In KIJK Magazine geven ze antwoord op verschillende “wat als…”-scenario’s, waaronder de vraag: “hoe zouden de afgelopen duizenden jaren zijn verlopen als de neanderthalers niet waren uitgestorven?”

Met de knieën in het zand en graven: vanaf maandag 17 mei speuren tweehonderd archeologie studenten van Leiden Universiteit naar bijzondere vondsten in de Osse ondergrond. De Osse gemeente heeft hoge verwachtingen bij het zogeheten ‘veldpracticum’ van de universiteitsstudenten.

Leeggehaalde graven zijn niet altijd ten prooi gevallen aan rovers, denken archeologen. Het kan ook een ritueel zijn geweest. Onderzoek van onder meer Dr. Martine van Haperen staat centraal in een artikel in de NRC.

Wanneer heb je voor het laatst vuur gemaakt? Geen kaars aansteken met een lucifer, maar een echt vuur vanaf nul? Duizenden jaren geleden maakten mensen al vuur. Archeoloog Andrew Sorensen (Universiteit Leiden) legt uit wanneer en hoe ze dat deden.

Het Streaming the Past project, opgezet door archeologen en historici van de Universiteit Leiden, heeft recentelijk een NWA-beurs toegekend gekregen. Het Leidsch Dagblad en universitair weekblad Mare schreven een artikel over dit bijzondere project.

De suggestie dat complexe zingeving afhankelijk is van het leven in grote groepen en het hebben van schrift is pertinent onjuist. Dat bepleit archeoloog Gerrit Dusseldorp in een opiniestuk in de Volkskrant.

Leidse archeologen doen booronderzoek op een weiland bij het Zeeuwse Grijpskerke. Hier werd in 2002 een offerkuil uit de IJzertijd gevonden. De hoop is dat verder onderzoek meer informatie zal opleveren over het gebruik van het gebied in de IJzertijd.

Archeoloog Femke Reidsma (33) doet onderzoek naar de rol van vuurgebruik in de evolutie van de mens. Leids Universiteits Weekblad Mare schreef over haar onderzoek. ‘Je wordt beter in een kampvuur aan de gang houden als je het chemische proces begrijpt.’

Moet er te midden van het erfgoed van de oude vissershaven van Middelharnis een nieuwe brug komen? Dat was de case-study waar studenten van archeoloog Martijn Manders zich over bogen. Ze bezochten de haven zelf en haalden de lokale krant Eilanden Nieuws.

Per 1 april 2024 kunnen verenigingen voor vrijwilligers in de onderwaterarcheologie ontheffing aanvragen voor het doen van kleinschalig onderzoek naar vindplaatsen onder water.

Een goud- en zilverschat van munten en sieraden uit de vroege Middeleeuwen is opgedoken in Twente. Waarschijnlijk werden de kostbaarheden bewust achtergelaten. De Volkskrant interviewde archeoloog Frans Theuws over deze unieke vondst.

Ze worden wel de laatste getuigen genoemd, de sporen van de Tweede Wereldoorlog in het landschap. Samen met vrijwilligers en studenten zoeken onder meer Leidse archeologen naar bomkraters, loopgraven en onderduikholen. Dagblad Trouw schreef er een uitgebreid artikel over.

Jagers-verzamelaars zorgden al 125 duizend jaar geleden voor verandering van ecosystemen, dat blijkt uit een interdisciplinaire studie van archeologen van de Universiteit Leiden in samenwerking met andere wetenschappers. Verschillende media schreven over dit belangrijke nieuwe inzicht.

Met archeologische technieken is de plek gevonden waar de nu 83-jarige Jits van Straten in de oorlog verborgen zat. Daan Postma, alumnus van Saxion en nu masterstudent Archeologie in Leiden, vond het hol samen met een medestudent terug.

Er bestaat niet zoiets als één optimaal dieet. Zoveel is universitair hoofddocent archeologie Amanda Henry wel duidelijk geworden in al die jaren dat zij de eetgewoontes van onze prehistorische voorouders bestudeert. In het Leidse alumnimagazine Leidraad vertelt ze over haar onderzoek.

Dr. Arjan Louwen mag zichzelf sinds donderdag doctor in de Archeologie noemen. Hij heeft voor de Universiteit Leiden vier jaar lang onderzoek gedaan naar hoe mensen in de tijdsperiode 1300 tot 400 BCE hun geliefden begroeven. 'Het voelt alsof ik deze mensen leerde kennen.', zei hij in het interview…

De rondreizende tentoonstelling ‘Presenteren met de stad’ is neergestreken in het Lipsius. In de presentatie laten studenten en onderzoekers zien hoe hun onderzoek een bijdrage heeft geleverd aan de stad.

De Amerikaanse antropoloog Rosemary Joyce krijgt tijdens de diesviering op 8 februari een Leids eredoctoraat. De hoogleraar zorgde voor belangrijke nieuwe inzichten in de oude Mayaculturen van Midden-Amerika.

Congres/symposium

In het zuid-oosten van Zuid-Afrika graaft steentijd-archeoloog Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden een bijzondere vindplaats op. Op die plek leefde 70.000 jaar geleden de vroeg-moderne mens. Dusseldorp is op die plek op zoek naar de spullen van die allereerste mensen. Gerrit Dusseldorp werd…

Met de neanderthalers vormen de denisoviërs een euraziatische tak van het geslacht Homo. Pas in 2010 werd de denisovamens als aparte soort ontdekt. Nu is er in Laos een kies gevonden die nieuw licht kan schijnen op deze verre voorouder. Archeoloog Wil Roebroeks duidt de ontdekking in het NRC.

Bij de nieuwe tentoonstelling Bronstijd – Vuur van verandering maakt het Rijksmuseum van Oudheden een zesdelige podcastserie. Conservator Luc Amkreutz gaat met verschillende experts in gesprek over de bronstijd in Nederland en Europa (2000-800 v.Chr.).

Een tot nu toe onbekende groep mensachtigen uit de oudheid leefde honderdduizenden jaren lang in het huidige Israël. Een deel van die tijd bestonden ze naast moderne mensen. De twee groepen hebben zelfs mogelijk met elkaar samengewerkt en vaardigheden van elkaar geleerd. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp…

Onderwijs, Onderzoek

Nieuw archeologisch onderzoek laat zien: mannen met zwaarden blijken ineens vrouwen te zijn, en omgekeerd. Betekenen zulke ontdekkingen dan ook dat de rolverdeling vroeger anders was? Onder meer Leidse archeoloog Luc Amkreutz duidt dit nieuwe onderzoek in een artikel in de Volkskrant.

Organisatie

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

Beschavingen in het Amazonegebied van voor de Spaanse verovering waren een stuk dichtbevolkter en complexer dan historici decennia lang hebben gedacht. Leidse archeologen Marlena Antczak en Martin Berger reageren op nieuwe informatie vanuit Duits onderzoek.

De leeftijd achterhalen door de naden van een schedel te bestuderen of bloedarmoede opsporen aan de hand van gaatjes in de gevonden botten. Door goed te kijken naar de gevonden skeletten kom je veel te weten over wat er zich in een bepaald gebied heeft afgespeeld. BNR nieuwsradio nodigde archeoloog…

Een promovendus uit de Verenigde Staten vond per toeval een enorme Mayastad. Dat werd bekendgemaakt in het tijdschrift Antiquity.

Nieuwe genetisch onderzoek werpt licht op de sociale organisatie van de Neanderthaler-samenleving. Archeoloog Gerrit Dusseldorp reflecteert hierop in een artikel in de Volkskrant. De nieuwe resultaten lijken eerder onderzoek van hem te ondersteunen: het uitsterven van Neanderthalers had misschien…

De kaarten van de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi worden de komende maanden door honderden vrijwilligers afgespeurd. Dit doen zij voor het project ‘Scars of War’, een project wat is gestart om sporen in het landschap te onderzoeken van de Tweede Wereldoorlog. Iedereen kan zich als vrijwilliger opgeven.…

In het vakblad Vitruvius verhaalt archeoloog Richard Jansen met een aantal collega's over de topvondst van de oudste jurk van Nederland. Deze jurk, gevonden tijdens een routine-opgraving van een ijzertijdgrafveld op de Slabroekse Heide, is een uitstekend voorbeeld waarom het belangrijk is om ruimte…

Archeologen hebben in Enkhuizen de overblijfselen van een 17e-eeuwse Noord-Amerikaanse landschildpad gevonden. Het is het oudste bewijs dat mensen toentertijd schildpadden als huisdier hielden. ‘Het feit dat deze schildpad oorspronkelijk uit Amerika komt is heel bijzonder. We weten nu wanneer deze dieren…

Op de Veluwe en Utrechtse heuvelrug zijn in een recordtempo meer dan duizend prehistorische grafheuvels in kaart gebracht. Dit alles door de inzet van duizenden vrijwilligers.

Neanderthalers kookten en bewerkten hun eten al veel uitgebreider dan gedacht. Britse wetenschappers hebben dit ontdekt toen ze 12 tot 70 duizend jaar oude kookresten analyseerden die zijn gevonden in Griekenland en Irak. Archeoloog Femke Reidsma is promovendus bij de menselijke evolutie-groep aan de…

Generaties Leidse studenten en wetenschappers deden archeologisch onderzoek naar de vroeg-middeleeuwse geschiedenis van Oegstgeest. Dat maakt de oude nederzetting een van de best gedocumenteerde vindplaatsen uit die tijd. In een nieuw boek maken Leidse wetenschappers de balans op.

De afgelopen weken hebben duizenden studenten van de Universiteit Leiden de Nationale Studenten Enquête (NSE) ingevuld. Als dank hiervoor doneert de universiteit een bedrag van €3.637,75 aan #wakeuptocorona.

Snijsporen op botjes van beren laten zien dat mensen in Noord-West Europa 300.000 jaar geleden berenvellen gebruikten om warm te blijven.

Jongeren enthousiast maken over geschiedenis, dat kan best zonder boeken. Leidse wetenschappers reisden af naar Marokko om samen met scholieren cultureel erfgoed na te bouwen in het populaire videospel Minecraft. Het resultaat: één virtuele veertiende-eeuwse stadspoort – en twintig tieners met meer…

Onderwaardeert de universiteit onderwijs ten opzichte van onderzoek? Kun je in de wetenschap doorgroeien zonder academische prijzen? Welke wetenschapper inspireert jou? Heeft de universiteit genoeg aandacht voor zowel jouw wetenschappelijke prestaties als jouw persoonlijk welzijn?

Op 30 oktober 2021 zijn tijdens de jaarlijkse laureatenmiddag van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MdNL) de Academische Jaarprijzen 2021 uitgereikt. Dit jaar vielen twee wetenschappers verbonden aan het LUCL in de prijzen: Maarten Bogaards voor de beste scriptie op het gebied van de Nederlandse…

De prijs wordt elke twee jaar op 10 december (Dag van de Rechten van de Mens) uitgereikt en geldt als erkenning voor wetenschappelijk werk op het gebied van internationale mensenrechten.

Halima Bouras vertrekt met haar Fulbright-beurs naar de City University of New York. 'Ik ben erg blij om mijn onderzoeksproject volgend semester in New York voort te zetten', reageert Bouras. Het doel van haar promotie-onderzoek is om onderwijskansen en onderwijshervormingen in Nederland te bevorder…