‘Wetenschap is niet het tekstboek uit je hoofd leren’
Hoe je studenten aanspreekt? Sander van Kasteren kan dat als geen ander. ‘Hij vergelijkt immuuncellen met Pokémon en geeft niet alleen informatie, maar vertelt verhalen’, zeggen studenten over hun favoriete docent Sander van Kasteren. De hoogleraar Moleculaire Immunologie onderwijst gepassioneerd over de wondere wereld van de immunologie. En dat waarderen zijn studenten: Van Kasteren is genomineerd voor de Leiden Science Teacher Award 2024.
Wie vond je vroeger zelf een leuke docent?
‘De beste docenten konden de stof tot leven brengen met alleen hun woorden, alsof je naar een theatervoorstelling zat te kijken. Het zijn deze verhalende docent die mijzelf hebben geïnspireerd. Ik probeer mijn lesstof ook zo levendig mogelijk te maken.’
Je moet kiezen: onderzoek of onderwijs?
‘De twee zijn één: vanaf het moment dat je de universiteit binnenkomt tot je er vertrekt ben je aan het leren. Of je nu zelf aan het leren bent, een postdoc iets probeert uit te leggen of voor de collegezaal een verhaal staat te vertellen: het is allemaal onderwijs over onderzoek. Het is juist deze wisselwerking die mijn vak zo mooi maakt.’
Wat moet je doen om voor jouw vak te slagen?
‘Doorzetten. Immunologie is als een rolletje plakband: soms moet je de hele rol langs voordat je een beginnetje hebt, maar als je die dan eenmaal hebt, kan het hard gaan.’
Over Sander van Kasteren
Opleiding: Life Science and Technology
Onderwijs: Moleculaire Celbiologie & Immunologie (BSc Life Science and Technology), Chemical Immunology (MSc Life Science & Technology).
Onderzoek: Van Kasteren doet op moleculair niveau onderzoek naar de werking van in het immuunsysteem.
Verder: Van Kasteren is voorzitter van de examencommissie van de master Life Science & Technology.
Wat is de belangrijkste les die je studenten graag wilt meegeven?
‘Neem de tijd. Steeds vaker geven studenten op als ze de stof niet direct snappen. Toen ik als scheikundige immunologie moest gaan leren, kostte het me ook moeite. Ik snapte er geen snars van. Door steeds kleine stukjes proberen te begrijpen en veel vragen te stellen, kreeg ik steeds meer grip op de stof. Soms zie ik diezelfde worsteling bij studenten. Als ik het dan nog een keer uitleg, zie je soms gewoon het kwartje vallen. Hun gezicht ontspant en soms verschijnt er zelfs een glimlach. Die momenten maken mij als docent gelukkig.’
‘Ineens zie je iemand van een 6 naar een 9 gaan. Dat is zo mooi om te zien.’
Wat leer jij van lesgeven?
‘Ik gebruik mijn lesstof om zelf bij te blijven met de literatuur. Ik vernieuw in mijn mastervak elk jaar ongeveer een kwart van de colleges, zodat de onderwerpen die ik behandel up-to-date zijn.
Daarnaast bewonder ik de veerkracht en groei van veel studenten. Ik geef tweedejaars én masterstudenten les, dus zie dezelfde studenten vaak twee keer langskomen. Het is zo mooi om te zien dat studenten die als tweedejaars nog ontzettend onzeker waren en dingen niet snapten, in de master erachter zijn gekomen wat ze in hun mars hebben. Ineens zie je iemand van een 6 naar een 9 gaan. Dat is zo mooi om te zien.’
Wat doe je als een vraag krijgt waarop je het antwoord niet weet?
‘Dat vind ik geweldig! Sterker nog: ik stel vaak vragen waarop niemand nog het antwoord weet. Zo probeer ik ze te leren dat de wetenschap niet vaststaat, maar enorm flexibel is. Ik hoop studenten te motiveren om zelf na te blijven denken, zelf naar ideeën te blijven zoeken. Wetenschap is een creatief beroep en veel meer dan alleen de kennis uit een boek.’