Leidse technologische onderzoeken krijgen geld van NWO en bedrijfsleven
Een CT-scanner voor de behandeling van oogkanker, energiezuinige software voor de toekomst en een test om mannelijke kuikeneieren te identificeren. Drie projecten van wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen geld vanuit het Open Technologieprogramma van wetenschapsfinancier NWO, waaraan ook het bedrijfsleven bijdraagt.
In totaal hebben zeven projecten een toekenning gekregen. Samen verdelen zij een bedrag van 5 miljoen euro afkomstig van NWO. Het bedrijfsleven en andere organisaties doen daar nog eens ruim 700 duizend euro bovenop.
Zie hieronder welke Leidse wetenschappers en projecten financiering krijgen:
+ CAPTOR: Cone-beam CT for Accurate Proton Therapy planning of Ocular Cancer - dr. J.W.M. Beenakker, LUMC
Mede-aanvragers: dr. T. Vu, prof. C. Rasch, dr. T. Goncalves-Ferreira, dr. S. Habraken, LUMC
Protontherapie is een belangrijke vorm van behandeling voor oogkanker. Momenteel is de precisie van deze behandeling echter beperkt omdat er geen driedimensionale beeldvorming mogelijk is in de behandelhouding. In dit project werken onderzoekers vanuit radiologie, oogheelkunde en radiotherapie samen om met een aantal bedrijven een cone-beam CT-scanner voor de ogen te ontwikkelen. Hiermee kunnen de artsen het oog in behandelhouding afbeelden, waardoor de protonen behandeling preciezer gepland kan worden. Hiermee zullen patiënten met oogkanker uiteindelijk beter kunnen zien.
+SuperCode: SUstainability PER AI-driven CO-Design - prof. dr. R.V. van Nieuwpoort, Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS)
Mede-aanvrager: P. Broekema, ASTRON
Momenteel vereisen data-intensieve wetenschappelijke toepassingen over het algemeen enorme hoeveelheden rekenkracht om toonaangevende wetenschap te kunnen leveren. De klimaatcrisis heeft duidelijk gemaakt dat onbeperkt gebruik van hulpbronnen (zoals energie) voor wetenschappelijke ontdekkingen niet langer acceptabel is. Toekomstige computer hardware belooft veel energiezuiniger te zijn, maar zonder beter geoptimaliseerde software kunnen we het volledige potentieel ervan niet bereiken. In dit project ontwikkelen we een generieke AI-gestuurde co-designmethodologie, met behulp van gespecialiseerde grote taalmodellen (zoals ChatGPT), om effectief efficiënte code te genereren voor computer hardware in ontwikkeling. We zullen onze methodologie valideren met twee radioastronomietoepassingen, met duurzaamheid als belangrijkste prestatie-indicator.
+Tools For a More Ethical and Sustainable Egg Industry - prof. dr. M.K. Richardson, Institute of Biology Leiden (IBL)
Mede-aanvrager: prof. M. Groenen, Wageningen University & Research en dr. M Giera, LUMC
De pluimvee-eierindustrie heeft een groot probleem. Aangezien hanen geen eieren leggen, worden zij bij miljoenen binnen 24 uur na het uitkomen afgemaakt. Deze praktijk roept ethische bezwaren op en is reeds verboden in bepaalde EU-landen. Wij zullen een ethisch verantwoord alternatief ontwikkelen. Dit alternatief omvat een nieuwe test om mannelijke kuikeneieren in een vroeg stadium van de broedperiode te identificeren, nog voordat het embryo een zenuwstelsel heeft ontwikkeld. Het uitbroeden van de mannelijke eieren kan dan pijnloos worden stopgezet. Het Nederlandse bedrijf In Ovo zal deze nieuwe technologie implementeren in hun geautomatiseerde eierscreener en deze wereldwijd op de markt brengen.
Van onderzoek naar impact
Het Open Technologieprogramma biedt financiering voor toepassingsgericht technisch-wetenschappelijk onderzoek dat vrij en ongebonden is en niet wordt gehinderd door disciplinaire grenzen. Het programma biedt bedrijven en andere organisaties een laagdrempelige manier om aan te sluiten bij wetenschappelijk onderzoek dat moet leiden tot maatschappelijke en/of wetenschappelijke impact.