Wat gebeurt er in onze hersenen als wij alledaagse activiteiten als slapen, eten en navigeren uitvoeren? Tijdens het Breinfestival 'Over de kop' op 12 juni, georganiseerd door Hanneke Hulst, onderzoeken hersenonderzoekers activiteiten waarbij onze hersenen bewust of onbewust een rol spelen. Bij radio…

Angststoornissen worden niet altijd herkend bij kinderen. Toch behoren angststoornissen tot de meest voorkomende problemen in de kindertijd. In het project Kinderen bedwingen angst (KibA) wil kinderpsycholoog en orthopedagoog Anke Klein zoveel mogelijk kinderen met een specifieke angst helpen.

Elf docenten van de Universiteit Leiden ontvangen Comenius-onderwijsbeurzen om samen met hun projectteams in hun eigen onderwijs een vernieuwingsproject realiseren. Het gaat om drie beurzen van 100.000 euro binnen het Senior Fellows-programma en vier beurzen van 50.000 euro binnen het Teaching Fello…

26 september is de Europese Dag van de Talen. Er zijn 24 officiële talen in Europa, maar er worden in totaal zo’n 200 talen gesproken op ons continent. Wat hebben we aan al die verschillende talen? En moeten we allemaal Azerbeidzjaans of Zweeds gaan leren? We vragen het Lisa Cheng, hoogleraar Algemene…

Mensen die vaak gestrest zijn of een burn-out hebben, kunnen rustiger worden door een andere ademhaling. Mogelijk heeft dat ook positieve effecten op concentratie en aandacht. Voor het eerst onderzocht psycholoog Roderik Gerritsen dit soort effecten van anders ademhalen. Gerritsen promoveert op 13…

Met de Mercator Sapiens Stimulus op zak is Mariska Kret te gast in Spijkers met Koppen. Interviewer Dolf Jansen snapt wel dat ze liever onderzoek doet naar apen in dierentuinen dan in het oerwoud. Beluister het radiofragment van NPO Radio 1.

Anne Urai krijgt de kans om gedurende vier jaar haar ideeën verder te ontwikkelen over hoe het brein keuzes maakt. Waarom zij in de prijzen valt? Neurowetenschapper Urai beantwoordt vijf vragen over haar Veni-beurs voor jonge onderzoekers.

‘AI kan echt nog niet zoveel als een hoop mensen denken’, zegt informaticus en psycholoog Roy de Kleijn. Hij probeert robots schijnbaar eenvoudige dingen te leren, en ontdekt daardoor telkens weer hoe knap de menselijke intelligentie in elkaar zit. Drie dingen die computers nog lang niet kunnen.

Rüya Akdağ heeft de Jan Brouwer Scriptieprijs ontvangen voor haar scriptie over sociale angst. Op 11 februari 2021 was de online uitreiking. Rüya vertelt over haar scriptieonderzoek voor de research masteropleiding Psychologie en het winnen van deze prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij…

We praten met Michiel van Elk over het in kaart brengen welke effecten psychedelica hebben op het menselijk brein en wat dit betekent voor de eventuele klinische toepassing van deze drugs. De cognitief psycholoog deelt zijn bevindingen met een nuchtere kijk, om zo critici en fanatici dichter bij elkaar…

In deze aflevering praten we met Mariska Kret over de uitingen van emoties in mens en dier. Mariska onderzoekt de overeenkomsten en verschillen in de emotie expressie bij mensen en primaten. Wil je meer te weten te komen over Mariska's onderzoek en ontdekken waarom het belangrijk is dat we meer leren…

Iedere dag overlijden er in Nederland vijf mensen door suïcide. De oorzaak van en aanleiding tot suïcide zijn complex. Er liggen dan ook nog veel vragen over hoe het aantal suïcides te verminderen. Renske Gilissen komt zowel het onderzoek naar suïcidepreventie als het onderwijs versterken bij Klinische…

Cognitief neurowetenschapper Anne Urai maakt deel uit van het Neuromatch Conference-team met wie ze de prijs voor open science heeft gewonnen. Met deze prijs ter waarde van $ 80.000, wil Neuromatch barrières in financiering en onderwijs verminderen of wegnemen door altijd betaalbare educatie, netwerken…

Ouders van kinderen met een depressie voelen zich vaak wanhopig. Klinisch psycholoog Bernet Elzinga en andere deskundigen geven in het boek 'Samen sterk' adviezen hoe ouders kunnen omgaan met hun kind, en zelf overeind blijven. Lees meer in NRC over ouders van kinderen met depressie.

Halima Bouras vertrekt met haar Fulbright-beurs naar de City University of New York. 'Ik ben erg blij om mijn onderzoeksproject volgend semester in New York voort te zetten', reageert Bouras. Het doel van haar promotie-onderzoek is om onderwijskansen en onderwijshervormingen in Nederland te bevorder…

Rüya Akdağ ontvangt de beurs voor haar promotieonderzoek naar de rol van emoties en cognitie in het ontstaan en voorkomen van sociale angst bij jongeren. Na haar bacheloropleiding Psychologie heeft Rüya de research masteropleiding Cognitive Neuroscience gevolgd. Ze raakte geïnteresseerd in mensen met…

Congres/symposium

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

Het onderzoek van Marloes van Moort richt zich op validatieprocessen in de context van begrijpend lezen. De resultaten laten zien dat lezers tijdens het lezen tekstuele informatie ‘toetsen’ aan informatie uit de tekst én uit hun eigen kennis. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage aan verdere…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

Wat doet het opgroeien in een muzikale omgeving of tijdens de coronapandemie met de hersenontwikkeling van tieners? Dat onderzocht psycholoog Lina van Drunen bij honderden tweelingen tijdens haar promotieonderzoek. Ze ontdekte: muziek beoefenen vertraagt de hersenontwikkeling, en dat biedt kansen.

Tegen het einde van het collegejaar kampen veel studenten met studiestress. Wordt de druk jou ook weleens te veel? Studentenpsycholoog Martine Efting Dijkstra geeft tips.

Speciaal voor een experiment van Universiteit Leiden zijn bestuurskundigen en waterschapsambtenaren samengekomen in een laboratorium.

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Mariska Kret is onderscheiden met de European Research Council (ERC) Public Engagement with Research Award 2022. De Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret overtuigde de jury door het publiek te betrekken bij haar onderzoek naar de emoties van mensapen: 'RecognizeYourself - Bringing science to…

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…

Tom Roth wil achterhalen hoe orang-oetanvrouwtjes een aantrekkelijke partner kiezen en zo een 'Tinder' voor orang-oetans ontwikkelen om te kunnen voorspellen of tussen twee apen wel of geen vonk zal overslaan. 'Aap Amos is heel populair, want hij heeft mooie haren en grote wangflappen', vertelt de Leidse…

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Het begrijpen hoe we met elkaar communiceren en wat communicatie met ons doet is van essentieel belang. In haar oratie bepleit Nivja de Jong het rechttrekken van de ongelijke waardering in de maatschappij.

Postdoc en taalwetenschapper Evelyn Bosma ontvangt voor haar proefschrift de Keetje Hodshonprijs. Voor haar onderzoek over meertaligheid van Friese kinderen won Bosma eerder al de Klokhuis Wetenschapsprijs en de Wetenschapsprijs Campus Fryslân.

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Jelena Prokic, universitair docent en onderzoeker bij het Leiden University Centre for Digital Humanities, gaat studenten voorbereiden op de uitdagingen en mogelijkheden van de digitale wereld. In september starten zes cursussen over onder meer statistiek en het digitaal doorzoeken van teksten. Daarvan…

Orthopedagoog Maretha de Jonge behandelt de fabel ‘Van te veel tv kijken word je autistisch’. "Het kan goed zijn dat veel tv kijken niet de oorzaak is van autisme, maar een gevolg van moeite met de sociale wereld", aldus de Jonge.

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

De verwerving van een tweede taal is volgens Nivja de Jong ‘het mooiste onderwerp van de taalwetenschap’. Als recent benoemde hoogleraar Tweedetaalverwerving en didactiek gaat ze aan de slag met de vraag hoe je mensen zo’n nieuwe taal het best kunt leren.

Zwangerschap veroorzaakt sterke veranderingen in hersenfuncties en die veranderingen beïnvloeden de band tussen moeder en kind. Dat ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC en de Universiteit Leiden. Met hun onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, schijnen ze licht op dit lang onontgonnen…

Een NWO Veni-aanvraag van Linda Geven, universitair docent bij de afdeling Strafrecht & Criminologie, is gehonoreerd. De komende drie jaar gaat zij besteden aan onderzoek naar valse bekentenissen in politieverhoren.

Taal stuurt de manier waarop we de wereld zien, is de stellige overtuiging van universitair docent Sara Petrollino. Een NWO XS-beurs stelt haar in staat om die hypothese te testen bij het Ethiopische Hamar-volk. ‘Het idee dat iedereen in geometrische vormen denkt, is cultureel bepaald.’

Je stemming telt mee of je twee tonen beluistert als omhoog of omlaag gaand. ‘Onze waarneming van geluid lijkt door meer bepaald dan onze oren’, zegt psycholoog Anne Bolders daarover. Zij ziet ook verband tussen emotioneel op sterke prikkels reageren en de gevoeligheid van het gehoor. Promotie op 2…

Een team met ontwikkelingspsychologen en pedagogen betrekt jongeren bij de communicatie over hersenontwikkeling. Een tweede team met neurowetenschappers vertelt over onderzoek naar muziek en ruimtelijke vaardigheden en zoekt naar gezondheidstoepassingen. Daarvoor ontvangen beide teams een bijdrage van…

Wat vragen mensen zich af op social media? Universitair docent Matthijs Westera ontvangt een NWO-beurs om te onderzoeken waarnaar mensen online nieuwsgierig zijn.

Onderzoeker Max van Duijn en promovendus Bram van Dijk passen taalmodellen toe op verhalen verteld door kinderen om zo hun inlevingsvermogen te onderzoeken. Voor dit onderzoek ontvingen zij de Best Paper Award tijdens de Computational Natural Language Learning conferentie in Singapore.

Daar staan ze dan voor hun onderzoeksposters, onze bachelorstudenten van het Honours Research Bachelor Project en de studenten van de research master Psychologie. Geïnteresseerde medestudenten, promovendi, postdocs en docenten luisteren naar hun verhalen op de jaarlijkse Wetenschapsmiddag van het Instituut…

Joris van der Voet, universitair hoofddocent en onderzoeker bij het Instituut Bestuurskunde, gaat de komende jaren onderzoek doen naar topambtenaren en hoe zij keuzes maken en hun prioriteiten stellen. Voor het onderzoek ‘Aandachtige ambtenaren’ heeft hij een Vidi-beurs van 800.000 euro gekregen. Het…

In een gesprek geef je allerlei informatie aan de luisteraar. Zo kun je aangeven dat je zeker van iets bent, of dat je het via via hebt gehoord. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal krijgt een Vici-beurs om te onderzoeken of de manier waarop mensen dit doen taalafhankelijk is.

Onderzoek naar hoger onderwijs bevordert de kwaliteit van het onderwijs. En die investeringen betalen zich dubbel en dwars terug in welzijn en welvaart. Dit betoogt hoogleraar onderwijswetenschappen Roeland van der Rijst in zijn oratie.

‘Werken aan jouw leiderschap begint vanavond’, zegt docent Sandra Groeneveld tijdens de introductiebijeenkomst van het Leiden Leadership Programme. Het programma is dit jaar vernieuwd, en de studenten zijn er klaar voor: ‘Ik hoop bij het LLP mezelf te leren kennen.’

Een gong op de binnenplaats van Museum de Lakenhal nodigt mensen van buiten naar binnen. Welkom in een expositie vol verrassingen, het resultaat wanneer kunst en wetenschap de handen ineen slaan om intuïtie te verbeelden. Lonneke Gordijn van Studio Drift en Andrea Evers van de Universiteit Leiden tekenen…