Er is steeds meer sprake van kruisbestuiving tussen de Leidse Faculteit Archeologie en de opleiding Archeologie van Hogeschool Saxion. In een serie interviews belichten we de inspirerende samenwerkingsverbanden, nieuwe onderwijsinitiatieven en mooie projecten die hieruit voortkomen. We spreken met Rieke…

Supergeleiding bij kamertemperatuur zou enorme besparingen opleveren voor hoogspanningsleidingen en apparatuur als MRI-scans. Maar er was nog geen theorie die laat zien of en hoe het kan. Leids fysicus Jian-Huang She ontwierp er een. Deze verklaart hogetemperatuur supergeleiding uit een bizarre kwantumkritische…

Onderwaterherrie, afkomstig van seismisch onderzoek, zorgt ervoor dat Noordzeekabeljauwen zich anders gaan gedragen. Dat blijkt uit onderzoek van Leidse biologen in samenwerking met Belgische collega’s. Tijdens de verstoring zijn de vissen minder actief dan anders, is hun dag-en-nacht-ritme verstoord,…

Erik-Jan Zürcher, hoogleraar Turkse taal en cultuur, is net terug uit Turkije. Hij bezocht er plaatsen waar het momenteel onrustig is en geeft zijn kijk op de opstand. 'De moderne, ontwikkelde minderheid is vervreemd van het regime.'

Op Duurzame Dinsdag, twee weken voor Prinsjesdag, neemt het kabinet een koffer vol duurzame ideeën en initiatieven in ontvangst. Doel van de initiatiefnemers: de komende troonrede een stukje duurzamer maken. Bij het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) onderzoekt universitair docent Ranran…

In 2021 hebben Thijs Bosker en Paul Behrens – hoofddocenten Milieuwetenschappen aan de Universiteit Leiden – financiering ontvangen van het Leids Universiteits Fonds en de Gratama Stichting om tastbare en praktische oefeningen te ontwikkelen die mensen helpen om milieuproblemen vanuit een lokaal perspectief…

Een eerlijker verdeling van welvaart en gelijke rechten voor iedereen op deze aardbol zijn broodnodig in de strijd voor een leefbare planeet, betoogt hoogleraar antropologie Marja Spierenburg. ‘Dat levert ook brede steun op voor verduurzaming.’

De federale overheden negeerden de rechten van de zwarte bevolking na afloop van de Amerikaanse Burgeroorlog. Historicus Mark Leon de Vries ontdekte dat ook de landelijke overheid vrijwel geen helpende hand toestak. Promotie op 23 april.

De James Webb Space Telescope heeft bewijs gevonden voor de aanwezigheid van kooldioxide (CO₂) in de atmosfeer van een reuzenplaneet op 700 lichtjaar van ons vandaan. Dit resultaat geeft inzicht in de samenstelling en vorming van deze gasreus en laat zien waar James Webb toe in staat is. Het onderzoek…

De European Research Council heeft aan vier Leidse onderzoekers een ERC Consolidator Grant toegekend. Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

Een elektronenmicroscoop van 2000 kg verplaatsen is een delicate uitdaging. Het uiterst gevoelige instrument moest worden verplaatst naar een nieuwe meethal, maar zelfs een kleine schok zou het kunnen beschadigen. Na enkele zenuwslopende weken van voorbereiding voor de verhuizing en herinstallatie hebben…

De Europese afhankelijkheid van Russisch gas, de aardbevingsschade in Groningen en het veranderende klimaat: de roep om een energietransitie wordt steeds luider. Die transitie zal gepaard gaan met een stijgende vraag naar 'nieuwe' grondstoffen. In de minor Geo-Resources for the Future wordt er gekeken…

Waar moet je tien bomen planten, zodat zo veel mogelijk stedelingen er plezier van hebben? Als een slim algoritme weet hoe mensen zich door de stad bewegen én waar nu al bomen staan, kan het de optimale oplossing berekenen. Datawetenschapper Mitra Baratchi maakt het mogelijk. Haar studenten bestuderen…

Maandag 6 juni geeft Leonard Blussé (Geschiedenis van de Europees-Aziatische betrekkingen) zijn afscheidscollege.

Het jongste instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen heeft de afgelopen jaren een ware groeispurt gehad. Het is aan Martina Vijver als kersvers wetenschappelijk directeur om die groei vast te leggen en het CML door te ontwikkelen. ‘Dit is een nieuwe uitdaging waar ik ontzettend veel…

Liposomen – nanobolletjes die bestaan uit vetachtige moleculen – zijn veelbelovend voor vaccinaties. Bio-farmaceutisch wetenschapper Naomi Benne ontdekte dat je de immuunreactie in diermodellen kan sturen door de lading van deze liposomen te veranderen. Op 8 september verdedigde ze succesvol haar proefschrift,…

Stikstofexpert Jan Willem Erisman legt de stikstofplannen van ministers uit. En vertelt of we hiermee de stikstofcrisis te boven komen.

Levensechte goden, wapenkletterende schutters en geïmproviseerde professoren. Met een bonte inwijdingsoptocht en honderden opgetrommelde burgers vierde Leiden op 8 februari 1575 de oprichting van de eerste universiteit van de Republiek. ‘Het was geen feestje om de fuif.’

Als je de standaard waterstofatomen in ijs vervangt door een zwaardere variant dan gebeurt er iets geks. Het volume dat de moleculen innemen groeit met 0,1 procent. De Leidse chemicus Jörg Meyer en zijn collega’s hebben een theoretisch model gemaakt dat dit gedrag beschrijft. Hun onderzoek verscheen…

De Paul Krugerstraat, de President Steinstraat, De Wetstraat, de Reitzstraat, De la Reystraat en de Bothastraat: voor de bewoners van de Leidse Transvaalbuurt zijn het bekende namen. Maar wat is het verhaal erachter?

Hoe kunnen we ecosystemen in duinen het beste herstellen? Het project TERRA-Dunes onderzoekt daarvoor de rol van bodemmicroben in de ontwikkeling van natuurlijk duingebied. Het project is nu een nieuwe fase ingegaan: het planten van 412 eikenboompjes gekweekt in verschillende soorten bodems.

Van collegebank tot raadszetel. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 14, 15 en 16 maart 2022 stellen we FGGA-studenten en alumni die in hun gemeente op de kandidatenlijst staan, aan je voor. Welke ambities hebben ze? Wat heeft hun studie aan hun politieke werk bijgedragen en waar zien ze…

Veertien excellente studenten geologie, biologie, sterrenkunde en wiskunde en zeven stafleden maakten een geologische excursie naar Australië. De Expeditie Eendracht, georganiseerd door het Bioscience Initiative van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, had als doel de aller-oudste resten…

Door een jeugdtrauma kan iemand soms een leven lang met zichzelf in de knoop zitten. Veel behandelaars durven deze kwetsbare patiënten niet te confronteren met hun verleden, omdat ze bang zijn dat de patiënten dit niet aankunnen. Toch kan zogeheten exposure-therapie heel zinvol zijn voor deze groep…

De optocht kijken of wetenschap opsnuiven. Daar kwam het bij de Leidse 3 Octoberviering op neer. Een flinke groep belangstellenden liet de optocht schieten en kwam luisteren naar een of meer colleges van de 3 October University in het Kamerlingh Onnesgebouw. Daar spraken Leidse wetenschappers: een…

Schulden en de bijbehorende stress zijn een groeiend probleem onder jongeren. Alleen: veel jongeren schamen zich voor hun geldproblemen, waardoor ze te laat aan de bel trekken. Daarom schoof de Leidse hoogleraar Wilco van Dijk in debatcentrum De Balie aan bij de minister Schouten van Armoedebeleid en…

Op 22 mei opende ruimtevaarder André Kuipers de nieuwe Mediterrane tuin van de Hortus. Met dit waterzuinige tuindeel wil de Hortus inspiratie bieden voor toekomst- en klimaatbestendige tuinbeplanting. Ook tekenden prefect Paul Keßler en wetenschappelijk directeur van het instituut Sterrewacht Leiden…

De Gemeente Oss is een begrip in de wereld van de Nederlandse archeologie. Al vijftig jaar leggen Leidse archeologen, in samenwerking met inwoners van Oss, de geschiedenis van de gemeente bloot. 2024 is het archeologisch jaar van Oss!

Uit de Personeelsmonitoren van 2015 en 2018 blijkt dat het behouden van een goede werkbalans lastig blijft voor medewerkers van de Faculteit Geesteswetenschappen. Portefeuillehouder bedrijfsvoering Suzy Sirks en onderzoeker Judith Naeff buigen zich met de regiegroep Werkdruk over het “veelkoppige monster”…

Op 20 februari van dit jaar werd een publiekssymposium georganiseerd over een maatschappelijk en actueel onderwerp: duurzame energie. Het is de tweede keer in een jaar dat de Universiteit Leiden zoiets organiseert, want het vorige publiekssymposium over Artificial Intelligence was een groot succes.

Om het probleem van plasticvervuiling in kaart te brengen is er veel data vanuit een groot gebied nodig. Daarom schakelen wetenschappers steeds vaker de hulp in van vrijwilligers, ook wel bekend als citizen science. Maar wat zijn de uitdagingen voor een onderzoeker wanneer hij of zij het publiek op…

Hoe sterk verandert de biodiversiteit op aarde door menselijk ingrijpen? En is te voorspellen hoe biodiversiteit en ecosystemen veranderen in de nabije toekomst? Peter van Bodegom, hoogleraar Conservation Biology, spreekt op 8 mei zijn oratie uit.

Leidse chemici maakten in het lab de bacteriële capsule van meningokokken na. Met een paar aanpassingen kunnen deze capsules dienen als extra veilig en effectief vaccin tegen deze beruchte bacteriën, die onder andere hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken. Promovendus Jacopo Enotarpi en zijn team…

De eerste Nederlandse bijdrage aan de toekomstige European Extremely Large Telescope (E-ELT) is succesvol getest. Het gaat om de 'chopper', een zeer wendbaar spiegeltje dat is ontwikkeld door een samenwerkingsverband van universiteiten, technologische instituten en het bedrijfsleven. Het high techspiegeltje…

Het leven werd weer enigszins normaal na corona, maar we kregen er andere crises voor terug. Ook op de universiteit zijn die grote uitdagingen voelbaar en werken onze wetenschappers aan oplossingen. De stikstofcrisis, problemen in de jeugdhulpverlening en een steeds nijpender wordende klimaatcrisis:…

Een bacterie supersnel bevriezen, om de structuur van buiten en binnen natuurgetrouw in beeld te brengen. Hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel kwam speciaal hiervoor naar Leiden: de Universiteit Leiden is een van de weinige instituten wereldwijd waar de benodigde apparatuur beschikbaar is.…

De

Al bijna 50 jaar is de EL CID-week voor duizenden eerstejaars het wervelende begin van de studie en het studentenleven. Veelbelovende dj’s, foodtrucks én leerzame workshops: de introductieweek is dankzij de ambitieuze EL CID-commissies uitgegroeid tot een megafestival.

In de loop van honderdduizenden jaren was het in onze contreien een komen en gaan van diverse soorten mensachtigen, afhankelijk van de temperatuur: ijstijden en warmere tijden wisselden elkaar af. In ‘De eerste mensen in de Lage Landen’ beschrijven de Leidse archeologen Yannick Raczynski-Henk en Gerrit…

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken verrichtte op 26 augustus de officiële opening van een complex van 467 studentenwoningen in Leiden. Het gaat om de uitbreiding (Y)ours op de duurzame campus ‘Leidse Schans’, bij station Lammenschans.

Archeologen van het Rijksmuseum van Oudheden (Leiden), het Museo Egizio (Turijn, Italië) en de Universiteit Leiden hebben in Sakkara (Egypte) het graf gevonden van Panehsy, de ‘rentmeester van de tempel van (de god) Amon’. Het graf is meer dan 3000 jaar oud, uit de tijd van farao Ramses II (ca. 1250…

De studenten van het Leiden University Green Office hebben grote ambities en doen aanbevelingen in hun nieuwe Green Paper. Zoals in 2030 de duurzaamste universiteit ter wereld zijn. Studenten Janey Franssen en Job Kemperman zijn twee van de opstellers. Hoe willen ze de ambities realiseren?

In de planeetvormende schijf rond de ster V883 Orionis komt naast methanol onder andere ook een stof voor die bekend is uit rijp fruit. Dat ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van de Leidse promovendus Merel van ‘t Hoff. Het resultaat is bevestigd in een onafhankelijke studie en geaccepteerd voor…

De Maand van de Geschiedenis gaat dit jaar terug naar tijden van oproer en verzet. Van de tachtigjarige oorlog en het Leidsch Ontzet, de vergissing van Troelstra tot ons slavernijverleden. Bekijk de televisieserie, lezingen en publicatie van Leidse experts deze maand.

Brandwonden herstellen met een speciale stof uit inktvistanden. Dat is het doel van 11 ambitieuze Leidse studenten die dit jaar mee doen aan de internationale wedstrijd iGEM. Om hun project deze zomer uit te kunnen voeren, willen de studenten bijna tienduizend euro ophalen.

Voormalig archeologiestudent Ivo Verheijen deed in de Duitse plaats Schöningen een mooie ontdekking: een vrijwel compleet skelet van een uitgestorven bosolifant. Uit de resten blijkt dat onze voorouders best een hapje olifantsvlees lustten. Maar er waren meer kapers op de kust...

Cultureel antropoloog Sabine Luning, cultuur historicus Paul van de Laar en hoogleraar architectuur en stedebouw geschiedenis Carola Hein pleitten dat wat niet getoond wordt op afbeeldingen ook de moeite waard is om bestudeerd te worden

‘Bandenkoning’ Arie van den Ban (1944) werd groot in de autobandenhandel. Overdag runde hij als directeur zijn multinational, maar na kantoortijd studeerde hij tot diep in de nacht geschiedenis. ‘Geschiedenis heeft mijn leven veranderd.’

Tijdens de opening van het academisch jaar wordt traditiegetrouw de LUS Onderwijsprijs uitgereikt aan de beste docent op de universiteit. Maak kennis met de genomineerden. Deze week: Marion Boers.

Een team van wetenschappers van De Jonge Akademie en het Huygens ING/NL Lab bracht een drie eeuwen oude geur tot leven op basis van een recept van Constantijn Huygens. De geur maakt het verleden meer tastbaar en kan mensen de geschiedenis op een nieuwe manier laten ervaren.