‘We’ve only just begun’, zei eredoctor Jennifer Chayes in haar dankwoord bij de aanvaarding van haar eredoctoraat op 8 februari. ‘De datarevolutie staat op het punt van uitbreken. En dat maakt deze tijd ongelooflijk interessant voor de wetenschap.’

‘De laatste 30 jaar gaat het slecht met de Europese paling. Een afname van de populatie van meer dan 90% vond plaats. De precieze oorzaken van de teruggang zijn niet bekend’ vertelt Dr. Christian Tudorache. Hij doet onderzoek naar de fysiologische en ecologische omstandigheden waarmee deze diersoort…

Net zoals mieren, termieten en bijen, werken sommige bacteriën ook samen in een groep. Daarbij is er sprake van een strikte taakverdeling, zodat de groep als geheel weerbaar is tegen gevaren van buitenaf. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat een deel van sommige bacteriën zich wel heel erg in dienst stellen…

Het D66-wetsvoorstel Waardig Levenseinde is slecht onderbouwd en innerlijk tegenstrijdig. Dat stelt hoogleraar Politieke Filosofie Paul Nieuwenburg in zijn oratie op 17 maart.

Prof.dr. Geert de Snoo wordt per 1 september 2012 decaan van de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden. De Snoo volgt prof.dr. Sjoerd Verduyn Lunel op. Momenteel is De Snoo hoogleraar Conservation Biology en tevens directeur bij het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Dr. Jennifer Chayes, directeur van Microsoft Research in Boston en New York, ontvangt op 8 februari 2016 een Leids eredoctoraat uit handen van Frank den Hollander, hoogleraar Kansrekening en Statistische fysica.

Alumnus Sangbreeta Moitra ontdekte tijdens haar master in Leiden dat haar hart ligt bij het toepassen van neurowetenschappelijke inzichten in de praktijk.

De Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderwijs (NWO) kent ruim 17 miljoen subsidie toe aan het verder ontwikkelen van een Nederlands netwerk voor elektronenmicroscopie (NEMI). Het netwerk bestaat uit vijf UMC’s en acht universiteiten, met Utrecht als coördinator. Vanuit de Universiteit Leiden…

Leidse bioloog Suzanne Lommen heeft met een internationaal team van wetenschappers onderzocht hoe een kever hooikoorts kan verminderen in Europa. De kever blijkt lokaal de pollenproductie zelfs te kunnen stoppen van een plantensoort die allergische reacties opwekt. Publicatie in Nature Communications…

Antibioticaresistente bacteriën vormen wereldwijd een groot probleem. Moleculair bioloog Changsheng Wu verkende in zijn proefschrift innovatieve methoden om eenvoudiger en sneller nieuwe antibiotica te ontwikkelen en ontdekte bovendien een nieuw type antibiotica.

Wanneer een bacterie resistenter wordt voor het ene antibioticum, wordt het soms gevoeliger voor een ander. Om deze wisselwerking beter te begrijpen, brachten onderzoekers van het Instituut Biologie Leiden (IBL) en het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) onder leiding van Daniel Rozen en…

Macrofagen – de frontlinie van ons afweersysteem – beschermen ons tegen infecties. Maar bij de tuberculosebacterie gaat dat vaak mis. De groep van Annemarie Meijer van het Instituut Biologie Leiden heeft nu ontdekt dat macrofagen in zebravissen beter in staat zijn tuberculose uit te schakelen als ze…

Het soort vraag dat musea stellen over voorwerpen in hun collectie heeft invloed op de gesprekken tussen ouders en kinderen. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en Naturalis Biodiversity Center bestudeerden hoe vragen gesprekken beïnvloeden. Publicatie in Visitor Studies op 2 juli.

In museum Naturalis kun je sinds kort tot 500.000 keer inzoomen op de larve van een zebravisje. Het visje is een populair onderzoeksobject omdat het wijzer maakt over de processen van ziekte en gezondheid in de mens.

Zonder een gewas opnieuw te zaaien toch nakomelingen produceren, die zelfs groter kunnen zijn dan de ouderplant. Volgens Leidse onderzoekers is dat mogelijk door het overstimuleren van één gen. Daarmee verjongt een cel en gaat deze terug naar de embryonale fase.

Met de nodige maatregelen starten onderzoekers hun werkzaamheden in verschillende laboratoria weer deels op. Het Leidse Cell Observatory is één van de plekken waar wetenschappers sinds 11 mei hun labwerk hervatten.

Kinderen zijn perfecte wetenschappers: ze barsten van de nieuwsgierigheid, ze willen weten hoe de wereld werkt en gaan dagelijks op onderzoek uit. Toch komen veel kinderen nauwelijks in aanraking met wetenschap. Dat willen een aantal wetenschappers van de Jonge Akademie veranderen. Ze ontvangen 150.000…

Bacteriën evolueren in een onvoorspelbare omgeving eenzelfde strategie als die aandelenhandelaren toepassen om zich in te dekken tegen onvoorspelbare schommelingen van de beurskoersen. Over deze ontdekking publiceert experimenteel evolutiebioloog dr. Bertus Beaumont op 5 november een coverartikel in…

Hoogleraar Franse Taalkunde Johan Rooryck is winnaar van het derde Distinguished Lorentz Fellowship. Rooryck zal onderzoek verrichten naar de betekenis van kernkennissystemen voor de geesteswetenschappen. Hij zal hierover een workshop organiseren aan het Lorentz Center.

Op 21 maart vond het Life Sciences Café eenmalig plaats bij NeCEN. Zo’n 60 buren van het Leidse BioScience Park bezochten de faciliteit voor cryo-elektronenmicroscopie voor een kijkje achter de schermen. Volgens hoofd van NeCEN Ludo Renault was de avond een groot succes.

Zelf een bont gekleurd schilderijtje maken dat helemaal bestaat uit bacteriën. Het kan op 17 september in het Rijksmuseum van Oudheden tijdens de Nacht van Kunst & Kennis. Maar welke wetenschap steekt erachter, en hoe leidt het tot een groentetuin op Mars? Biologiestudent Valentijn Broeken van het Leidse…

Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie in Leiden, heeft een prestigieuze beurs ontvangen van de Gordon and Betty Moore Foundation. Met de toekenning van 800.000 euro zet Briegel een nieuwe onderzoekslijn op om symbiotische interacties op nanoschaal te bestuderen.

Een consortium van zeven farmaceutische ondernemingen, twee biotechnologiebedrijven en veertien academische instellingen, waaronder de Universiteit Leiden, gaat werken aan een snellere voortgang in de ontwikkeling van nieuwe toedieningsvormen voor biofarmaca. Prof.dr. Wim Jiskoot van het Leiden Academic…

Insecteneieren zijn niet zo weerloos als werd gedacht. Ze hebben een beschermlaag die hen behoedt voor invloeden van buitenaf. Dit ontdekte bioloog Chris Jacobs. De antibacteriële stoffen die in deze laag worden geproduceerd, zijn mogelijk goede antibiotica. Promotie 4 december.

Leidse chemisch biologen, onder leiding van dr. Mario van der Stelt, hebben een methode ontwikkeld om de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen te versnellen. Met deze methode is het hen al gelukt om een belangrijke eerste stap te zetten in de ontwikkeling van een medicijn tegen obesitas.

Het slotseminar van het Leiden Leadership Programme (LLP) vond plaats op 21 juni. Na een jaar had werken, sloot de eerste lichting masterstudenten het programma af. Vice-rector Simone Buitendijk opende de bijeenkomst. ‘Jullie zijn de leiders van de toekomst.’

Daniela Kraft en haar onderzoek zijn een bekend begrip bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION). Beide zijn beloond met prijzen, beurzen, subsidies en frequente media-aandacht. Per 1 juli is Kraft benoemd tot hoogleraar experimentele natuurkunde, in het bijzonder in zachte en…

Op 17 april vieren de Reizende DNA-labs dat zij officieel de 100.000ste scholier mogen ontvangen, dit wordt uitgebreid gevierd in Wageningen. De Universiteit Leiden verzorgt sinds 2006 onder de bezielende coördinatie en leiding van Mathieu Noteborn en Patrick Voskamp (Leids Instituut voor de Chemie)…

Paramagnetisme. Een nieuwe occulte praktijk? Nee. Een van de nieuwste wetenschappelijke methoden om het gedrag van eiwitten haarscherp in kaart te brengen. Marcellus Ubbink van de Universiteit Leiden krijgt ruim 3 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en de Universiteit…

Fotosynthese gebruiken om energie op te wekken, of enzymen gebruiken om effectief biobrandstof te maken; Leidse scheikundigen Huub de Groot en Hermen Overkleeft hebben beiden een NWO TOP-subsidie binnengehaald voor hun baanbrekende onderzoek. Met het geld kunnen zij nieuwe promovendi aannemen.

Leren gaat het makkelijkst vanuit interesse. Maar die interesse is vaak meervoudig, en waaiert diverse kanten uit, stelt Sanne Akkerman, hoogleraar Onderwijswetenschappen. Hoe richt je het onderwijs daarop in? Oratie op 6 oktober.

Als meningen zich via internet steeds sneller, verder en efficiënter verspreiden, waarom vinden we dan op den duur niet allemaal hetzelfde? Econofysicus Diego Garlaschelli en collega's publiceerden een verklaring.

Bodembacteriën specialiseren zich door werk te verdelen binnen de kolonie. Een deel van de bacteriën maakt antibiotica om de kolonie tegen concurrenten te verdedigen, zelfs als het ten koste gaat van hun individuele voortplantingssucces. Publicatie in Science Advances.

De Leidse bioloog en promovendus Freek Vonk is met ingang van dinsdag 10 januari twee keer in de week te zien in het jeugdprogramma 'Freek op safari'. Vonk: ‘Het wordt spannend en avontuurlijk. Hoe overleef je op de Afrikaanse savanne?’

Oogst na oogst binnenhalen van rijstveld, zonder nieuwe rijstplanten te zetten? Door een ontdekking komt dit scenario misschien wel dichterbij. Leidse wetenschappers hebben een gen ontdekt waarmee ze eenjarige planten na het bloeien opnieuw laten groeien, in plaats van dat de planten sterven. Publicatie…

Voor het eerst is onderzocht hoe het gesteld is met kennis van diersoorten in Nederland. Kinderen op de basisschool kennen ongeveer 1 op de 3 inheemse diersoorten. Publicatie in Biological Conservation.

Masterstudente Thalia Luden ontvangt een NWO-beurs voor haar onderzoeksvoorstel naar een gen dat bloeiende planten opnieuw in een groeifase brengt. Ook bedrijven in de sierteelt en groentezaadveredeling dragen bij aan het onderzoek.

Leidse biologen hebben aangetoond dat een gen dat aanwezig is in planten, dieren en gisten wel degelijk een belangrijke rol speelt in planten, al werd daar jaren anders over gedacht. Zonder het gen blijkt de ontwikkeling van vaatweefsel in planten niet goed op gang te komen. Publicatie in Nature Plants…

Van een Toscaanse escaperoom tot wetenschappelijke bloemillustraties, en van Chinese ondertiteling tot nieuwe lesmethodes voor scholieren, werkelijk alles kwam voorbij op de allereerste Honours College Conferentie. ‘Je krijgt de kans om buiten de gebaande paden van je studie te gaan.’

Trotse familieleden, docenten en natuurlijk vooral studenten kwamen op 27 juni bijeen in het Van Steenis-gebouw om de afronding van het Voorbereidend Jaar Leiden te vieren.

Wetenschappers van het LUMC en het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek hebben een belangrijke ontdekking gedaan over het veelgebruikte antikankermedicijn doxorubicine. Ze vonden een manier om de bijwerkingen te verminderen, zonder de effectiviteit van het medicijn te verliezen. Dat is hoopvol, want…

Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Wanneer gaat het regenen als lucht oververzadigd is met vocht? Hoe verspreidt een infectie zich onder de bevolking? De problemen waar wiskundige prof.dr. Frank den Hollander aan werkt, zijn afkomstig uit de natuurkunde, de scheikunde en de biologie. Den Hollander heeft een Advanced ERC Grant in de wacht…

Bijzonder hoogleraar klinische neurofarmacologie Geert Jan Groeneveld spreekt op 11 maart 2022 zijn oratie uit met als titel ‘Het belang van de biomarker’. Volgens hem leidt nieuwe genetische kennis tot een omwenteling in geneesmiddelonderzoek.

Zet een plant in de vensterbank en hij zal binnen enkele uren naar het licht gegroeid zijn. Voor het eerst is dit mechanisme in planten op moleculair niveau in kaart gebracht door Leidse biologen en onderzoekers uit Gent en Lausanne. Ze publiceerden hierover in het prestigieuze Nature Cell Biology.

De Tweede Kamer stemde op 11 mei in met een wet die het mogelijk maakt om sectoren eerder te openen met het gebruik van toegangstesten. Politiek filosoof Josette Daemen is kritisch over de nieuwe wetgeving. ‘Dat we meegroeien met de maatregelen wil nog niet zeggen dat ze ook wenselijk zijn.’

Op 15 September 2015 ontvangt Merlijn van Weerd, coördinator van de Field Course Filippijnen, de prestigeuze Parker/Gentry Award uitgereikt door het Field Museum of Natural History in Chicago. Van Weerd is de eerste Europeaan die deze prijs voor natuuronderzoek en -bescherming ontvangt.

Het EU-UNAWE project van de Universiteit Leiden inspireert kansarme jonge kinderen met het heelal en presenteert met trots deze lichte, opgeblazen versie van onze planeet. De Earth Ball is een eenvoudig hulpmiddel voor in de klas en wordt geleverd met een activiteitenboek vol ideeën over hoe dit lesmateriaal…

‘Het was nog nooit zo makkelijk om een Studium Generale reeks op te zetten.’ Met deze woorden bedankte organisator Tilman Grünewald spreker Frank den Hollander, die op maandag 20 februari de Studium Generale-reeks over complexe netwerken aftrapte.

‘Dit was een ontdekking die we niet hadden zien aankomen,’ vertelt Remko Offringa, hoogleraar ontwikkelingsgenetica van planten. Vandaag publiceert hij in Current Biology een nieuwe functie van een veelzijdig gen: het maakt voor planten het verschil tussen een kruidachtige of een verhoute stengel.…