fabel ‘mensen met autisme hebben geen empathie’.

Er worden veel goede afstudeerscripties geschreven door de studenten die hun Leidse geschiedenisopleiding ermee afronden. Alleen de allerbeste scripties worden voorgedragen voor de Fruinprijs: de jaarlijkse prijs voor de beste onderzoeksmaster-, master- of Europaeumscriptie van de Opleiding Geschied…

Kinderen met een oppositioneel opstandige gedragsstoornis (ODD) of antisociale gedragsstoornis (CD) hebben een verhoogd risico op probleemgedrag, variërend van vroegtijdig schoolverlaten tot criminaliteit of psychiatrische problemen. De verschillen tussen deze kinderen zijn groot, en dat vraagt om maatwerk…

Veel studenten fietsen elke dag voorbij de bedrijven van het Bio Science Park, maar wat gebeurt daar eigenlijk achter de deuren? En ligt er bij deze bedrijven ook een toekomst voor studenten zelf na hun afstuderen? De Bio Science Park Excursie geeft antwoord op deze vragen.

Hoogleraar Claartje Levelt is een internationaal erkend expert op het gebied van taalverwerving bij jonge kinderen. Ze onderzoekt hoe baby’s en peuters leren praten. Wie is Claartje Levelt?

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

Astronomen van de Universiteit Leiden hebben in data van het SOFIA observatorium ontdekt dat de sterrenwind van een pasgeboren ster in de Orionnevel verhindert dat er in de directe omgeving meer sterren worden gevormd. Dat maakte coauteur Xander Tielens bekend tijdens een persconferentie op de 233ste…

Een maand geleden was het Marc Baggelaar, dit keer promoveert Hans Kistemaker cum laude bij het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC). ‘Hij heeft baanbrekende bijdragen geleverd aan de wereld der eiwitmodificatie', aldus promotor Gijs van der Marel. Hij promoveerde op 11 mei 2017.

In samenwerking hebben eLaw en het Design for Values Institute van de TU Delft een onderzoeksproject afgerond over “Artificiële Intelligentie en Ethiek bij de Nederlandse Politie”. Hierin zijn een whitepaper over verantwoord gebruik van AI bij de politie en een langetermijn strategie opgeleverd.

Het immuunsysteem speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van slagaderverkalking, de onderliggende oorzaak van hart- en vaatziekten. Ontstekingsremmende medicatie kan misschien helpen, ontdekte Thomas van der Heijden. Promotie op 19 december.

Waarom maakt ADHD het lastig om aandacht te sturen? Bryant Jongkees onderzoekt het met een Veni

Twee Leidse astronomen mogen de prestigieuze IAU PhD Prize in ontvangst nemen. Zowel Jorryt Matthee als Niels Ligterink vielen in de prijzen. Wetenschappelijk directeur Huub Röttgering: ‘Dat dit jaar twee van onze promovendi een IAU prijs krijgen voor het beste proefschrift in hun onderzoeksgebied vervult…

Op zaterdag 16 oktober opent de bijzondere tentoonstelling ‘Onder onze hemel‘ in de Oude Sterrewacht in Leiden. De expositie werpt een culturele blik op de sterrenhemel door Aboriginal Australische en Zuid-Afrikaanse artiesten, en bevat kleurrijke kunstwerken die verkennen hoe deze inheemse culturen…

De kleur en helderheid van meer dan 1,3 miljard sterren, maar ook hun 3D-posities, en 2D-bewegingen. Dat is de inhoud van de tweede dataset van de ‘one billion starmapper’ Gaia, die Europees ruimteagentschap ESA op 25 april opende.

De financiële sector, productieprocessen en voedselketens. Niet bepaald onderwerpen waar de gemiddelde natuurkundige zich mee bezighoudt, maar wel voor nieuwe hoogleraar Diego Garlaschelli. De rode draad? Complexe netwerken.

Stephan Raaijmakers is sinds november jl. bijzonderhoogleraar Communicatieve AI (Artificial Intelligence) bij het LUCL. Raaijmakers onderzoekt hoe taalwetenschap kan helpen bij het slimmer worden van Artificial Intelligence.

Global versus local, democratie versus dictatuur, traditie versus modernisering: met dergelijke tegenstellingen kan een antropoloog niet goed overweg. Die kijkt minutieus naar wat er echt gebeurt, en kan daarom de nuance aanbrengen in blauwdrukken en debatten, zo betoogt Frank Pieke, hoogleraar Modern…

De elektrochemische reductie van een groep organische verbindingen aan platina is sterk afhankelijk van de ordening van de atomen in het platina-oppervlak. Dat publiceert Christoph Bondue, postdoc in de groep van Marc Koper, in Nature Catalysis op 4 maart. De reductie van zulke verbindingen is een belangrijk…

‘De prikkels in de wetenschap zijn net zo pervers als bij de banken’, vindt UMC-bestuurder en immunoloog Frank Miedema. Staan andere belangen goed wetenschappelijk onderzoek inderdaad in de weg? Op maandag 24 maart geeft prof. Miedema een openbare lezing over ‘Science in Transition’.

Hoe komt het dat sommige coronapatiënten er veel slechter aan toe zijn dan anderen? En kunnen we van tevoren voorspellen wie van hen kritieke symptomen zullen ontwikkelen? Hoogleraar Thomas Hankemeier zoekt samen met een breed consortium van universiteiten, academische ziekenhuizen en industriële partners…

De confrontatie aangaan met je eigen vooroordelen, in het honoursvak ‘Adults and Children in a Polarising world’ duiken studenten hier niet voor weg. ‘Dat mijn verwachtingen van het interview niet in lijn lagen met de uitkomst ervan, was heel leerzaam.’

Studenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen aan de Universiteit Leiden hebben Frank Takes, onderzoeker en docent aan het Leiden Institute of Advanced Computer Science, verkozen tot Docent van het Jaar. Takes maakt bovendien indruk door als tweede te eindigen in de verkiezing van Onderzoeker…

Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in academische topposities. Dat komt mogelijk door het toegenomen belang van het binnenhalen van onderzoeksfinanciering. Vrouwen scoren hierop vaak slechter dan mannen. Psychologisch onderzoekers Romy van der Lee en Naomi Ellemers onderzochten of dit verschil…

Alledaagse situaties in het leven van een kind worden voor een groot deel bepaald door emoties. Emoties helpen je af te stemmen en op een fijne manier op een ander te reageren en zorgen ervoor dat je empathie voelt. Anderzijds zijn emoties belangrijk omdat je dankzij de expressie kunt laten zien hoe…

Een deel van ons sociaal contact is online, zonder fysieke nabijheid. Verliezen we door de digitalisering ook een effectieve manier om contact te maken? Dat onderzoekt Reinoud Kaldewaij met een Veni-subsidie van NWO. 'Het belang van wederzijdse vertrouwdheid voor een gepaste aanraking komt ook aan bod',…

Zonder elektronica die computertaken uitvoert zou ons dagelijks leven er heel anders uitzien. Apparaten zoals liften, verkoopautomaten, draaihekken, wasmachines en zelfs verkeerslichten maken gebruik van een eenvoudige vorm van elektronisch computergebruik om van de ene toestand naar de andere over…