Taalknobbeltest: Nationale Taalkundeolympiade stelt taalgevoel middelbare scholieren op de proef
Hoe zou je Egyptische hiërogliefen omzetten in Latijns schrift? En wat is eigenlijk de juiste vertaling van gerechten op een Vietnamese menukaart? Zaterdag 28 januari komen scholieren uit heel Nederland naar Leiden om zich hier te buigen over een serie taalgerelateerde puzzels. Hun doel? De finale van de nationale Taalkundeolympiade winnen.
Melle Groen was in 2017 een van de scholieren die een zaterdag lang zijn best deed om logica te vinden in allerlei taalsystemen, van het in Sri Lanka gesproken Sinhalees tot het moderne Nederlands. Tegenwoordig is hij als student Taalwetenschap een van de opdrachtenmakers. Hij kijkt uit naar de komende editie. ‘Een van de andere vragenstellers heeft een opgave gemaakt die wat anders dan anders is. Ik vind het een heel leuke en creatieve vraag, dus ik ben benieuwd wat de deelnemers daarvan gaan vinden. En ik wil natuurlijk graag weten hoe mijn eigen opgave het doet. Voor een eerdere editie had ik een vraag gemaakt die zo moeilijk bleek te zijn dat maar één deelnemer het goede antwoord had. Dit jaar hebben we dat beter getest.'
Vrienden maken tijdens de internationale finale
Dat wil niet zeggen dat het een eitje zal zijn voor de deelnemers. De opgaven over woord-, zin- en schriftsystemen in alle mogelijke talen zijn zo ontworpen dat ook de beste kandidaten waarschijnlijk niet meer dan driekwart van hun antwoorden goed hebben. Op die manier blijft de wedstrijd uitdagend voor deelnemers én wordt de top van de rest gescheiden. De beste vier deelnemers mogen namelijk door naar de Internationale Taalkundeolympiade, die deze zomer in Bulgarije wordt gehouden.
‘Ik was in mijn jaar goed genoeg om naar de Internationale Taalkundeolympiade te mogen’, blikt Melle terug, die de Nederlandse delegatie dit jaar zal begeleiden. ‘Dat was een fantastische ervaring. Je bent er natuurlijk voor de olympiade, maar er zijn ook allerlei excursies en je ontmoet mensen uit andere landen. Ik heb in die week vrienden gemaakt met wie ik nog steeds contact heb.’
Melles tip: ‘Lees goed’
Voor de deelnemers die dat ook graag zouden willen meemaken, heeft de veteraan nog wel wat tips. ‘Het is sowieso slim om alles eerst goed door te lezen, want anders mis je misschien belangrijke informatie. Je hebt ook vaak een opgave waarin je een paar zinnetjes in een vreemde taal krijgt, met de vertaling erbij. Vervolgens moet je zelf aan de slag met een aantal nieuwe zinnetjes. Dan kan het helpen om bij het maken van de opgave naar de voorbeeldzinnen én de zinnen uit de opgave te kijken. Op die manier vind je sneller het systeem dat je nodig hebt. En verder helpt het om er niet te veel over te stressen. De Taalkundeolympiade is vooral leuk, geen toets die je perfect moet doen.’
De Taalkundeolympiade wordt dit jaar voor de 23e keer georganiseerd. Docenten en studenten van de opleiding Taalwetenschap maken samen opgaven over de meest uiteenlopende oude en moderne talen en schriftsoorten, die scholieren thuis of op school kunnen oplossen. De beste deelnemers uit deze voorrondes worden vervolgens uitgenodigd voor een finaledag aan de Universiteit Leiden.