Science op Insta: helpen influencers jonge vrouwen (weer) aan het boek?
Nederlandse influencers als Romy Boomsma en Nina Pierson hebben een enorm bereik op Instagram en delen daar steeds vaker boekentips. Onderzoeker Aafje de Roest wil weten hoe de leescultuur die zij promoten eruitziet en wat het effect ervan is op het leesgedrag van de veelal jonge vrouwelijke volgers.
Zwierige jurken, lingerie en ... een boek
Influencers creëren een trend waarin lezen een luxueuze handeling wordt. De boekentips worden gedeeld met mooie foto’s van zichzelf in zwierige jurken en soms in lingerie, vertelt De Roest. ‘De handeling van het lezen wordt daardoor glamorous gemaakt. Ik ben benieuwd wat dat voor aantrekkingskracht heeft op vrouwen van tussen de 25 en 40 jaar oud, of het hun leesgedrag verandert en of het nieuwe lezers oplevert.’
Lees verder onder Instagram-post
De Roest, die binnenkort promoveert op haar onderzoek naar de Nederlandse hiphopscene, kreeg een Tiele-fellowship om een mini-onderzoek te doen van twee maanden. Ze gebruikt de beurs om nieuwe onderzoeksmogelijkheden te verkennen en om nieuwe ontwikkelingen rond de letteren in kaart te brengen.
Leescultuur en vrouwelijkheid
Dat in kaart brengen gaat de wetenschapper doen door boekenposts van Nederlandse influencers te onderzoeken op taalgebruik en hoe beeld wordt ingezet, een zogenaamde multimodale analyse. ‘Verder ben ik vooral benieuwd hoe op die posts door volgers gereageerd wordt. De activiteit onder de posts is heel groot. Er worden leestips en ervaringen uitgewisseld. Ik wil weten hoe die leescultuur zich typeert en welke rol bijvoorbeeld vrouwelijkheid daarin speelt.’
Voor het onderzoek maakt De Roest gebruik van een methode uit haar hiphoponderzoek. Met een tool verzamelt ze een grote hoeveelheid reacties op Instagram en brengt ze in kaart wie de actiefste volgers zijn. Bij die vrouwen wil ze een interview afnemen. ‘Ik ga ze benaderen via Instagram. Ik krijg nu al veel reacties van vrouwen, die me het platform service95 van Dua Lipa tipten en de leesclub van Lisbeth Rasker. Participanten die actief meedenken in het onderzoek, dat vind ik heel interessant.’
Influencers zijn enthousiast
Natuurlijk hebben de influencers zelf ook al lucht gekregen van het aanstaande onderzoek en de eerste reacties zijn positief. ‘Nina Pierson postte er al over en Ginny Ranu noemde het een ‘really cool project’. De lijntjes zijn heel kort en het helpt dat ik bij wijze van tot de doelgroep behoor’, vertelt De Roest.
Lees verder onder Instagram-post
'Ik wil graag laten zien dat dit soort onderzoek, dat dichtbij mensen staat, een plek heeft op de universiteit'
Ze hoopt komende zomer haar onderzoek uit te kunnen voeren om vrij snel daarna een paper met de resultaten te publiceren. Maar De Roest denkt ook na over een meer aansprekend alternatief voor haar onderzoeksdoelgroep. ‘Ik zou het mooi vinden als ik een samenwerking met een modeblad op kan zetten, of bijvoorbeeld de Linda. 'Ik wil graag laten zien dat dit soort onderzoek, dat dichtbij mensen staat, een plek heeft op de universiteit.’
Tekst: Tim Senden