Voor het eerst hebben onderzoekers uit Utrecht, Leiden, Amsterdam, Liverpool en Maastricht mini-orgaantjes van slangengifklieren in het lab gekweekt. De groepjes cellen kunnen gifmoleculen produceren. Dit is een belangrijke stap om slangenbeten beter te behandelen. Publicatie in toptijdschrift Cell…

Positieve sociale steun krijgen, maar ook jezelf kunnen zien als iemand die niet meer rookt. Dat kan rokers helpen te stoppen blijkt uit onderzoek van Eline Meijer en collega's. De gezondheidspsychologen publiceren erover in het tijdschrift Social Science & Medicine.

Leidse biologen hebben aangetoond dat een gen dat aanwezig is in planten, dieren en gisten wel degelijk een belangrijke rol speelt in planten, al werd daar jaren anders over gedacht. Zonder het gen blijkt de ontwikkeling van vaatweefsel in planten niet goed op gang te komen. Publicatie in Nature Plants…

Wetenschappers van het LUMC en het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek hebben een belangrijke ontdekking gedaan over het veelgebruikte antikankermedicijn doxorubicine. Ze vonden een manier om de bijwerkingen te verminderen, zonder de effectiviteit van het medicijn te verliezen. Dat is hoopvol, want…

Het nieuwste onderzoek uit het Leids openlucht laboratorium ‘Levend Lab’ toont aan dat het insecticide thiacloprid zelfs de meest voorkomende en robuuste waterjuffersoort in ons land sterk beïnvloedt. Het onderzoek is gepubliceerd in Journal of Applied Ecology.

AstroEDU is een van de meest inspirerende onderwijsinnovaties ter wereld, aldus de experts van HundrED. Het is een plek voor het lager en voortgezet onderwijs om te leren en ontdekken, voor verandering en om astronomie en ruimtegerelateerde activiteiten te delen, en waar ze kunnen worden beoordeeld…

Hartje zomer en tóch de collegebanken in? Studenten uit de hele wereld komen naar Leiden en Den Haag voor een summer school. De onderwerpen variëren van taalkunde tot internationaal strafrecht en van natuurkunde tot biofarmacie. Docenten en studenten vertellen over leerzame en leuke momenten.

Ze verliet Leiden na haar PhD en keert nu, 14 jaar later, terug als hoogleraar Extragalactische sterrenkunde. Mariska Kriek onderzoekt hoe sterrenstelsels ontstaan en evolueren. Én ze wacht met smart op de lancering van de nieuwe James Webb-telescoop: ‘Het coolste wat we gaan vinden, zijn dingen waar…

Veel Nederlanders geloofden in de negentiende eeuw in het einde der tijden en de komst van Gods Duizendjarige Rijk. Dit geloof had een vertragend effect op het moderniseringsproces dat zich rond die tijd in Nederland voltrok, concludeert historicus Rie Kielman. Haar promotie vond plaats op 13 april.

Geheimzinnige eiwitvezels hopen zich op in de hersencellen van mensen met Alzheimer en andere neurodegeneratieve afwijkingen. De Leidse natuurkundige Louise Jawerth ontvangt een Vidi-onderzoekssubsidie om uit te zoeken hoe deze vezels zich vormen.

Een tropisch vlindertje past zich aan aan zijn omgeving en creëert zo betere overlevingskansen. Dit wordt veroorzaakt door hormoonsignalen, die informatie over de temperatuur doorgeven aan weefsels van de vlinder. Bioloog Ana Rita Mateus laat zien hoe een complex samenspel van omgeving, fysiologie…

Expats krijgen in Nederland een veel warmere ontvangst in vergelijking met andere migranten, constateert historicus Aniek Smit van de Universiteit Leiden. ‘Maar gemeenten moeten meer rekening houden met de onderlinge verschillen tussen expats en welk effect hun komst heeft op andere bewoners.’ Promotie…

Het is onderzoekers voor het eerst gelukt grafeen op een stabiele laag vetten, ofwel lipiden, te plaatsen. Omringd door een beschermende laag van lipiden zou grafeen in het lichaam als een veelzijdige sensor kunnen dienen. De resultaten zijn de eerste stap naar zo’n omhulsel en zijn op 28 september…

De bloeiende Chinese aquacultuurindustrie berust in toenemende mate op vismeel gemaakt van in het wild gevangen vis. Dit put de wildvisstand in de wereld uit. Nieuw onderzoek, uitgevoerd door onder meer Universiteit Leiden en Stanford University, stelt een duurzamere aanpak voor. Publicatie op 9 januari…

AI kan wetenschappers helpen sneller gegevens over de aarde te verzamelen. Dit bespaart hen veel tijd bij het uitzoeken hoe ze alle verzamelde gegevens moeten analyseren. Julia Wasala, PhD student aan het Leiden Institute of Advanced Sciences (LIACS), vertelt hoe AI kan worden gebruikt om tijd te be…

‘Dit was een ontdekking die we niet hadden zien aankomen,’ vertelt Remko Offringa, hoogleraar ontwikkelingsgenetica van planten. Vandaag publiceert hij in Current Biology een nieuwe functie van een veelzijdig gen: het maakt voor planten het verschil tussen een kruidachtige of een verhoute stengel.…

Hoe bepaal je voor kinderen de juiste dosering van geneesmiddelen? Universitair docent Elke Krekels en haar collega’s ontdekten dat je dat voor sommige medicijnen vrij simpel kunt bepalen. Op 13 april ontving Krekels de TOP-Publicatieprijs tijdens de jaarlijkse voorjaarsdag van De Nederlandse Vereniging…

Als het aan promovendus Guangsheng Du ligt, hoeven patiënten niet meer bang te zijn voor dokters met grote naalden. De onderzoeker van het Leiden Academic Centre for Drug Research onderzocht het gebruik van micronaaldjes en nanodeeltjes als nieuw systeem voor vaccinatie. ‘Ik wil een methode ontwikkelen…

Leidse chemici maakten in het lab de bacteriële capsule van meningokokken na. Met een paar aanpassingen kunnen deze capsules dienen als extra veilig en effectief vaccin tegen deze beruchte bacteriën, die onder andere hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken. Promovendus Jacopo Enotarpi en zijn team…

Promovendus Willem Noteborn deed onderzoek naar supramoleculaire structuren. Die kunnen bijvoorbeeld nuttig zijn voor het laden van medicijnen of signaalmoleculen voor bijvoorbeeld cellulaire differentiatie. In zijn proefschrift beschrijft hij de werking.

Op Internationale Vrouwendag (8 maart) werd de eerste Leidse Top 50 bekendgemaakt: vijftig Leidse vrouwen die door hun activiteiten in Leiden het afgelopen jaar het verschil hebben gemaakt. In de lijst prijken vele vrouwen die een band hebben met onze universiteit.

Astronomen van de Universiteit Leiden hebben de eerste planeten ontdekt met een nieuw instrument: de planetenjager MASCARA. Het aan de Sterrewacht Leiden ontwikkelde instrument zoekt speciaal naar planeetovergangen rond de helderste sterren aan de hemel, waar verrassend genoeg nog nauwelijks eerder…

Op zaterdag 13 februari zijn, tijdens de dies voor alumni in het Kamerling Onnes Gebouw in Leiden, de Leidse Universitaire Scriptieprijzen 2016 uitgereikt. De eerste prijs werd gewonnen door historicus Kaspar Pucek. De kwaliteit van zijn scriptie werd ‘overweldigend’ genoemd.

In de nabijheid van zonachtige protosterren hebben wetenschappers licht opgevangen dat afkomstig is van het giftige gas methylisocyanaat. Als bouwsteen van biologisch belangrijke moleculen vormt het mogelijk een schakel in het ontstaan van leven.

Een studente met autisme vertrouwde mij eens toe dat ze op de universiteit aan niemand meer vertelt dat ze autisme heeft, omdat eerdere gesprekspartners direct associaties kregen met Raymond uit de film Rainman. Ze vond het vermoeiend om dit stereotiepe beeld van autisme te moeten ontkrachten, als ze…

Alessandra Silvestri, een kosmoloog bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), krijgt een NWO Vidi-beurs voor onderzoek naar het uitdijen van het heelal. Een groeiend aantal theorieën verklaart waarom het uitdijen van het heelal versnelt, en tegelijkertijd komen er ook steeds meer…

Klaprozen verspreiden elk jaar zaadjes die uitgroeien tot een nieuwe generatie bloemen. Soms wacht een deel van de zaadjes een paar jaar, bijvoorbeeld als ze bedekt raken onder een zandlaag. Ze ontkiemen dan pas als het zand verdwenen is. Promovendus Margriet Oomen deed wiskundig onderzoek naar de invloed…

Waterige oplossingen van eiwitten en koolhydraten scheiden zich in twee delen met een extreem ‘zacht’ grensvlak ertussen. De grensvlakspanning hiervan is te manipuleren door aanpassing van de zuurgraad. Dat kan onder meer van pas komen bij het ontwikkelen van vetvrije mayonaise. Leidse onderzoekers…

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.

De onderzoeksgroep van biochemicus Mario van der Stelt sluit zich aan bij het Oncode Institute. Samen met 61 andere onderzoeksgroepen verspreid over 12 academische instellingen gaan zij de strijd aan tegen kanker. Van der Stelt: ‘Hopelijk kunnen onze nieuwe moleculen dienen als startpunt voor nieuwe…

Leidse fysici zijn erin geslaagd om een enkel molecuul genaamd dibenzoterrylene te detecteren in een nieuw kristal, en hebben ontdekt dat het een kandidaatbouwsteen is voor een kwantumnetwerk. Toekomstige kwantumcomputers hebben zo’n netwerk nodig om samen te werken zonder hun uitzonderlijke eigenschappen…

Het Europese PhD-programma Algant is een belangrijke stimulans voor de internationale samenwerking tussen wiskundigen. De meerderheid van de deelnemers heeft een Leidse promotor. De Vietnamese wiskundige Dung is de eerste die promoveert. Hij keert terug naar Vietnam met een missie.

Wetenschappers zijn het er in de regel over eens: om catastrofale klimaatverandering te voorkomen, moeten we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5° Celsius. Milieuwetenschapper Laura Scherer onderzoekt hoe we onze levensstijl moeten veranderen om dit doel te bereiken. Haar onderzoek maakt deel…

Een geheimschrift waarmee we nu veilig e-mails versturen is gebaseerd op wiskunde van honderd jaar geleden. De meetkundige oppervlakken die Dino Festi bestudeerde tijdens zijn promotieonderzoek worden wellicht in toekomstige geheimschriften of nieuwe natuurkunde toegepast. Promotie 5 juli.

Hoe integreer je minderheden in een samenleving, en wat heeft dat voor invloed op de collectieve identiteit? Het lijken moderne vraagstukken, maar ze zijn niet alleen van deze tijd. De nieuwe onderzoeksgroep Eurasian Empires bekijkt hoe integratie en identiteitsvorming verliepen in Euraziatische dynastieën…

Dirk Sierag heeft op onze afdeling Bedrijfswetenschappen van 1 september 2015 tot 28 februari 2017 meegedraaid als gastmedewerker en was promovendus bij de Vrije Universiteit Amsterdam, Centrum voor Wiskunde en Informatica, onder begeleiding van onder andere Prof. dr. J.I. van der Rest. Op 30 maart…

Onder invloed van oxytocine laten mensen zich minder afschrikken door boze gezichten. Maar dat gebeurt alleen als ze niet sociaal angstig zijn. Dat stellen Leidse en Nijmeegse psychologen in een publicatie in Psychological Science.

De Franse ontdekkingsreiziger Nicolas Baudin leidde in 1800 een roemruchte wetenschappelijke expeditie naar Tenerife, Mauritius, Australië, Timor en Zuid-Afrika. Hij bracht honderden exotische vogelsoorten mee terug. Promovendus Justin Jansen reconstrueerde de ‘vangst’ in een lijvig boekwerk en praat…

Waarschuwingskleuren zorgen ervoor dat roofdieren onthouden dat bepaalde prooien giftig zijn. Maar nu blijkt dat de kleuren van Panamese gifkikkers ook door kieskeurige vrouwtjes worden beïnvloed: partnerkeuze kan ook bij deze dieren tot kleurverandering leiden, schrijft Leids promovendus Martine Maan…

Van de negen Jong Talent Afstudeerprijzen gaan er vier naar Leidse alumni. Zij ontvangen de prijs op 29 november van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Alle vier werken nu als promovendus in Leiden. De jury roemt hun innovatieve aanpak.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden onder leiding van Mario van der Stelt (Leids Instituut voor de Chemie) wijzen ‘gouden standaarden’ aan om nieuwe pijnstillers te ontwikkelen die gebaseerd zijn op de medicinale werking van cannabis. Publicatie in Nature Communications.

Archeoloog Virginia García-Díaz maakte replica’s van oeroude gebruiksvoorwerpen om Noord-Hollandse nederzettingen uit de Touwbekercultuur te bestuderen. Promotie op 23 februari.

Van salaris ontvangen tot boodschappen doen: voor ons betalingsverkeer zijn we volledig afhankelijk van commerciële banken. Maar wat als die omvallen? In zijn oratie pleit hoogleraar Bart Joossen voor een rigoureuze verandering. ‘Breng het betalingsverkeer van particulieren onder bij één nieuwe overheidsbank,…

Tien jaar geleden voerden Nederlandse gevangenissen een nieuw beloningssysteem in: alleen nog bij goed gedrag kunnen gedetineerden extra ‘vrijheden’ verdienen. Zoals meer bezoek en een ruimer trainingsaanbod. Promovendus Jan Maarten Elbers concludeert dat dit systeem nauwelijks aanzet tot gedragsverandering…

Op 10 juni vond de feestelijke lancering van The Hague Global Futures Hub plaats bij Campus Den Haag, locatie Wijnhaven. Dit initiatief, een samenwerking tussen de Universiteit Leiden en The University of Edinburgh, markeert een belangrijke stap in het gezamenlijk aanpakken van mondiale uitdagingen.

Jan de Vetten brengt zijn promotieonderzoek ook uit in boekvorm. ‘In de ban van goed en fout’ beschrijft voor het eerst - op basis van archiefonderzoek en interviews - op samenhangende wijze de bestrijding van de CP en CD, en ook de reactie daarop van die partijen. Waarom werden ze zo fel werden bestreden?…

Stimulerende drugs als khat en cocaïne hebben negatieve impact op dagelijkse handelingen als autorijden, werk of sociaal gedrag. Dat komt door beschadiging van controlefuncties in de hersenen. Psycholoog Manuel Ruiz draagt bij aan beter begrip en behandeling van drugsmisbruik. De Spanjaard Ruiz promoveert…

De Hofstadgroep is vooral bekend van Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh. Promovendus Bart Schuurman onderzocht deze Nederlandse jihadistische groepering als eerste aan de hand van interviews en vertrouwelijke politiedossiers. Hoe en waarom kwam deze groep tot stand? Wat dreef sommige deelnemers…

Promovendus Niek Strohmaier heeft een artikel gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift Cognition & Emotion, met de titel: “Bypassing the gatekeeper: incidental negative cues stimulate choices with negative outcomes”. Dit artikel onderzoekt in brede zin welke factoren van invloed zijn op de keuzes…

Seth Lloyd (MIT), een van de pioniers op het gebied van quantumcomputers, is dit jaar de Lorentz-Hoogleraar. Hij zal op 5 juni het Ehrenfest-colloquium houden, en op dinsdag 11, 18 en 15 juni lezingen over quantumcomputers.