Steden, Voedsel, Water, Biodiversiteit, Bronnen en Energie: dit zijn de belangrijkste onderzoeksthema’s voor het CML. Ons doel is altijd om wereldwijd voorop te lopen in ons vakgebied. En echte impact te hebben met onze onderzoeksprogramma’s.

Het beëindigen van het zevenenveertig jarige lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk (VK) met de Europese Unie (EU) heeft de relaties tussen de twee fundamenteel veranderd. Na jaren van tumultueuze onderhandelingen bepaalt internationaal recht nu weer de VK’s relatie met de EU. Dit heeft geresulteerd…

Behalve in de sterrenkundevakken verdiep je je ook in wiskunde, natuurkunde en informatica.

In deze lijst collegereeksen leidt de link onder de titel naar het inschrijfformulier. Van de series van voorjaar 2025 ontbreekt er nog slechts één: over dynastieën door Jeroen Duindam. Voor 10 december is de lijst compleet.

Elk jaar op de verjaardag van de universiteit geven hoogleraren les op basisscholen in de regio Leiden en Den Haag. Over opereren met robots en kinderrechten bijvoorbeeld. De kinderen mogen vooral ook veel doen. En vragen stellen. ‘Hoe kun je professor worden?’

Bruine dwergen zijn kleiner dan een ster, maar groter dan een planeet. En ze blijken omringd te kunnen zijn door wolkenbanden. Dat ontdekte een internationaal team onderzoekers, onder wie Leidse astronomen Frans Snik, Rob van Holstein en Jos de Boer. 'Het laat zien dat deze bruine dwergen geen saaie…

Onderzoek met de ALMA-telescoop waaraan ook de Leidse wetenschappers John Tobin en Steven Bos meewerkten, heeft voor het eerst de sneeuwgrens van water binnen een protoplanetaire schijf in beeld gebracht. Publicatie in Nature op 14 juli

De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…

Een internationaal team van sterrenkundigen waaronder ook Leidse wetenschappers publiceert het beeld van een jonge ster met een omringende stofschijf die nog steeds gevoerd wordt vanuit de omgeving. Het verschijnsel rond de ster SU Aur kan verklaren waarom zoveel exoplaneten niet netjes uitgelijnd zijn…

Astronomen hebben met behulp van ALMA een gebied rond een jonge ster in beeld gebracht waar stofdeeltjes kunnen groeien. Het is voor het eerst dat zo’n ‘stofval’ duidelijk is geïdentificeerd. In een stofval kunnen minuscule stofdeeltjes in schijven rond sterren zo groot worden dat ze uiteindelijk kometen,…

Astronoom Xander Tielens krijgt een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. Tielens is hoogleraar in de fysica en chemie van de ruimte tussen de sterren. In deze ruimte bestudeert hij grote en complexe, vaak organische, moleculen. De Spinozapremie bedraagt 2,5 miljoen euro.

'Toen ik vijf was heb ik al een spreekbeurt gehouden over planeten.' De jaarlijkse 3 October University was dit jaar vanwege het 3 Octoberthema van 2019, 'Jong Geleerd', gericht op kinderen. Veel ouders kwamen met hun kroost luisteren naar de spannende verhalen.

Na lang wachten op mooi weer is het maandag 8 juli zover: duizenden Nederlanders gaan met hun smartphone-camera metingen verrichten aan fijnstof in de lucht.

Een belangrijke puzzel in de astrochemie is opgelost: theoretisch chemici en astronomen zijn erin geslaagd te bepalen hoe ze met methanol magneetvelden in de ruimte kunnen meten. Dit geeft een nieuwe methode om de geboorte van sterren en planeten te onderzoeken. De onderzoekers, onder wie Leids hoogleraar…

Vier Leidse onderzoekers hebben van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een Vici-beurs gekregen. De door deze onderzoekers ingediende voorstellen zijn gehonoreerd met een bedrag van elk 1,5 miljoen euro. Hiermee kunnen zij hun vernieuwend en grensverleggend onderzoek gaan…

Stokstaartjes is een podcast voor nieuwsgierige kinderen over wetenschap! De tweede serie van Stokstaartjes gaat over de ruimte. Elke vrijdag in november komt een nieuwe aflevering online. Vandaag verschijnt de derde aflevering in de serie, waarbij we vanuit de Oude Sterrewacht gaan proberen naar Saturnus…

Sterrenkundige Simon Portegies Zwart ontwikkelde een model dat verklaart hoe sterrenhopen hun structuur krijgen en wat de grootte van een stofschijf bepaalt. Dat beschrijft hij in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

De Honours Academy biedt vanaf maart twee nieuwe Master Honours Classes aan. Gemotiveerde masterstudenten kunnen daarin onderzoek doen naar de relatie tussen mens en natuur of werken aan een innovatie voor de gezondheidszorg. ‘Studenten van verschillende achtergronden kunnen zo kennismaken met uitdagingen…

Astronomen bij ASTRON hebben met de LOFAR-radiotelescoop een 'bruine dwerg' ontdekt – een zwak object massiever dan Jupiter, maar significant minder zwaar dan de Zon. De ontdekking van het object genaamd Elegast, opent een nieuw pad voor het gebruik van radiotelescopen, namelijk om zwakke objecten in…

China is één van de snelst groeiende landen in de wereld. In een unieke samenwerking kunnen Nederlandse studenten, als voorbereiding op een internationale toekomst, een summer school volgen aan een Chinese topuniversiteit. ‘Het heeft mij een mooi carrièreperspectief opgeleverd.’

Complexe moleculen, waaronder de bouwstenen van het leven, ontstaan in laagjes ijs op ultrakoude stofdeeltjes (-260 oC) in de ijle ruimte tussen en rondom sterren. Om deze processen goed te begrijpen gaan Leidse sterrenkundigen een unieke opstelling ‘CRYOPAD’ voorzien van nieuwe en betere meetapparatuur.…

Geen wolkje te zien aan een strakblauwe hemel. Het was donderdag een ideale dag om fijnstof te meten met uw smartphone. De tweede nationale iSPEX-meetdag is een feit.

Dankzij een Vici-beurs kan dr. Ignas Snellen onderzoek doen naar exoplaneten, planeten rond andere sterren dan onze zon. Daarmee hoopt hij uiteindelijk een stap dichterbij het antwoord te komen op de vraag: is er ander leven in het heelal?

Astrochemicus Ewine van Dishoeck gaat de Europese subsidie van 2,5 miljoen die ze kreeg, gebruiken voor het verwerken en interpreteren van data van de nieuwe radiotelescoop ALMA in Chili. Van Dishoeck is in Chili als ze de vraag naar de bestemming van het geld voorgeschoteld krijgt.

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft een wervelwind van stof en gruis ontdekt in een baan rond een jonge ster. In het gruis is zich mogelijk een planeet aan het vormen. Het team van wetenschappers deed de ontdekking in de tijd die bouwers en bedenkers van een astronomisch…

Hoe zit een speech eigenlijk in elkaar? Hoe belangrijk is lichaamstaal als je een ruimte toespreekt? En hoe schrijf je de perfecte speech? Huib Hudig, voormalig speechwriter voor Mark Rutte, gaf antwoord op al deze vragen tijdens de Honours Class ‘Rhetorical and Argumentative Strategies’.

Hoogleraar Simon Portegies Zwart en zijn promovendi Tjarda Boekholt en Guilherme Gonçalves Ferrari van de Sterrewacht Leiden hebben de Wim Nieuwpoort-prijs van SURFSara en NWO gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks toegekend aan het team wetenschappers dat het meest optimaal gebruik weet te maken van…

Op een zonnige dag tussen medio mei en eind juni gaat Nederland massaal metingen verrichten aan fijnstof in de lucht met behulp van het iSPEX-opzetstukje op de smartphone-camera.

Vier Leidse onderzoekers hebben van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een Vici-beurs gekregen. De door deze onderzoekers ingediende voorstellen zijn gehonoreerd met een bedrag van elk 1,5 miljoen euro. Hiermee kunnen zij hun vernieuwend en grensverleggend onderzoek gaan…

In de nabijheid van zonachtige protosterren hebben wetenschappers licht opgevangen dat afkomstig is van het giftige gas methylisocyanaat. Als bouwsteen van biologisch belangrijke moleculen vormt het mogelijk een schakel in het ontstaan van leven.

Leidse astronomen en hun team vonden half januari verschillende interessante moleculen in de donkerste en koudste dieptes van een stervormende gaswolk. Ze kregen hierbij hulp van de nieuwe James Webb telescoop. Ze vertellen erover bij Meer Wetenschap Vandaag op BNR.

Het aantal planeten waarop complex leven kan gedijen, is kleiner dan gedacht. Beloftevolle tweelingen van de aarde blijken bij nader inzien slechts beperkt levensvatbaar, stellen astronomen. Ignas Snellen van de Leidse Sterrewacht reageert in DeMorgen op het nieuws.

Op zaterdag 24 november was Frank de Snik van de Leidse Sterrewacht te gast in het radioprogramma Dr. Kelder en Co. Hier sprak hij zijn werk waarbij hij nieuwe instrumenten en technieken ontwikkeld om exoplaneten te onderzoeken. Op deze planeten buiten ons zonnestelsel speuren onderzoekers naar buitenaards…

Ewine van Dishoeck doet onderzoek naar water in de ruimte. Ze is gespecialiseerd in scheikunde tussen de sterren, zoals ze astrochemie zelf noemt. Onlangs publiceerde ze een groot overzichtsartikel van haar werk. ‘Ik voel het als een plicht voor de volgende generatie om dingen op een rijtje te zette…

De Lodewijk Woltjer Lecture Award 2015 is toegekend aan de Leidse sterrenkundige prof.dr. E.F. van Dishoeck. De Award wordt uitgereikt aan wetenschappers die een uitzonderlijke prestatie op hun vakgebied hebben geleverd. De prijs houdt in dat Van Dishoeck de Woltjer-lezing voor de European Astronomical…

De Leidse exoplaneetonderzoeker Frans Snik krijgt een Starting Grant van de European Research Council (ERC). Met de beurs van 1,5 miljoen euro gaat hij technologie ontwikkelen om de atmosferen en oppervlakken van aardachtige exoplaneten te bestuderen.

Het kabinet heeft in de plannen voor het hoger onderwijs de financiering van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) verlengd.

De planetoïde Ceres bevat behalve water ook de ingrediënten voor leven, schrijven de Italiaanse planeetonderzoekster Cristina De Sanctis en collega’s deze maand in Science. Reden voor de Volkskrant om te spreken met de Leidse astrochemicus Harold Linnartz.

Hieronder vind je een overzicht van alle PRE-Classes die door de verschillende opleidingen van de Universiteit Leiden worden verzorgd. Bij elk onderdeel kun je een inhoudelijke beschrijving vinden en meer specifieke informatie over de eisen die aan deelname aan de betreffende Class verbonden zijn.

Naast de voorlichtingsactiviteiten vanuit de opleiding natuurkunde, organiseren we vanuit het LION ook eigen activiteiten gericht op scholieren en leraren van het voortgezet onderwijs.

In 2023 hebben medewerkers en studenten van de Universiteit Leiden veel mooie prijzen gewonnen en belangrijke onderzoekssubsidies binnengehaald.

Hoe is ons heelal ontstaan? Bestaat er ergens nóg een planeet met leven? Lees erover in het nieuwe wetenschapsdossier 'De zoektocht door het heelal'.

De Volkskrant beschrijft een laboratoriumstudie die aantoont dat magneetvelden essentieel zijn voor de leefbaarheid van zogenaamde superaardes. Leids astronoom Ignas Snellen prijst het als een ‘knap staaltje funamenteel onderzoek’, maar vindt dat het belang van de magneetvelden overschat wordt.

De Leidse sterrenkundige Matteo Brogi heeft een Hubble Fellowship toegekend gekregen van NASA en het Space Telescope Science Institute (STScI). Jayne Birkby van de Leidse Sterrewacht heeft een 2014 Carl Sagan Exoplanet Postdoctoral Fellowship ontvangen.

Sterrenkundige Alvaro Hacar heeft een Veni-subsidie binnengehaald voor zijn onderzoek ORION-4D over de geboorte van sterren.

Vandaag begint Universe Awareness (UNAWE) met een serie van vier sterrenkunde docententraining workshops in Paramaribo, de hoofdstad van Suriname. De UNAWE workshop is één van de eerste sterrenkundeactiviteiten in het land. Deze workshops zullen de Surinaamse docenten helpen om kinderen te leren over…

Het Australische parlement nam eind november een wet aan die sociale media voor jongeren onder zestien jaar verbiedt. Dit lost niets op, stelt Simone van der Hof, hoogleraar recht en informatiemaatschappij, in NRC. ‘Diensten moeten aan de wet gehouden worden.’