Kate Bellamy: ‘Spannend om P’urhepecha-gemeenschap in aanraking te brengen met geschreven erfgoed’
Veel leden van de P’urhepecha-gemeenschap in Chicago wisten niet eens dat ze op een steenworp afstand van hun eigen historische erfgoed woonden. Onderzoeker Kate Bellamy organiseerde een meeting om ze kennis te laten maken met honderden jaren oude boeken.
‘P’urhepecha wordt gesproken in Mexico, maar inmiddels ook in vele diasporagemeenschappen in de Verenigde Staten’, vertelt Bellamy. ‘Voor mijn Veni-project onderzoek ik hoe de taal zich onder die verschillende omstandigheden ontwikkelt, terwijl ik vorig jaar ook een beurs heb gekregen om een vierhonderd jaar oud P’urhepecha-woordenboek te transcriberen en analyseren dat in de Newberry-bibliotheek in Chicago ligt.’
Verrassing
Toen ze eerder dit jaar een publiekspresentatie gaf over dat werk, viel het haar op hoe enthousiast het publiek reageerde. ‘Ze waren heel blij om te zien dat er een geschreven geschiedenis bestaat van de taal die hen zo na aan het hart ligt. Tegelijkertijd kwam het als een verrassing voor hen dat die boeken zo dichtbij beschikbaar zijn.’
Hoewel de meeste leden van de P’urhepecha-gemeenschap pas ongeveer dertig jaar in Chicago wonen, werden de boeken al in 1911 aan de bibliotheek geschonken als deel van een verzameling inheemse Amerikaanse werken. Daar zijn ze met een gratis bibliotheekpas te bezichtigen, maar in de praktijk gebeurde dat nauwelijks. Bellamy besloot daar verandering in te brengen. ‘Ik vind het bij mijn academische verantwoordelijkheid horen om deze werken beschikbaar te maken voor mensen tot wiens erfgoed ze behoren.’
Workshop
Ze organiseerde daarom samen met Analú López van de Newberry-bibliotheek een workshop waarin ze met een groepje P’urhepecha-belangstellenden de boeken bezocht. ‘We hebben verschillende boeken bekeken, waaronder het eerste P'urhepecha woordenboek en een kaart van Michoacán, hun thuisstaat, uit de negentiende eeuw. De bezoekers vonden het heel leuk om te zien hoe de stad en bevolking zijn gegroeid. Daarnaast was het fantastisch om de boeken in het echt te zien. Ze liggen niet achter glas. Zolang je schone handen hebt, kun je ze aanraken, erdoorheen bladeren, de tekst lezen. Het was heel bijzonder om iedereen te zien ontdekken dat dit erfgoed bestaat en aanraakbaar is.’
Tot de volgende keer?
Wat Bellamy betreft was dit dan ook niet de laatste keer dat ze een dergelijke workshop gaf. ‘Nu moesten we het bezoek op vrijdag organiseren. Als ik volgend jaar weer naar Chicago ga, hoop ik een groter bezoek te organiseren in een weekend. In de tussentijd zal ik ook blijven werken aan het zeventiende-eeuwse woordenboek, met het oog op publicatie voor het einde van mijn huidige project.’