Masterstudent zamelt geld in voor onderzoek naar verloren zintuig
Kunnen mensen aanvoelen waar het noorden is, door middel van zogenoemde magnetoreceptie? Die vraag intrigeert masterstudent Björn Keyser (Media Technology) zo erg dat hij een crowdfundingsactie heeft opgezet om dit samen met het California Institute of Technology te onderzoeken.
Veel dieren hebben een zintuig waarmee ze intuïtief het magnetisch veld van de aarde waarnemen om te navigeren. Lang werd gedacht dat mensen dit waarnemend vermogen niet bezitten, maar de laatste jaren is daar verandering in gekomen. Zo hebben onderzoekers magnetisch celmateriaal (magnetiet) in hersenen gevonden. Ook zijn veranderingen in hersenactiviteit waargenomen in reactie op veranderingen in het magnetisch veld van de aarde. Deze bevindingen suggereren dat ook mensen in staat zijn tot magnetoreceptie, maar dat dit zintuig inactief is.
Onbewust zintuig trainen
Björn wil dit ‘verloren’ zintuig gaan trainen, net zoals mensen met hersenletsel soms een zintuig opnieuw leren gebruiken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ‘sensorische substitutie’. Björn: ‘Dit houdt in dat zintuiglijke informatie van een bepaald zintuig als het ware wordt gevoed aan een ander zintuig. Zo’n training wordt bijvoorbeeld gebruikt bij mensen die niet meer goed kunnen balanceren. Zintuiglijke informatie die normaal binnenkomt in het evenwichtsorgaan, wordt dan gevoed via een apparaat op hun tong. Op die manier leren de patiënten opnieuw om te balanceren, waarna ze het ook kunnen zonder dit apparaat.’
‘Ik vroeg me gelijk af wat we met dat zintuig kunnen doen’
Björn hoopt met een dergelijke training de magnetoreceptie terug te brengen naar het bewustzijn. Tijdens de training krijgt de proefpersoon informatie over de oriëntatie van zijn hoofd ten opzichte van het magnetisch veld van de aarde. Zo leert de proefpersoon aan te voelen hoe het magnetisch veld loopt. ‘Die training doen we bijvoorbeeld terwijl iemand aan het wandelen of hiken is. Het liefst zijn ze met iets dagelijks bezig waarbij ze moeten navigeren.’ Daarna wordt gekeken of de proefpersoon het magnetisch veld nu ook kan voelen zonder hulp.
Op welke manier de proefpersonen feedback krijgen over het magnetisch veld, daar is Björn nog niet over uit. ‘Het kan bijvoorbeeld een pet worden die met trillingen doorgeeft in hoeverre iemand naar het noorden kijkt.’ Hij heeft inmiddels zelf een prototype van zo’n pet gemaakt om het uit te proberen.
Slecht richtingsgevoel
Hoe kwam Björn op het idee voor dit onderzoek? ‘Toen ik leerde over sensorische substitutie raakte ik gefascineerd door het idee van kunstmatige zintuigen. Ik was aan het rondkijken op internet en zag een filmpje van het California Institute of Technology over onderzoek naar een magnetisch zintuig dat mensen onbewust zouden hebben. Ik heb zelf een verschrikkelijk slecht richtingsgevoel en vond het een heel vet idee. Ik vroeg me gelijk af wat we met dat zintuig kunnen doen.’
‘Ik dacht: dit moet al eerder uitgeprobeerd zijn’
Björn zocht nog een onderwerp voor zijn masterscriptie en bedacht om sensorische substitutie toe te passen op het ‘verloren zintuig’ van magnetoreceptie. Wat als je magnetoreceptie traint met sensorische substitutie en daarna probeert te meten zoals in het Californische onderzoek? ‘Ik dacht: dit moet al eerder uitgeprobeerd zijn’, vertelt hij. Maar dat bleek niet zo te zijn. Hij nam contact op met de onderzoekers van de Californische universiteit en zij waren enthousiast over zijn onderzoeksidee. Nu wil Björn 5000 euro inzamelen zodat hij het onderzoek samen met de Amerikaanse onderzoekers kan uitvoeren. De universiteit betaalt het onderzoek, maar hij heeft geld nodig voor zijn verblijf en levensonderhoud tijdens de vier maanden dat hij in Californië zal zijn.
Wil jij Björn steunen of meer weten over het onderzoek naar magnetoreceptie? Bezoek zijn crowdfundingpagina of bekijk de video hieronder.
Kunnen we magnetoreceptie opnieuw leren?
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofTekst: Tom Janssen
Bannerfoto: Screenshot YouTube