‘Het feestje mag er zijn, maar we moeten blijven protesteren’
De Universiteit Leiden was zaterdag bij de tweede Leidse Pride voor de tweede keer present. Met een boot waarop plek is voor zestig medewerkers en studenten, gehuld in de kleuren van de transgendervlag. De universiteit kiest dit jaar voor een thema, om te tonen dat de Pride weliswaar een feest is, maar dat die lol niet vrijblijvend is.
Sarah de Rijcke, decaan van de Faculteit Sociale Wetenschappen, zet de toon meteen in haar welkomstwoord. ‘Ik ben me er heel goed van bewust dat we het bij Pride niet alleen hebben over een feestje vieren. We erkennen ook dat de Pride zijn wortels heeft in protesten en dat er voortdurend institutionele verandering nodig blijft. Dat is een cruciaal onderdeel van de geschiedenis van LGBTQ+-beweging.’
Onder de brandende zon, op een volle dobberende boot in het Galgenwater benoemt De Rijcke dat de universiteit een belangrijke rol heeft als het gaat om het vormen van een omgeving waarin iedereen zich welkom voelt. En dat er al veel is gedaan, maar dat er nog steeds veel te verbeteren valt. ‘Een bondgenoot zijn betekent concrete actie ondernemen.’
Verantwoordelijkheid
En dat is precies waarom in deze editie de slogan ‘Make Leiden University a Space to be Trans*’ is gekozen. Na afloop van het evenement, als iedereen met een verhit hoofd tevreden staat na te praten op de kade, vertellen archeologie-studenten Anouk Roggema, Lisa Anderson en Katrina Konzuk, die deel uitmaken van het organisatieteam, over hun beweegreden. ‘We wilden een punt maken’, aldus Roggema. ‘Het is makkelijk om het algemeen te houden en te zeggen dat je het beste met iedereen voorhebt, maar door te kiezen voor een concreet thema, maak je mensen sneller verantwoordelijk om niet alleen iets te zeggen, maar ook iets te doen.’
Als de woorden bij de start van Sarah de Rijcke en medeorganisator Looi van Kessel over de Pride als protest nog niet duidelijk genoeg zijn, dan maken de borden van de opvarenden aan alle twijfel een einde: Pride is geen pinkwashing en staat in een traditie van bloed, zweet en tranen. Er is nog steeds discussie en weerstand om transgemeenschapfaciliteiten te respecteren, zoals all-gendertoiletten, en aanspreekvormen.
Boodschappen
De rondvaart door de Leidse grachten is een feest. Duizenden mensen juichen, dansen en zingen langs de kant, op de kleurige boten doen de deelnemers hetzelfde. De universiteitsboot heeft een eigen dansje, waarvan de muziek op strategische punten wordt ingestart. Maar de boodschappen op het karton waarmee studenten en universiteitsmedewerkers zwaaien bevatten ernstige boodschappen over tolerantie, veiligheid en jezelf kunnen zijn.
Zichtbare support
De Pride is een prima middel om die boodschappen over te brengen, stellen organisatoren Stephan van Es en Looi van Kessel vast. ‘Je ziet zoveel mensen langs de kant die vrolijk worden van wat ze zien. Die zichtbaar support tonen. Dat sterkt je als gemeenschap in de wetenschap dat je er mag zijn. Ouders nemen hun kinderen mee en die zien: zo hoort het’, zegt Van Kessel. ‘Ik vind het ook mooi dat we een wat militantere kant op de boot hebben. Het feestje mag er zijn, want we hebben niets om ons voor te schamen. Maar we laten ook ruimte voor het andere verhaal, dat we moeten blijven protesteren.’
Daar heeft ook Roeland Merks, hoogleraar mathematische biologie directeur van het Lorentz Center, vandaag oog voor. ‘Het is niets voor mij om op de barricaden te staan, maar met de huidige politieke en maatschappelijke veranderingen merk ik dat het weer moeilijker wordt om te zijn wie je bent. Ik kreeg nu het gevoel dat ik moet laten zien dat het belangrijk is om op elkaar te letten.’
Leuk en belangrijk
Dat doen de deelnemers in ieder geval de hele dag. Ze zorgen voor elkaar, en niet alleen bij de vele lage Leidse bruggen, waar gedisciplineerd wordt gebukt. ‘Dit was leuk en belangrijk’, zegt Sarah de Rijcke. ‘Het moet meer zijn dan alleen maar lol, dit is ook een symbool van onze betrokkenheid bij een veilige universiteit voor iedereen. We blijven onszelf uitdagen om het beter te doen voor onze queer-gemeenschap, zodat we een echte inclusieve omgeving kunnen creëren. Gewoon, omdat we van iedereen houden om wie ze zijn.’
Tekst: Eric de Jager
Foto's: Monique Shaw