Een internationaal team onder leiding van Leidse astronomen heeft diverse moleculen gevonden in ruimte-ijs op de donkerste en koudste plekken van een grote stervormende wolk. Ze deden dit met behulp van de Webb-telescoop. De ontdekking laat zien dat de chemische ingrediënten voor grotere en complexe…

Op vrijdag 28 oktober organiseert de Universiteit Leiden haar jaarlijkse Physics Ladies Day voor vrouwelijke scholieren die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we nu alvast vier vrouwelijke onderzoekers aan het woord over hun ervaringen…

Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Elf Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…

Speciaal voor vrouwelijke scholieren die zich oriënteren voor hun studiekeuze, wordt op 30 oktober 2015 de jaarlijkse Physics Ladies Day georganiseerd. Dat natuurkunde een vakgebied zou zijn voor mannen is achterhaald, bewijzen deze drie Leidse vrouwelijke natuurkundige onderzoekers. Lees over hun e…

Maak kennis met de nieuwste hoogleraar van de Sterrewacht Leiden: Joe Hennawi. Hennawi komt uit Santa Barbara, Californië en komt naar Leiden met een ERC Advanced Grant. Hij zal gaan onderzoeken hoe superzware zwarte gaten ontstaan.

Een permanente expositie over de plaats van de mens in de kosmos. Ook daarvoor wil Franx zijn Spinozapremie gebruiken. ‘De vooruitgang is zo groot, dat we nog steeds bezig zijn om de vragen te definiëren. Bij het vinden van de antwoorden vallen we van de ene verbazing in de andere.’

Alle kometen delen mogelijk hun geboorteplaats, stelt nieuw onderzoek. Voor het eerst ooit heeft astronoom Christian Eistrup chemische modellen toegepast op veertien bekende kometen, waarbij hij tot zijn verrassing een duidelijk patroon vond. Zijn publicatie is geaccepteerd in het blad Astronomy & A…

Een permanente expositie over de plaats van de mens in de kosmos. Ook daarvoor wil Franx zijn Spinozapremie gebruiken. ‘De vooruitgang is zo groot, dat we nog steeds bezig zijn om de vragen te definiëren. Bij het vinden van de antwoorden vallen we van de ene verbazing in de andere.’

Een onderzoeksgroep onder leiding van de Leidse archeologe Sarah Inskip heeft ontdekt dat de ziekte lepra 1500 jaar geleden mogelijk vanuit Scandinavië naar Groot-Brittannië kwam. Een eeuwenoud Engels skelet wijst daarop.

Astronomen hebben diep in de ruimte het het gas freon-40 gedecteerd. Dit molecuul staat ook bekend als methylchloride en wordt op aarde gevormd door biologische processen. Het is voor het eerst dat het in de interstellaire ruimte is gedetecteerd. De ontdekking wijst erop dat methylchloride niet zo geschikt…

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Ter gelegenheid van het 60-jarige bestaan van de Common Market Law Review (CML Rev), vond op 9 juni 2023 een conferentie plaats met als overkoepelend thema: ‘'Membership of the European Union: Implications, Challenges, Boundaries'. Op deze zonovergoten vrijdag kwamen in het Telders auditorium van het…

Met een handtekening onder de samenwerkingsovereenkomst hebben de Universiteit Leiden, TU Delft, ruimteonderzoeksinstituut SRON en NWO op 31 mei de verhuizing bekrachtigd van SRON-Utrecht naar Zuid-Holland. De hoofdvestiging van het ruimteonderzoeksinstituut komt in 2021 op de Science Campus van de…

Op een bergtop, middenin een kurkdroge woestijn in een uithoek van Chili, is nu nog niks te zien. “Gebruik je verbeelding”, zegt sterrenkundige Ewine van Dishoeck tegen haar onderzoeksgroep uit Leiden en Garching die met haar meereisde naar deze afgelegen plek. “Want in mei dit jaar wordt hier de eerste…

Isa Oliveira (33) uit Brazilië studeerde astrofysica in Leiden en promoveerde bij de Sterrewacht. ‘Daar had ik toegang tot faciliteiten waar ik daarvoor alleen maar van kon dromen.'

Hermelijn Smits is hoogleraar Immuunmodulatie door gastheercommensaal interacties. In die rol vergroot zij het huidige begrip van de manier waarop microben en parasieten ons immuunsysteem vormgeven om ons te beschermen tegen infecties aan de luchtwegen en chronische ontstekingsziekten. In haar oratie…

Het bezoekerscentrum van de Oude Sterrewacht heeft vanaf 4 december 2017 twee splinternieuwe installaties. Deze installaties maken deel uit van de permanente tentoonstelling en zijn een voorproefje van de plannen die de sterrenwacht heeft voor de toekomst.

Op 20 september wordt de Leidse binnenstad omgetoverd tot de Nacht van Kunst & Kennis met de Ig Nobel battle, talkshows, nachtcolleges, muziek, kunst en experimenten. Bijdragen vanuit de faculteit komen van onder anderen Jan Zaanen, Vincent Icke, Menno Schilthuizen, Ionica Smeets, Bas Haring, Ria Mustafa,…

De twee instrumenten van ESA’s ruimtetelescoop Euclid hebben hun eerste testopnamen gemaakt. De eerste beelden geven aan dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijke doelen zal bereiken waarvoor hij is ontworpen - en mogelijk nog veel meer. Euclid zal een 3D-kaart maken van een derde van de hemel,…

Over tien jaar zal 10 procent van de burgerluchtvaart worden uitgevoerd door onbemande vliegtuigen. Zijn de huidige internationale luchtvaartwetten- en verdragen opgewassen tegen deze technologische ontwikkelingen? Fernando Fiallos verdedigt op 14 november 2019 zijn proefschrift.

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

Een internationaal team van wetenschappers, geleid door astronomen van de Sterrewacht Leiden, heeft met de James Webb-ruimtetelescoop ontdekt dat belangrijke ingrediënten voor het maken van potentieel leefbare werelden aanwezig zijn in protosterren in een vroeg stadium, waarin nog geen planeten zijn…

Negen talentvolle Leidse onderzoekers hebben een Vidi-subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Vidi-subsidies zijn voor wetenschappers met al enige jaren onderzoekservaring om een eigen onderzoekslijn op te zetten of uit te bouwen.

Hij begon zijn carrière als parttime promovendus en was daarnaast leesvader op de school van zijn kinderen. Nu kijkt hij als hoogleraar terug op veertig jaar onderzoek en onderwijs: Peter Klinkhamer van het Instituut Biologie Leiden, ecoloog in hart en nieren.

Gladde platina-elektrodes worden ruwer en slijten door herhaalde oxidatie-reductiecycli, waardoor op nanometer-schaal heuveltjes ontstaan. Leidse chemici Leon Jacobse en Marc Koper, en natuurkundige Marcel Rost ontdekten met een unieke tunneling microscoop hoe dat in zijn werk gaat.

Chimpansees en mensen krijgen beide te maken met een overvloed aan informatie, maar hoe gaan chimpansees hiermee om? Hebben zij ook een decoy bias? In New Scientist vertelt Karlijn Janmaat over haar onderzoek naar irrationele neigingen van chimpansees en mensen.

Een groep eencellige organismen organiseert haar DNA op een soortgelijke manier als hogere organismen als planten, dieren en schimmels. Toch verschilt de manier waarop opgerold DNA van de twee verwante groepen wordt afgelezen, ontdekte Bram Henneman. Hij promoveert op 5 december.

De afgelopen decennia verrasten terroristen regelmatig met onverwachte en spectaculaire aanvallen, zoals bijvoorbeeld de aanslag op het World Trade Centre in New York. Hoe kunnen de veiligheidsdiensten deze terroristen een stapje voor zijn? Ga eens te rade bij Charles Darwin en Steven Spielberg, adviseert…

De meest prachtige microscopische preparaten spelen de hoofdrol bij het vak ‘Biodiversiteit Plant’ voor eerstejaars Biologie. Normaal gesproken verdwijnt het lesmateriaal na de cursus weer in de kast. Maar dit jaar niet!

De evolutie van taal, doeltreffender medicijnen of de duiding van archeologische vondsten. Steeds meer onderzoekers werken met supercomputers die snel grote hoeveelheden data kunnen verwerken. Mede daarom wordt het universitaire datacenter sterk uitgebreid en vernieuwd. 'Dankzij datamining krijgen we…

Het lukte David Versluis om een babydarm virtueel na te bootsen. Dat is belangrijk voor onderzoek naar verbeteringen in kunstmelk. Zulk onderzoek vindt nu vooral aan de hand van poepluiers plaats, en dat werkt niet optimaal. Versluis promoveert 23 april.

Roderick Bouman is collectiebeheerder van de Leidse Hortus botanicus. Hij houdt bij welke planten er in de Hortus zijn, waar die vandaan komen en zorgt dat bezoekers er de juiste informatie over kunnen vinden. ‘Wij zijn ook gewoon een museum’ , zegt Bouman. ‘Alleen zijn onze objecten levend. Dat maakt…

Veertien excellente studenten geologie, biologie, sterrenkunde en wiskunde en zeven stafleden maakten een geologische excursie naar Australië. De Expeditie Eendracht, georganiseerd door het Bioscience Initiative van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, had als doel de aller-oudste resten…

Henk Hoekstra en Alessandra Silvestri werken aan de natuurkunde en sterrenkunde van de Euclid missie. De Nederlandse onderzoekers zijn deel van de ESA missie.

Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie, van maximaal 280.000 euro, kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Zo’n beetje alles over Charles Darwin is inmiddels wel geschreven of gezegd. Toch wist Norbert Peeters – samen met Tessa van Dijk – alsnog een origineel boek te schrijven over de grote Engelse geleerde. In aanloop naar Darwindag (12 februari) vertelt hij erover.

Ze kunnen een rol spelen in stofwisselingsziekten en sterke plantenvezels afbreken: β-glycosidases zijn belangrijke enzymen in de natuur. Fredj Ben Bdira veranderde deze enzymen om zo de productie van schone energie en behandelingen van patiënten met stofwisselingsziekten te verbeteren.

Astronomen hebben met radiotelescopen op vijf continenten de aanwezigheid van een smalle straalstroom waargenomen, die afkomstig is van de enige bekende bron van twee samensmeltende neutronensterren. Die werden eerder ontdekt via zwaartekrachtgolven. Het resultaat wordt deze week gepubliceerd in Science.…

Met de nieuwe Euclid-satelliet gaan wetenschappers een groot deel van de hemel in kaart brengen. De satelliet van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA geeft hen straks een beter zicht op sterrenstelsels en materie in het heelal. Hoogleraar Galactische Sterrenkunde Koen Kuijken krijgt samen met een…

Wat is vrijheid waard als er honger heerst? De voorstelling ‘Beleg’ is een eigentijdse interpretatie van het toneelstuk van Lucretia van Merken uit 1774. Met vijf voorstellingen in de Leidse Schouwburg is het een prominent onderdeel van de viering van Leidens Ontzet, met grote inbreng van Leidse alumni.…

Onderzoekers hebben het tot nu toe verste Melkweg-achtige sterrenstelsel ontdekt. Dit schijfstelsel, REBELS-25, ziet er net zo ordelijk uit als de huidige sterrenstelsels, maar we zien het zoals het was toen het heelal pas 700 miljoen jaar oud was. Dat is verrassend omdat zulke vroege sterrenstelsels…

Astronomen hebben met gegevens van de Gaia-ruimtetelescoop 55 hogesnelheidssterren ontdekt, afkomstig uit de jonge stercluster R136 in de Grote Magelhaense Wolk, een satellietstelsel van de Melkweg. Daarmee is het aantal bekende ‘wegrensterren’ in dit gebied vertienvoudigd. Het team astronomen, met…

De kijk op stress begint fundamenteel te veranderen. We kunnen ook onbewust aan stress lijden, tijdens onze slaap en overdag . Hoogleraar psychologie Jos Brosschot wijdt er op 2 december zijn oratie aan.

We weten nog niet zo lang dat ook eencelligen (bacteriën en archaea) histonen hebben - eiwitten die het DNA structureren. Nu heeft de Leidse promovendus Samuel Schwab ontdekt dat de histonen in deze organismen diverser zijn dan ooit gedacht. Schwab en zijn collega’s beschrijven maar liefst zeventien…

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…