‘Stemmen van Afrika’ wint populariseringsprijs: ‘Taal is meer dan grammatica’
Platform Stemmen van Afrika bestaat tien jaar én won de jaarlijkse populariseringsprijs van de Landelijke Onderzoekschool Taalwetenschap (LOT). Hoog tijd voor een praatje met redactieleden Jenneke van der Wal, Maarten Mous en Nina van der Vlugt over het belang van het platform en de plannen voor de toekomst.
‘Stemmen van Afrika is een platform dat de kennis over Afrikaanse talen en verhalen toegankelijker wil maken', vertelt Mous, emiritus hoogleraar en mede-oprichter van het platform. ‘Dit doen we onder andere met een online escape game en een lespakket dat in samenwerking met ICLON is gemaakt.’
Zo kunnen basisschoolleerlingen op een puzzelende manier kennismaken met talen die ze anders niet zo één, twee, drie tegen zouden komen. ‘De kinderen krijgen vragen over meertaligheid, maar ook over de grammatica van verschillende Afrikaanse talen. Zo leren ze spelenderwijs dat deze talen daadwerkelijk leven’, vertelt Mous.
Kapstok
Deze aanpak blijkt succesvol te zijn: het platform won de LOT-populariseringsprijs. De jury roemde het brede bereik dat Stemmen van Afrika heeft weten te realiseren, mede door de lespakketten en de online escape room. ‘We laten zien dat talen nooit alleen de taal zijn’, zegt Van der Vlugt, promovenda en als stagiair betrokken bij het project, ‘maar ook de geschiedenis en de cultuur van een bevolking.’
Universitair docent en hoofdredacteur Van der Wal vult aan: ‘Door de taal in stand te houden, hou je die andere elementen ook in stand. Er zijn zo'n zevenduizend talen, en tweeduizend daarvan worden gesproken op het Afrikaanse continent - een enorme taaldiversiteit dus. Via de escape room en de lespakketten bieden we een kapstok aan die als opstapje kan dienen voor verdere studie.’
Verbonden aan de actualiteit
Daarnaast schrijft Stemmen van Afrika artikelen over Afrikaanse talen, waarin deze geregeld worden gekoppeld aan actuele ontwikkelingen. ‘Toen Wie is de Mol? vorig jaar in Zuid-Afrika werd opgenomen, speelden de Zuid-Afrikaanse talen een rol in meerdere opdrachten, maar hierbij werd niet verteld wélke talen de kandidaten moesten ontcijferen’, legt Van der Vlugt uit. ‘Ze werden slechts als “een Zuid-Afrikaanse taal” omschreven. Door onze interesse in Afrikaanse talen wilden we natuurlijk weten wat erachter zat, dus besloten we zelf te ontcijferen welke talen dit precies waren. Daar hebben we toen meerdere artikelen over geschreven, die breed werden gedeeld door de kijkers van het programma. Zij waren zelf ook nieuwsgierig geworden.’
Toekomst
In de toekomst wil Stemmen van Afrika de verhalenhoek uitbreiden met verschillende Afrikaanse volksverhalen en mythes, zodat de talen tot leven komen en een jonger publiek uit de Afrikaanse diaspora aanspreken. ‘De verhalen verschijnen in zowel hun originele taal als in een Nederlandse vertaling’, vertelt Van der Wal. ‘Kinderen die hier opgroeien krijgen deze verhalen op een nieuwe manier aangereikt.’
Andere mensen die meegewerkt hebben aan 'Stemmen van Afrika':
Bert van Pinxteren, Mark Dingemanse, Saskia van Putten, Sandra Bleeker en Margot van den Berg.
Hilde Gunnink, Laura Minderaa en Iris Kruijsdijk hebben bijgedragen aan het lespakket en de escape game.