Het is een vreemd gegeven: er leeft nu maar één mensensoort op aarde, terwijl dat in meer dan 95% van onze geschiedenis niet het geval was. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp verklaart deze kwestie in de Quest van Augustus 2021.

Organisatie

In 2019 ontdekten een team archeologen in een grot in de Tibetaanse provincie Xiahe een 160.000 jaar oud stuk onderkaak van een denisoviër. In diezelfde grot heeft een Chinees-Deens team nu onderzoek gedaan naar het voedingspatroon van de denisoviërs, hiervoor analyseerde zij meer dan tweeduizend botresten.…

De beweging van deeltjes in het heelal beschrijven. Dat is wat een groep astronomen van de Sterrewacht in Leiden doen aan de hand van simulaties. Hoogleraren Joop Schaye en Koen Kuijken spreken over de nieuwste ‘FLAMINGO-simulatie’ in de Volkskrant en Trouw.

Jacobskruiskruid komt normaal gesproken voornamelijk voor in de Duinen. Nu is de plant ook steeds vaker te vinden in de wei. Hoogleraar Martijn Bezemer legt bij Vroege Vogels uit hoe dit komt en wat er aan gedaan kan worden.

Drie Leidse studenten gaan hun kennis delen over geschiedenis terwijl ze videogames spelen. De livestreams vinden plaats op het populaire streamingplatform Twitch. Ze zijn onderdeel van het project ‘Streaming the Past’. De eerste livestream is donderdag 20 mei.

Verslaggever Aad Rietveld van het Leidsch Dagblad gaat met Leidse archeologiestudenten op pad in de Vrouw Vennepolder in Oud Ade. In dit polderlab onderzoeken Leidse archeologiestudenten welke planten er vroeger groeiden. Afgelopen september ging in Oude Ade een uniek onderzoek van start: boeren en…

Sociaal

Lezing

Net als vele anderen hebben wij afgelopen weekend met ontzetting kennisgenomen van het losgebarsten geweld in Israël en de Gazastrook. Het zal niemand zijn ontgaan dat daar sinds zaterdag opnieuw hevige gevechten zijn uitgebroken. Wij hopen vanzelfsprekend dat er op korte termijn een einde komt aan…

Welke Leidse geesteswetenschapper kent hem niet, ‘de man van het Literair Café’? Sema Hacivelioġlu werkt nu al bijna 30 jaar bij de Universiteit Leiden, waarvan de laatste tien jaar in het Lipsius. “Al vanaf mijn 12e werk ik in de horeca. Toen woonde ik nog in Turkije; op mijn 22e ben ik naar Nederland…

Haar blijft slecht bewaard in de fossiele archieven. Wat weten we wel? Het NRC stelde deze vraag aan archeoloog Gerrit Dusseldorp.

Lezing, Opening fototentoonstelling

Onlangs werd bekend dat archeologen van de Universiteit Leiden bij opgravingen in Oegstgeest een zeer zeldzame zilveren schaal uit de eerste helft van de zevende eeuw hebben gevonden. Leidse historicus Hans Mol werpt een blik op deze vondst vanuit historisch perspectief. "Belangrijk is in de eerste…

Onderwijs

Maar liefst vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een prestigieuze Vici-beurs gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft dat bekendgemaakt. De gehonoreerde aanvragen zijn afkomstig van onderzoekers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen, de Sterrewacht…

Els de Busser (Faculteit Governance and Global Affairs), Ayo Adedokun (LUC The Hague) en David Fontijn (Faculteit der Archeologie) zijn genomineerd voor de LUS-onderwijsprijs 2020-2021.

Onderwijs, Onderzoek

Onderwijs

Topstukken uit de Nederlandse bronstijd zijn nu te zien in het Rijksmuseum van Oudheden.

Het academisch jaar is geopend! Honderden collega’s en studenten kwamen op 6 september samen om elkaar weer te zien na de stille zomermaanden. Een écht feestelijke bijeenkomst, met livemuziek en een avondcollege van Ignas Snellen.

De Neanderthaler is inmiddels uitgestorven, of leeft een deel van hen toch nog voort in ons? Archeoloog Gerrit Dusseldorp vertelt in de podcastserie Alledaagse Vragen hoeveel we op deze oermens lijken.

Vroege Neanderthalers in Spanje hielden mogelijk een winterslaap. Archeoloog Gerrit Dusseldorp werd geïnterviewd over dit nieuws in het radioprogramme Nieuwsweekend.

Leeggehaalde graven zijn niet altijd ten prooi gevallen aan rovers, denken archeologen. Het kan ook een ritueel zijn geweest. Onderzoek van onder meer Dr. Martine van Haperen staat centraal in een artikel in de NRC.

De suggestie dat complexe zingeving afhankelijk is van het leven in grote groepen en het hebben van schrift is pertinent onjuist. Dat bepleit archeoloog Gerrit Dusseldorp in een opiniestuk in de Volkskrant.

Wanneer heb je voor het laatst vuur gemaakt? Geen kaars aansteken met een lucifer, maar een echt vuur vanaf nul? Duizenden jaren geleden maakten mensen al vuur. Archeoloog Andrew Sorensen (Universiteit Leiden) legt uit wanneer en hoe ze dat deden.

Leidse archeologen doen booronderzoek op een weiland bij het Zeeuwse Grijpskerke. Hier werd in 2002 een offerkuil uit de IJzertijd gevonden. De hoop is dat verder onderzoek meer informatie zal opleveren over het gebruik van het gebied in de IJzertijd.

Per 1 april 2024 kunnen verenigingen voor vrijwilligers in de onderwaterarcheologie ontheffing aanvragen voor het doen van kleinschalig onderzoek naar vindplaatsen onder water.

Ze worden wel de laatste getuigen genoemd, de sporen van de Tweede Wereldoorlog in het landschap. Samen met vrijwilligers en studenten zoeken onder meer Leidse archeologen naar bomkraters, loopgraven en onderduikholen. Dagblad Trouw schreef er een uitgebreid artikel over.

Jagers-verzamelaars zorgden al 125 duizend jaar geleden voor verandering van ecosystemen, dat blijkt uit een interdisciplinaire studie van archeologen van de Universiteit Leiden in samenwerking met andere wetenschappers. Verschillende media schreven over dit belangrijke nieuwe inzicht.

Een goud- en zilverschat van munten en sieraden uit de vroege Middeleeuwen is opgedoken in Twente. Waarschijnlijk werden de kostbaarheden bewust achtergelaten. De Volkskrant interviewde archeoloog Frans Theuws over deze unieke vondst.

Er bestaat niet zoiets als één optimaal dieet. Zoveel is universitair hoofddocent archeologie Amanda Henry wel duidelijk geworden in al die jaren dat zij de eetgewoontes van onze prehistorische voorouders bestudeert. In het Leidse alumnimagazine Leidraad vertelt ze over haar onderzoek.

Met archeologische technieken is de plek gevonden waar de nu 83-jarige Jits van Straten in de oorlog verborgen zat. Daan Postma, alumnus van Saxion en nu masterstudent Archeologie in Leiden, vond het hol samen met een medestudent terug.

In KIJK Magazine geven ze antwoord op verschillende “wat als…”-scenario’s, waaronder de vraag: “hoe zouden de afgelopen duizenden jaren zijn verlopen als de neanderthalers niet waren uitgestorven?”

Met de knieën in het zand en graven: vanaf maandag 17 mei speuren tweehonderd archeologie studenten van Leiden Universiteit naar bijzondere vondsten in de Osse ondergrond. De Osse gemeente heeft hoge verwachtingen bij het zogeheten ‘veldpracticum’ van de universiteitsstudenten.

Tussen 12 en 14 juni 2024 namen Professor Larissa van den Herik en Dr Mamadou Hébié deel aan het Derde Congres van de Leden van het Permanente Hof van Arbitrage (PHA) in Den Haag. Het evenement vond plaats 25 jaar na het Centenary Congress van 1999. De PHA is een arbitrage-instelling die als doel heeft…

Facilitair

Het luchtalarm afschaffen, iets wat het kabinet graag wilt, maar veel protest wordt geuit over deze beslissing. Wouter Jong praat erover in Trouw.

De 8e editie van het Brussels Privacy Symposium, mede georganiseerd in Brussel door het Future of Privacy Forum en het Brussels Privacy Hub op 7 oktober 2024, was een groot succes. Meer dan 160 mensen uit heel Europa en de wereld woonden het evenement bij.

Bijna geen enkel westers land greep tijdig in toen covid losbarstte. Hoe komt dat? Drie bestuurskundigen, waaronder de Leidse hoogleraar Arjen Boin, schreven een boek over de aanpak van de pandemie. ‘Ons hele bestel is niet ingericht op het herkennen en managen van een langdurige crisis’, zegt Boin…

Op vrijdag 24 juni kregen 97 studenten een certificaat uitgereikt omdat zij met goed gevolg een Honours Class hadden afgerond. Er waren dit jaar 10 Honours Classes waaruit de studenten konden kiezen.

Twee Leidse onderzoeksprojecten die zich focussen op het vergroten van de biodiversiteit van het Nederlandse productiesysteem voor voedsel en sierteelt, kunnen van start dankzij financiering binnen de KIC-call van NWO.

Deze maand is het tweehonderd jaar geleden dat het Egyptische hiërogliefenschrift is ontcijferd. NINO, het Taalmuseum, Things that Talk en het Rijksmuseum van Oudheden grijpen de gelegenheid aan om de eerste Week van het oude schrift te organiseren.

Dr. Arjan Louwen mag zichzelf sinds donderdag doctor in de Archeologie noemen. Hij heeft voor de Universiteit Leiden vier jaar lang onderzoek gedaan naar hoe mensen in de tijdsperiode 1300 tot 400 BCE hun geliefden begroeven. 'Het voelt alsof ik deze mensen leerde kennen.', zei hij in het interview…

Met de neanderthalers vormen de denisoviërs een euraziatische tak van het geslacht Homo. Pas in 2010 werd de denisovamens als aparte soort ontdekt. Nu is er in Laos een kies gevonden die nieuw licht kan schijnen op deze verre voorouder. Archeoloog Wil Roebroeks duidt de ontdekking in het NRC.

Een tot nu toe onbekende groep mensachtigen uit de oudheid leefde honderdduizenden jaren lang in het huidige Israël. Een deel van die tijd bestonden ze naast moderne mensen. De twee groepen hebben zelfs mogelijk met elkaar samengewerkt en vaardigheden van elkaar geleerd. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp…

In het zuid-oosten van Zuid-Afrika graaft steentijd-archeoloog Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden een bijzondere vindplaats op. Op die plek leefde 70.000 jaar geleden de vroeg-moderne mens. Dusseldorp is op die plek op zoek naar de spullen van die allereerste mensen. Gerrit Dusseldorp werd…

Het Streaming the Past project, opgezet door archeologen en historici van de Universiteit Leiden, heeft recentelijk een NWA-beurs toegekend gekregen. Het Leidsch Dagblad en universitair weekblad Mare schreven een artikel over dit bijzondere project.

Onderwijs, Onderzoek

Moet er te midden van het erfgoed van de oude vissershaven van Middelharnis een nieuwe brug komen? Dat was de case-study waar studenten van archeoloog Martijn Manders zich over bogen. Ze bezochten de haven zelf en haalden de lokale krant Eilanden Nieuws.