Een succesvolle organisatieverandering? Train je teammanagers on the job
Het succes van een organisatieverandering valt of staat bij het gedrag van de leidinggevenden en medewerkers die het moeten uitvoeren. Maar hoe maak je hen vaardig in ‘succesvol veranderen’? Een unieke interventie door het Leiden Leadership Centre biedt mogelijk uitkomst.
Wat voor effect heeft leiderschap met betrekking tot een organisatieverandering op een team? En welke rol speelt werken volgens de bedoeling (red. de maatschappelijke missie) van de organisatie bij het realiseren van deze verandering? Allebei vragen die centraal staan in de interventie “Veranderen volgens de bedoeling”.
De interventie is ontwikkeld door onderzoekers Johan Jan Beukman, Bahar Heinis en Ben Kuipers van het Leiden Leadership Centre (LLC) als onderdeel van het onderzoeksprogramma Verder met Publiek Leiderschap (VPL). Het doel van de interventie is het versterken van het veranderleiderschap van teamleiders en daarbij het gehele verandervermogen van teams. Heinis: ‘We willen meer zicht krijgen op de effecten van leiderschap op organisatieveranderingen, maar ook hoe mensen de bedoeling van de organisatie daarbij gebruiken.’
On-the-job opdrachten uitvoeren
De interventie bestaat uit vijf praktische uitvoerbare opdrachten die over een periode van drie weken in de mailbox van teammanagers verschijnen die bezig zijn met een organisatieverandering. De opdrachten zijn direct uitvoerbaar op de werkvloer, bijvoorbeeld tijdens een teamoverleg of de lunch. Beukman: ‘Werkdruk speelt een grote rol binnen organisaties, zowel bij leidinggevenden als bij medewerkers. We hebben in het ontwerpen van onze interventie hier rekening mee gehouden en ervoor gezorgd dat teamleiders maar beperkt extra tijd hoeven in te ruimen om de opdrachten uit te voeren.’
'In één organisatie werd het idee van de droppot geopperd.'
Een van die opdrachten is het stimuleren van teamleden om buiten de box te denken. Teamleiders voeren met individuele teamleden gesprekjes om innovatieve ideeën op te halen die helpen de verandering door te voeren. Kuipers: ‘Het kan om hele kleine praktische voorstellen gaan, die de implementatie van de verandering stimuleren. Zo werd in één organisatie het idee van de droppot geopperd. Collega’s zochten elkaar namelijk te weinig op en bleven hangen in e-mails versturen. Door bij iemand een droppot op het bureau te zetten, was er een extra motivatie om even langs te lopen, het nodige uit te wisselen en gelijk een dropje te pakken.’
Goede afstemming
De interventie is inmiddels bij drie verschillende partnerorganisaties van het VPL programma uitgezet om te meten of en hoe kleine veranderopdrachten effect hebben op het leiderschapsgedrag van teammanagers. Een van deze organisaties, de Sociale Verzekeringsbank (SVB), is momenteel bezig met het verandertraject ‘Werken volgens de Bedoeling’ en wil middels de interventie graag inzicht krijgen in hoe leiding wordt gegeven aan deze verandering en of dit goed landt binnen de organisatie.
Marisol Schaap (SVB): ‘We zijn in september vorig jaar gestart met deelname aan het onderzoek naar leiderschapsgedragingen door het LLC waar deze interventie onderdeel van is. Tot nu toe ervaren wij de samenwerking als heel prettig! Er is goede afstemming en er wordt door de onderzoekers rekening gehouden met de drukte die onze leidinggevenden en medewerkers ervaren, zowel in het uitzetten van het onderzoek als in de interventies. Wij hopen de kennis uit het onderzoek te gebruiken om veranderingen succesvol(ler) te laten verlopen.’
'Er is veel behoefte aan hele praktische hulpmiddelen in het dagelijkse werk van leidinggevenden bij onze partnerorganisaties.'
Publiek Leiderschap met Perspectief
Op dit moment is het onderzoeksteam druk bezig met het analyseren van de vragenlijsten die zij na de interventies onder het participerende middenmanagement, de teamleiding en de teamleden hebben verspreid. De resultaten hiervan zullen worden gepresenteerd op de conferentie ‘Publiek Leiderschap met Perspectief’ die het onderzoeksprogramma Verder met Publiek Leiderschap afsluit, deze conferentie zal plaatsvinden op 22 oktober 2024. Beukman: ‘Wij weten dat er veel behoefte is aan hele praktische hulpmiddelen in het dagelijkse werk van leidinggevenden bij onze partnerorganisaties. Deze interventie bouwt voort op onze eerdere onderzoeken en is weer een belangrijke stap in het ontwikkelen van een bruikbare tool, die ingezet kan worden voor verschillende veranderuitdagingen.’
Beeld: Sociale Verzekeringsbank