Een team van Europese sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft ontdekt dat stofdeeltjes rond een ster al samenklonteren voordat de ster volgroeid is. Deze samengeklonterde stofdeeltjes zijn de eerste stap in de vorming van planeten. De onderzoekers publiceren hun ontdekking in het vaktijdschrift Nature…

Dave Lommen heeft ontdekt dat planeetvorming in een proto-planetaire schijf een verbazingwekkend homogeen proces is. Daarvoor bestudeerde hij met verschillende telescopen het stof zoals zich dat rond jonge sterren bevindt. Het onderzoek naar schijven rond jonge sterren staat centraal in “The first steps…

Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…

Uit welke moleculen bouwen planeten zich op? Promovendus Christian Eistrup en zijn collega's hebben nieuwe modellen ontwikkeld om deze vraag te onderzoeken. Hun bevindingen zouden ons idee kunnen veranderen over welke moleculen Jupiter of zelfs de aarde vormden.

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ardjan Sturm van de Sterrewacht heeft voor het eerst een tweedimensionale inventaris gemaakt van ijs in een planeetvormende schijf van stof en gas rond een jonge ster. Ze deden dat met de James Webb-ruimtetelescoop. De onderzoekers, onder…

Ons zonnestelsel ontstond waarschijnlijk op dezelfde manier als de meeste andere planetenstelsels bij ons in de buurt. Dat blijkt uit Duits-Oostenrijks-Nederlands onderzoek aan meer dan 870 planeetvormende schijven in de Orionwolk A. De vijf onderzoekers, onder wie drie van de Leidse Sterrewacht, publiceren…

Een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Alice Booth (Universiteit Leiden) heeft methanol ontdekt in het warme gedeelte van een planeetvormende schijf. Het methanol kan daar niet ontstaan zijn en moet uit de koude gaswolken komen waaruit de ster en de schijf zijn gevormd. Het methanol…

De ontdekking van een planeet die veel te groot is voor zijn zon tart de modellen over de vorming van zonnestelsels en planeten. In een artikel in Science rapporteren onderzoekers, onder wie Yamila Miguel van de Sterrewacht, de ontdekking van een planeet die meer dan dertien keer zo zwaar is als de…

Zes vrouwelijke onderzoekers van de Sterrewacht Leiden hebben voor het eerst dimethylether gedetecteerd in een planeetvormende schijf. Met negen atomen is dit het grootste molecuul dat tot nu toe in een schijf is geïdentificeerd. Dimethylether is ook een voorloper van grotere organische moleculen die…

Een internationaal team van astronomen, waaronder Leidenaar Christian Ginski, heeft nog nooit eerder waargenomen structuren ontdekt in een stofschijf rond een nabije ster. Publicatie in Nature op 8 oktober.

De helft van alle sterren van het formaat van de zon, is onderdeel van een dubbelstersysteem. Dat betekent dat er twee bollen in het midden zijn in plaats van één. Dat maakt de zwaartekracht in dergelijke stelsels een stuk ingewikkelder. Hoogleraar Observationele Astrofysica Ignas Snellen bespreekt…

Onderzoek met de ALMA-telescoop waaraan ook de Leidse wetenschappers John Tobin en Steven Bos meewerkten, heeft voor het eerst de sneeuwgrens van water binnen een protoplanetaire schijf in beeld gebracht. Publicatie in Nature op 14 juli

Methanol, een complex organisch molecuul, is opgespoord in de protoplanetaire schijf rond een ster. Dat publiceert een team van onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Catherine Walsh in Astrophysical Journal Letters. Deze doorbraak helpt astronomen het ontstaan van leven te begrijpe…

Er is meer aandacht voor ethiek binnen de sharia, het islamitisch rechtssysteem, dan gedacht. Dat bleek op jaarlijkse congres van het Leiden University Centre for the Study of Islam and Society (LUCIS). Wetenschappers uit de hele wereld bogen zich onder meer over de vraag hoe het moderne islamitisch…

Nienke van der Marel krijgt de New Horizonsprijs in de natuurkunde toegekend voor haar baanbrekende onderzoek naar planeetvorming. Deze prijs gaat naar jonge, veelbelovende onderzoekers in de natuurkunde of wiskunde. De astronome en haar collega’s vonden het eerste observationele bewijs voor stofvallen…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder wie de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft voor het eerst het gas benzeen (C6H6) waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. De waarnemingen vertellen ons meer over het ontstaan van planeten in deze schijf, zoals ook onze aarde.…

In Duitsland, Amerika en zelfs in Vietnam: overal ter wereld werd de Leidse ontdekking gedeeld van de geboorte van twee planeten. Astronoom Sebastiaan Haffert wist met zijn team voor het eerst meerdere planeten in wording vast te leggen en publiceerde zijn bevindingen in Nature Astronomy. Een unieke…

Jasper van der Steen is in februari begonnen als post-doc bij het Instituut voor Geschiedenis. Komende jaren gaat hij in een veni-project onderzoek doen naar de interne organisatie van de Nassau-dynastie.

Venus is de tweede planeet vanaf de zon en staat op 108 miljoen kilometer. Een jaar op Venus is korter dan op aarde en duurt maar 225 dagen. Doordat Venus heel langzaam om haar as draait, duurt een dag juist langer, wel 117 aarddagen! Op Venus is je alien dus elke twee dagen jarig.

Dr. Tommy van Steen, Universitair Docent in Cyber Security Governance bij het Institute of Security and Global Affairs, werd geïnterviewd door mediaplanet over internetcriminaliteit en hoe wij deze dagelijks kunnen tegenkomen via onze computers en telefoons.

Trui Steen, universitair hoofddocent bij het Instituut Bestuurskunde, heeft donderdag 27 november 2014 de NIG Supervisor of the Year Award 2014 gewonnen.

Vier onderzoeksprojecten van jonge Leidse onderzoekers zijn door het NWO gehonoreerd met een Rubiconsubsidie. De wetenschappers mogen onderzoek doen aan prestigieuze onderzoeksinstellingen in het buitenland. Van onze faculteit sleepte dr. Jasper van der Steen een Rubiconsubsidie binnen. Met de subsidie…

Tussen 1919 en 1923 zaten er zevenennegentig vrouwen in de Nederlandse gemeenteraden. 'Dat was nog geen één procent van alle gekozenen', aldus universitair docent Margit van der Steen. Ze vertelt over deze inspirerende vrouwelijke figuren in het Dagblad van het Noorden.

Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…

Willem te Beest, vicevoorzitter van het College van Bestuur, gaat per 1 mei met pensioen. Zijn afscheid werd op 7 april groots gevierd in de Pieterskerk. En onverwachts was er ook nog een koninklijk lintje.

De Directeur Generaal van ESO, Tim de Zeeuw, ontving President van Chile, Michelle Bachelet Jeria, voor een ceremonie waarbij de eerste steen van ESO’s Extremely Large Telescope (ELT) werd gelegd.

Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…

Onderzoek naar oppervlaktes van vaste stoffen: het lijkt misschien niet relevant voor energieverbruik, maar toch is het zo. Marcel Rost bestudeert hoe platina-elektroden slijten. Die elektroden zijn een cruciaal onderdeel in brandstofcellen voor auto’s op waterstof. ‘We moeten de overstap maken van…

Onderzoek lijkt te suggereren dat het zou beter zijn als kinderen tijdens hun lessen in Wiskunde, Engels en Scheikunde zouden bewegen. Onderzoekers beoordeelden 42 studies die ingingen op de voordelen van fysieke activiteiten als onderdeel van de lessen op school bij jongeren. .

Astronomen, onder leiding van Nienke van der Marel, hebben met de ALMA telescoop de sterkste aanwijzing tot nu toe gevonden dat in de schijven van gas en stof rond vier jonge sterren recent planeten zijn ontstaan. Publicatie in Astronomy & Astrophysics.

Waarschijnlijk hebben astronomen met ESO’s Very Large Telescope voor het eerst een planeet-in-wording waargenomen die nog in een dikke schijf van gas en stof genesteld zit. De ontdekking is gedaan door een internationaal team van astronomen, onder wie Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden. Indien…

Over dit schilderij uit 1626 breken Rembrandtkenners zich al heel lang het hoofd. Volgens sommige interpretaties kwam de opdrachtgever uit de kringen van de universiteit. Mogelijk gaat de voorstelling over rechtspraak. Dit doek is te zien bij het Gravensteen, dat tussen 1463 en 1955 dienst deed als…

In deze filmpjes leer je over de schriftsystemen van de bekende Leidse muurgedichten.

De Neanderthaler heeft lange tijd een slechte pers gehad, neergezet als minder intelligent en dommige bruut. Pas in de laatste tientallen jaren blijkt steeds meer uit onderzoek dat de Neanderthaler veel intelligenter was dan lang werd aangenomen. Andrew Sorensen wordt erover geïnterviewd: 'Ze wisten…

Kinderpodcast Stokstaartjes komt met een seizoen over het Oude Egypte. Als promovendus Egyptologie en educatiemedewerker bij het Rijsmuseum voor Oudheden is Petra Hogenboom het aanspreekpunt voor kinderen in de serie.

Onderzoek naar zorg rond het levenseinde kan en moet beter. Dat is de overtuiging van onderzoeker Jenny van der Steen. De komende jaren hoopt ze de vraag te beantwoorden welke zorg voor welke persoon met dementie het beste is. Haar project werd door de European Research Council beloond met 2 miljoen…