Lisoula zit als archeologiestudent in de Nationale Denktank: ‘Het is een gouden visitekaartje’
Archeologiestudent Lisoula zit sinds de zomer van 2024 in de Nationale Denktank, een stichting die onderzoek doet naar maatschappelijke problemen om concrete oplossingen te vinden en deze uit te werken. De denktank bestaat uit een jaarlijks opnieuw samengestelde groep van ongeveer 20 jonge denkers, die zich vier maanden lang fulltime bezig houden met een specifiek probleem. We spreken Lisoula over de bijdrage van archeologie aan het oplossen van hedendaagse issues.
Circulariteit en duurzaamheid
De Nationale Denktank van 2024 staat in het teken van circulariteit en duurzaamheid, onderwerpen die op het eerste gezicht niet veel met archeologie te maken hebben. Of is dat wel zo? ‘Ik heb mezelf aan het begin ook wel afgevraagd wat ik als archeoloog bij kan dragen aan de Denktank,’ merkt Lisoula op. ‘Gaandeweg werd me in gesprekken en discussies steeds meer duidelijk wat mijn toegevoegde waarde is: ik denk snel in parallellen in de geschiedenis, in lange lijnen.’
Dit kwam uitstekend van pas in het onderwerp dat Lisoula onder haar hoede nam: duurzaamheid in de zorg. ‘Daar werd van oudsher standaard circulair gewerkt. Alles was wasbaar en herbruikbaar. Maar sinds de opkomst van plastic niet meer. Dit is een enorme verandering in de houding ten opzichte van materialen.’ Dit is wat haar aantrok in de Denktank. ‘Ik zoek naar voor de mens logische oplossingen vanuit de geschiedenis. Een archeoloog is immers de psycholoog van het verleden. Daarnaast zijn er weinig academische velden die zo breed naar alledaagse objecten kijken.’
Impact maken
Als archeoloog heeft Lisoula een brede blik op alle facetten van gebruiksvoorwerpen. ‘Je ziet dat bij single use objecten de waarde voor de mens verloren gaat. Het is een liefde voor voorwerpen die we kwijtraken in deze non-circulaire samenleving. En daarmee verdwijnt ook de liefde voor het ambacht.’
Naast dat ze haar archeologische bijdrage kan leveren, is de Denktank ook een zeer leerzame ervaring. ‘In de archeologie leer je van alles over de maatschappij in het verleden. Één van mijn drijfveren om deel te nemen aan de Denktank is interesse over hoe de maatschappij van nú werkt. Het is echt wel een heel stuk ingewikkelder, op een niveau dat we niet terugvinden in de archeologie.’ Zo krijgen de deelnemers lessen over de werking van de Tweede Kamer en de media, hoe je impact kan meten en hoe je een bedrijfsidee opschaalt. ‘We worden in ons onderzoek begeleid door consultants van onze verschillende themapartners. Het is echt een heel breed programma, met als doel jou als jonge denker te mobiliseren om impact te maken in de samenleving.’ Daar ligt dan ook de kern voor Lisoula. ‘Ik wil impact maken en mensen inspireren om anders te gaan denken. Ik wil dat mijn werk ertoe doet, juist ook als ik deze uitspraak over een tijd misschien naïef vind klinken.’
Kinderboek
In haar focus op duurzame zorg heeft Lisoula veel bijzondere mensen ontmoet. ‘Er leeft op veel plekken een groot enthousiasme voor duurzaamheid in de zorg. In allerlei zorginstellingen worden nu green teams opgericht. Via allerlei samenwerkingsverbanden worden kleine en grote succes met elkaar gedeeld, waardoor mensen elkaar inspireren.’
Een eigen project behelst het schrijven van een kinderboek. ‘Ik heb altijd al een kinderboek willen schrijven en de Denktank geeft me nu de mogelijkheid. Het boekje is gericht op kleuters, omdat kinderen op die leeftijd vragen beginnen te stellen aan de wereld om hen heen. De hoofdpersoon is een monstertje dat op een vuilstort voor e-waste (elektronisch afval) leeft. In de vorm van een speels verhaal leren kleuters over wat je beter kan doen met je telefoon of iPad dan het klakkeloos weg te gooien. De eerste draft is klaar en er is al enthousiasme voor ons idee in de educatiesector. Mijn samenwerkingpartner Thomas (zie foto) heeft onder andere Automotive Business Management en Bedrijfskunde gestudeerd, dus ik vertrouw hem volledig met de boekhouding en bemoei me een beetje met het business plan.’
Cultuurverlies
Lisoula’s archeologische achtergrond kwam weer aan de orde bij een bezoek aan een pop-up klimaattentoonstelling. ‘Één van de verhalen die hier verteld werd was het verlies van de Vanuatucultuur, omdat deze eilanden onder water komen te staan. Dit triggerde bij mij iets. We kunnen het er allemaal mee eens zijn dat het ontzettend jammer is wat er zich nu op Vanuatu en op veel andere plekken in de wereld afspeelt als gevolg van klimaatproblemen. Tegelijkertijd kreeg ik het idee dat hier de universele constante van cultuurverlies, hoe tragisch ook, vergeten werd. Ook in Nederland zijn we heel veel kwijtgeraakt, bijvoorbeeld. Dat is meerdere generaties geleden gebeurd.’ Dit was zo’n moment dat ze anders naar de wereld keek dan haar mede-Denktankleden. ‘Ik heb vervolgens een kort verhaal gehouden over al die feesten, objecten, ambachten en klederdrachten die verdwenen zijn in Nederland. Die verschillende manieren om naar de wereld te kijken maakt de diverse groep in de Denktank zo effectief: van journalisten tot psychologen, van off-shore engineers tot artsen. Iedereen kan het eigen perspectief bijdragen. Die open en welwillende houding naar elkaar maakt de groep ontzettend gezellig.’
Netwerken
De Denktank biedt ook enorm goede kansen om te netwerken. ‘We zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de Avond van Wetenschap en Maatschappij in de Leidse Pieterskerk, enkelen van ons mochten naar een diner van Circle Economy, en ik was vrijwilliger op het Groene Zorg Festival. Allemaal zaken die ik drie maanden geleden niet voor mogelijk had gehouden en die mij een andere blik op mijn eigen mogelijkheden hebben gegeven. De Denktank is een ambitieuze en positieve groep mensen. Het is een gouden visitekaartje.’
Op 12 december presenteert de Nationale Denktank de bedachte oplossingen voor de maatschappelijke kwestie rondom circulariteit en duurzaamheid.