Swipen voor een kwarrel: alumni schrijven over datejargon
Online daten is op zichzelf al lastig genoeg, maar tegenwoordig moet je ook nog weten wat termen als ‘zombieing’ en ‘prela’ betekenen. Alumni Milou Andree en Vivien Waszink schreven ‘Swipen voor een kwarrel’, een boek waarin alle datejargon wordt besproken, van de 'kwarrels' tot aan 'pigbutchering'.
‘Ik houd me vooral bezig met nieuwe woorden’, vertelt Waszink, die bij het Instituut voor de Nederlandse Taal werkt. ‘In de tijd dat Milou stage bij ons liep merkten we dat veel nieuwe woorden te maken hadden met relaties en (online) daten. En dat waren dan niet alleen woorden die de leuke kant van het daten beschreven, ook de donkere kant van de datingscene werd uitgebreid in nieuwe woorden genoemd. Het waren zoveel woorden dat we er besloten een woordenboekje van te maken. Nadat dat geschreven was, beseften dat er nog veel te zeggen was over de taal van het daten. Zodoende kwam dit boek er. Waar het woordenboek vooral ging over de betekenis van deze termen, schrijven we er nu heel uitgebreid over, bijvoorbeeld hoe de termen tot stand zijn gekomen.’
Een mix van Engels en Nederlands
Deze datetaal is erg veranderlijk, legt Andree uit. ‘In de eerste plaats komen er in die taal naast Nederlandse woorden veel woorden uit het Engels voor. Woorden als ghosting vind je naast twarrel (een twijfelscharrel). Dat is niet zo heel gek. De datingwoorden zijn vooral populair op sociale media waar we al geregeld een mix van talen gebruiken. Ook houden we ervan om ons gedrag te labelen.
Voor buitenstaanders of niet-daters kunnen deze vele termen vreemd en absurd overkomen. Zowel Waszink als Andree hebben zich in hun zoektocht naar datetaal meerdere keren achter de oren moeten krabben. ‘Een van de termen waar ik zelf over moest nadenken is zombieing’, vertelt Waszink lachend. ‘Het borduurt blijkbaar voort op het idee van ghosting – dat een mogelijke partner plotsklaps niks meer van zich laat horen. Je gebruikt zombieing wanneer deze partner heel plotseling toch weer contact zoekt. Degene die jou geghost heeft staat als het ware op uit de dood, net als een zombie.’
Trends
De termen die gebruikt worden, blijven niet allemaal bestaan. De term kwarrel is een samentrekking van ‘kwaliteit’ en scharrel (een vrijblijvende relatie) en waarschijnlijk wel een blijvertje binnen het datelexicon. Het vrijwel identieke quarrel is daarentegen alweer bijna vergeten. ‘Dat woord kwam op tijdens de coronapandemie’, legt Andree uit. ‘Je spreekt het op dezelfde manier uit als kwarrel, maar schrijft het anders. Dit komt omdat het een samentrekking van quarantaine en scharrel was. Quarrel was extreem tijdsgebonden, nu de lockdowns voorbij zijn, verdwijnt het weer.’
Een voorbeeld dat haast tijdsoverstijgend is, is de term paperclipping. Zo noem je een ex-date die contact met je blijft zoeken.‘Dit woord blijkt dus te verwijzen naar Clippy, de irritante assistent van Word’, vertelt Waszink. ‘Maar de mensen die de term nu gebruiken, zijn Clippy waarschijnlijk nooit tegengekomen, omdat ze er simpelweg te jong voor zijn. Fascinerend dat zo’n woord dan toch wordt gevormd.’