Slaapgerelateerde aandoeningen hebben een grote invloed op de fysieke en emotionele gezondheid. Binnen de leefstijlgeneeskunde moet er daarom meer aandacht worden besteed aan slaap. Dit zegt hoogleraar Gert Jan Lammers. Hij spreekt op vrijdag 20 mei zijn oratie uit met als titel: ‘De slaap vatten’.

Tot hun verrassing moesten honoursstudenten tijdens de certificaatuitreiking dit jaar een hacker het hoofd bieden. Meer dan driehonderd studenten, ouders en betrokkenen namen de proef op de som en wisten de digitale escaperoom te kraken. “Zelfs bij de afsluiting worden we nog uitgedaagd.”

Leidse chemici wisten met collega’s in York en Israël een molecuul te maken dat de weefselstructuur om een tumor heen steviger houdt. Zo kunnen losse tumorcellen niet zo makkelijk uitzaaien. De onderzoekers hebben al patent op het molecuul aangevraagd, maar gebruik hiervan bij patiënten is nog onzeker.…

De overgang van eencelligheid naar meercellige organismen is een belangrijke stap geweest in de evolutie. Onderzoekers uit Leiden en Amsterdam ontwikkelden een wiskundig model dat mogelijk verklaart hoe meercelligheid tot stand kwam. Ze vermoeden dat cellen elkaars fouten corrigeren. Publicatie in eLife…

Bloedbank Sanquin verzamelt data van elke donatie. Jaarlijks worden ongeveer 720.000 donaties gedaan. ‘Dat resulteert in een enorme berg waardevolle data’, zegt de Leidse promovendus Marieke Vinkenoog.

Pas sinds maart dit jaar werkt Sander Wezenberg in Leiden, maar hij heeft nu al een Vidi-beurs van NWO binnen weten te halen. Geïnspireerd door de natuur wil Wezenberg synthetische moleculen tot leven wekken en ze leren communiceren. Maar wie is Wezenberg precies en wat drijft hem?

In bijna elk wetenschappelijk vakgebied wordt gebruik gemaakt van data science. Dat biedt vele nieuwe mogelijkheden, maar ook nieuwe dilemma’s. Daarom vindt op 5 maart het symposium ‘Fairness and Transparency, towards responsible data science’ plaats. Hoofdspreker Ricardo Baeza-Yates licht een tipje…

Taalwetenschapper prof.dr. Marc van Oostendorp gaat onderzoek doen naar ritmeverschuiving in het Nederlands. Hij hoopt daardoor het fenomeen ritme in taal beter te kunnen doorgronden.

De internationaal voorzitter van Artsen Zonder Grenzen, Joanne Liu, is Cleveringa-hoogleraar in het collegejaar 2016-2017. Op 25 november houdt zij haar Cleveringa-oratie. Ook geeft zij een dag daarvoor een extra lezing over ebola voor studenten en medewerkers.

Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.

Het online zomerprogramma Space in Your Living Room van de Sterrewacht Leiden heeft de prijs voor Meest Innovative Evenement gewonnen bij de Astronomy@Home Awards van de Internationale Astronomische Unie. In juli en augustus 2020 konden deelnemers onder andere praten met echte astronauten en fantaseren…

De inschrijving voor het grote citizen science-project iSPEX, 'Meet fijnstof met je smartphone', is geopend. Met ingang van 22 februari kunnen geïnteresseerden de iSPEX, het speciale opzetstukje voor de smartphone, bestellen. Iedereen met zo'n iSPEX-opzetstukje kan in het late voorjaar meedoen aan de…

De interdisciplinaire minor AI & Society van de Universiteit Leiden brengt studenten en docenten uit allerlei vakgebieden bij elkaar. Samen bekijken ze de impact van AI op de maatschappij. Studenten zijn enthousiast over die samensmelting van werelden.

Leo Lucassen spreekt op 10 maart de achtste Vossius-lezing uit in de aula van het Amsterdamse Vossius Gymnasium. Hij zal de huidige vluchtelingencrisis vergelijken met eerdere migratiegolven in Europa.

Met een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro gaat hoogleraar Mathematische Biologie Roeland Merks op zoek naar manieren om rommelige en lekke bloedvaten in tumoren aan te pakken. Hiervoor combineert hij op een unieke manier wiskundige simulaties met labexperimenten.

In een vurige Annie Romein-Verschoorlezing deed Sylvana Simons een boekje open over haar ervaringen als vrouw in de politiek. De partijleider van BIJ1 krijgt geregeld kleinerende opmerkingen en dreigementen. Ook schrijver Aafke Romeijn, die optrad als referent, is veelvuldig bedreigd vanwege haar uitspraken.…

Afgelopen week stemde de Eerste Kamer over het boerkaverbod, en nam het aan. Daaraan voorafgaand deed Jannemieke Ouwerkerk samen met Floris van Laanen, vanuit de door de haar voorgezeten stichting Mens en Strafrecht, nog een poging dit tegen te houden, middels een opiniestuk dat in het Nederlands dagblad…

De Iraanse moleculair plantenbioloog Salma Balazadeh begon haar carrière in Duitsland en richt nu een onderzoeksgroep op in Leiden. Haar doel: stress in planten bestuderen om de wereldwijde voedselvoorziening veilig te stellen. Een interview in het kader van de Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes…

Koningin Máxima opende woensdag 4 september onder grote belangstelling het gerenoveerde tropische kassencomplex in de Hortus botanicus Leiden. De kassen zijn dankzij deze renovatie nog geschikter voor het doen van wetenschappelijk onderzoek.

Fictie slaagt er beter in dan autobiografische non-fictie om de sensatie van gedwongen eenzame gevangenschap invoelbaar te maken. Dat concludeert schrijver en jurist Maarten Asscher in zijn studie 'Het uur der waarheid. Over de gevangenschap als literaire ervaring'. Promotie op 29 oktober.

Zelf ervaren hoe het is om te studeren. Een proefcollege volgen om er achter te komen wat de studie precies inhoudt. Of ze nu twijfelen tussen een paar studies of bevestiging zoeken van hun studiekeuze, hiervoor kwamen bezoekers naar Proefstuderen bij LeidenScience.

Een Leidse delegatie heeft op 6 september in Triëst de titel European City of Science officieel overgenomen van de Italiaanse stad: in 2022 is Leiden een jaar lang de wetenschappelijke hoofdstad van Europa. In de stad vindt dan ook het EuroScience Open Forum (ESOF) plaats, het grootste interdisciplinaire…

Van hardloopwedstrijden tot festivals, van open dagen tot concerten: de Universiteit Leiden organiseert tal van evenementen. Wij lichten er zes uit van het jaar 2023.

Als een pilletje zonder werkzame stofjes toch helpt, dan heet zo'n positieve verwachting een placebo-effect. Een negatieve verwachting heet een nocebo-effect. Beide zijn te sturen met verbale suggesties en conditionering. Deze combineren is volgens de onderzoeksgroep van Andrea Evers de meest veelbelovende…

Op vrijdag 23 juni vindt in Den Haag de conferentie ‘AI & Society’ plaats, bedoeld voor wetenschappers en beleidsmakers. Het interdisciplinaire onderzoeksprogramma SAILS biedt met deze conferentie een actuele, genuanceerde stand van zaken over AI-technologie. En ook: frisse perspectieven.

De traditionele scheiding van leeuwen in een Afrikaanse en een Aziatische ondersoort is onterecht, zegt bioloog Laura Bertola. In Afrika leven twee ondersoorten. Promotie 18 maart.

De twee graven uit de zevende eeuw die afgelopen zomer zijn gevonden bij een archeologische opgraving aan de Plesmanlaan in Leiden, geven stukje bij beetje hun geheimen prijs. Een 3D-scan van één van de twee gevonden skeletten – inmiddels Peter genoemd – is het startpunt voor verder onderzoek. Waar…

Studenten van het Honours College Law onderzochten of vervoerders in Gelderland in rechte kunnen worden gedwongen toiletten in treinen aan te brengen. De zaak, die een hoog profiel heeft vanwege de belangen van reizigers met gezondheidsproblemen, is inmiddels overgedragen aan een advocatenkantoor. Ruben…

Vandaag zijn de Tweede Kamerverkiezingen - hoewel de stembussen eigenlijk al twee dagen geopend waren in verband met de coronamaatregelen. Leidse onderzoekers en studenten zijn op allerlei manieren betrokken, en analyseren de campagne en mogelijke uitslagen.

Er wordt flink gemeten in de geestelijke gezondheidszorg, maar de informatie uit deze metingen wordt onvoldoende gebruikt. Dat stelt Edwin de Beurs in zijn oratie ‘Meten, weten en wat dan?’ op 27 november. De hoogleraar ROM en Benchmarken pleit voor beter gebruik van de meetuitkomsten.

Met stoom en kokend water laat het Ministerie van Volksgezondheid een zogeheten tracking and tracing-app ontwikkelen om de coronacrisis in te dammen. De snelheid waarmee dat gebeurt is onverantwoord, meent Valerie Frissen, hoogleraar Digitale Technologie en Sociale Verandering.

Rechtenstudent Hannah Borst voert de studentenpartij Christelijke Studentenfractie Leiden (CSL) aan in de verkiezingen voor de Universiteitsraad. ‘Alle studentenpartijen willen goed onderwijs maar we hebben ook eigen punten waar we ons sterk voor maken, zoals studeren met een beperking.’

Voor de een lijkt de vakantie alweer een eeuwigheid geleden, de ander teert er nog maanden op. Wat is het geheim van een ontspannen terugkeer? Psycholoog Margot van der Doef, expert in werk-privébalans, geeft adviezen. ‘Ga niet van nul naar honderd.’

Hoe kunnen computers helpen bij het ontwerpen van optimale gebouwen? Promovendus Koen van der Blom maakt algoritmes die rekening houden met allerlei verschillende bouwkundige eisen, om zo tot de beste compromis te komen. En dat is nog best lastig: ‘Algoritmes begrijpen niet uit zichzelf dat een gebouw…

Bijna 1100 buitenlandse studenten nemen deel aan de Orientation Week Leiden. Dankzij de stoomcursus Leids studentenleven raken ze snel vertrouwd met hun nieuwe stad en de universiteit. ‘In vergelijking met Seoel is het hier heel vredig.’

Als het over nieuwe technologieën gaat, wordt blockchain al snel genoemd. In de Honours Class 'Board the Blockchain Train!' leren de studenten welke invloed de technologie gaat hebben, bijvoorbeeld op banktransacties en de taxatie van huizen.

David van Bodegom, hoogleraar Vitaliteit in een verouderende populatie, spreekt op 11 november zijn gelijknamige oratie uit. Volgens Van Bodegom ligt de sleutel tot gezond ouder worden in de leefomgeving. Hij pleit er dan ook voor om in de strijd tegen leefstijlgerelateerde aandoeningen onze leefomgeving…

Wat is onze planeet? Een nieuwe tentoonstelling in de Oude Sterrewacht belicht hoe we allemaal anders naar de aarde kijken. Vijf kunstinstallaties confronteren de bezoeker met hun eigen overtuigingen en hoe die verschillen van die van anderen.

De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) geeft Nederlandse veiligheidsdiensten ruimere bevoegdheden om inlichtingen te verzamelen. Op 21 maart mogen Nederlandse burgers zich uitlaten over deze wetswijziging. Gerrit-Jan Zwenne – hoogleraar Recht in de Informatiemaatschappij – weet…

Julie Rutten licht een van haar stellingen bij haar promotie toe. De achtergrond van de stelling is dat ze haar partner ontmoette in het LUMC-laboratorium van humane genetica waar ze haar onderzoek deed. ‘Voor mij was een dergelijke relatie altijd 'no go'.’

De universitaire sterrenkunde in Nederland staat in de top van de astronomische wereldranglijst. Deze conclusie komt naar voren uit een recente evaluatie van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) en de astronomische instituten van de Universiteit Leiden, Universiteit van Amsterdam, Rijksuniversiteit…

De overheid kan langgestraften beter voorbereiden op hun terugkeer in de maatschappij, bijvoorbeeld door hen enige controle te geven over hun eigen leven. Dat schrijft Marieke Liem in haar boek After Life Imprisonment, dat vrijdag 19 augustus uitkomt.

Hoogleraar Jenny Doetjes van de Universiteit Leiden onderzoekt overeenkomsten en verschillen in talen, met name op het gebied van telwoorden en hoeveelheden. Dit geeft inzicht in patronen van talen, maar ook in de werking van het menselijk brein. Oratie op 26 januari.

Hoe verminderen we de uitstoot van CO2 in de industrie? De Leidse psychologen Emma ter Mors en Christine Boomsma onderzoeken de publieke perceptie en acceptatie rondom de afvang en opslag van koolstofdioxide. Dat doen zij voor het Europese onderzoeksprogramma ALIGN CCUS.

In het auteursrijtje van een wetenschappelijk artikel staan, terwijl je nog op de middelbare school zit. Het klinkt bijna als een sprookje, maar voor Mia en Justine is het toch echt de werkelijkheid. Naar aanleiding van hun onderzoek voor het PRE-College Leiden verschijnen zij als coauteurs in het Wetenschappelijk…

Moleculen zijn uiterst moeilijk om te zien in zichtbaar licht, vooral zonder gebruik van fluorescentie. Leidse natuurkundigen hebben nu hun optische techniek gevoelig genoeg gemaakt om de moleculen van hun interesse in alle maten in beeld te brengen. Publicatie in Nanoletters.

‘Markteconomisch denken heeft de waarde van wetenschap gereduceerd tot een kwestie van efficiency en productiviteit’, zegt Sarah de Rijcke. En ze mist een inhoudelijk verhaal over wat we eigenlijk willen met wetenschappelijk onderzoek. Oratie op vrijdag 17 mei.

De Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderwijs (NWO) kent ruim 17 miljoen subsidie toe aan het verder ontwikkelen van een Nederlands netwerk voor elektronenmicroscopie (NEMI). Het netwerk bestaat uit vijf UMC’s en acht universiteiten, met Utrecht als coördinator. Vanuit de Universiteit Leiden…

Leidse bioloog Suzanne Lommen heeft met een internationaal team van wetenschappers onderzocht hoe een kever hooikoorts kan verminderen in Europa. De kever blijkt lokaal de pollenproductie zelfs te kunnen stoppen van een plantensoort die allergische reacties opwekt. Publicatie in Nature Communications…

We kunnen bijna 100 miljard ton CO₂ uit de atmosfeer halen nog voor de eeuw om is. Dat wil zeggen, als hoge-inkomenslanden overschakelen op een plantaardig dieet. Landbouwgrond voor veeteelt terugbrengen in zijn oorspronkelijke staat levert dubbele koolstofwinst op: gelijk aan ongeveer 14 jaar agrarische…