Onderzoek naar beter herstel na een beroerte dankzij een speciale schenker
Hoe zorg je ervoor dat iemand die een beroerte gehad heeft op het juiste moment de juiste therapie krijgt? Op die vraag wil wetenschapper Jorit Meesters het antwoord vinden. Het doel: meer patiënten in staat stellen hun arm- en hand weer te kunnen gebruiken na een beroerte.
Prof.dr. J.M.Th. van Maanen Fonds
Meesters, werkzaam bij het LUMC en als lector Revalidatie en Technologie aan De Haagse Hogeschool, kan zijn onderzoek gaan doen met behulp van een subsidie uit het Prof.dr. J.M.Th. van Maanen Fonds. Een fonds dat beheerd wordt door het Leids Universiteits Fonds (LUF). Naamgever van het fonds is mevrouw Van Maanen, emeritus-hoogleraar Verplegingswetenschappen en zelf getroffen door een beroerte.
Een spastische of juist hele slappe hand en een arm die niet veel kan: veel mensen hebben er na een beroerte problemen mee. ‘Als je de juiste therapie op het juiste moment krijgt, dan kan de arm-handfunctie in de eerste zes maanden na de beroerte heel goed herstellen’, vertelt Meesters. In een revalidatiecentrum kan die therapie heel intensief gegeven worden. Maar 90 procent van de patiënten gaat niet naar zo’n centrum. ‘Hoe gaan we ervoor zorgen dat ook zij van de expertise van behandelaren kunnen profiteren?’
Fysiotherapie en technologie
Fysiotherapeuten zouden een belangrijke schakel in het revalidatieproces kunnen zijn. ‘Maar niet iedereen kan vijf keer per week naar de fysio en het is wel belangrijk dat de sterk functionele oefeningen zeer intensief gedaan worden.’ Mogelijk kunnen apps, of andere technologie (Meesters’ expertise) een stukje van de puzzel zijn. Meteen ook met een kanttekening, want niet alle patiënten zijn technisch vaardig, zeker niet als er problemen met de hand spelen. ‘Daarom moet dit onderzoek eerst alle barrières voor het revalidatieproces in kaart brengen, zodat we daarna aan oplossingen kunnen werken, want als je het probleem niet kent is technologie nooit de oplossing’
Ontmoeting tussen wetenschapper en schenker
Meesters, die lange tijd gewerkt heeft in de revalidatiezorg, start in november met literatuuronderzoek en daarna volgen vooral veel gesprekken met zorgprofessionals en mensen die een beroerte gehad hebben. Extra bijzonder is het daarom dat hij dit onderzoek kan doen door een beurs verstrekt door mevrouw van Maanen, met wie Meesters onlangs een ontmoeting had.
‘Zij vertelde wat zij gemist heeft in haar revalidatieproces. Maar omdat zij zoveel ervaring heeft ging het gesprek al snel overstijgend over de organisatie van de zorg. Ze heeft daar hele duidelijke ideeën over en daar ga ik zeker gebruik van maken.’
'Tijdens ons gesprek vlamde het vuur in haar ogen regelmatig op, dat was mooi om te zien'
Meesters is van huis uit fysiotherapeut, mevrouw van Maanen verpleegkundige, beiden dus paramedici. ‘We zijn het gewend dat we toch altijd een beetje moeten knokken voor onze positie aan het bed van de patiënt en zij als vrouw heeft dat in haar tijd nog harder moeten doen. Tijdens ons gesprek vlamde het vuur in haar ogen regelmatig op, dat was mooi om te zien.’
Zorg toegankelijk houden
De zorg toegankelijk houden is een van de grootste uitdagingen van onze tijd en daar kan het onderzoek van Meesters aan bijdragen. De medische behandeling van beroertes wordt in de acute fase steeds beter, waardoor de groep met ernstige klachten kleiner wordt. Tegelijkertijd groeit de groep met minder ernstige klachten, zoals mensen die alleen hun handen en armen niet goed kunnen gebruiken.
‘De kracht van dit onderzoek is dat we mensen uit de wetenschap en de praktijk bij elkaar brengen. De kennis die we hierdoor opbouwen bij De Haagse Hogeschool kunnen we verspreiden, bijvoorbeeld bij ons netwerk van paramedici, binnen Neuronet [netwerk voor patiënten met niet aangeboren hersenletsel, red.], bij onze opleidingen en binnen het LUMC waar ik ook werk.’
'De vaart erin houden'
De bedoeling is dat dit onderzoek naar de knelpunten binnen de revalidatie opgevolgd wordt door een studie naar oplossingen. En dat is ook iets waar mevrouw van Maanen op hamerde: ‘Zorg dat je de vaart erin houdt, want het in kaart brengen van de problemen is geen doel op zich’, vertelt Meesters. ‘Zo voel ik dat ook. We gaan heel gedegen onderzoek doen, maar uiteindelijk is het doel dat mensen zoals zij goed geholpen worden.’
Zelf een fonds op naam instellen?
Het vermogen van het Leids Universiteits Fonds heeft een aantal specifieke bestemmingen, de zogenaamde fondsen op naam. De schenker bepaalt hierbij zelf de naam en doelstelling, een gerichte opdracht, van het fonds. Zo is het mogelijk om substantiële schenkingen te oormerken.
De gedachten achter oprichting zijn divers: ter herinnering aan een dierbare, als een manier om voort te leven in de wetenschap of als ondersteuning van een wetenschapsveld dat men aan het hart ligt. Ook kiezen schenkers voor heel specifieke doeleinden zoals onderzoek naar posttraumatische-stressstoornis (PTSS), internationale mensenrechten en aangeboren hartafwijkingen.
Wellicht denkt u erover zelf een fonds op naam in te stellen of een bijdrage te doen aan een bestaand fonds? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eliane Cohen via e.c.cohen@luf.leidenuniv.nl. En kijk voor meer informatie op de site van het Leids Universiteits Fonds (LUF).
Tekst: Tim Senden
Foto's: Monique Shaw