Opnieuw succes voor samenwerking Faculteit der Rechtsgeleerdheid en LUMC
Wetenschappers van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid en het LUMC ontvangt een subsidie voor een onderzoek naar de manier waarop zorgverleners en patiënten gezamenlijk betere beslissingen kunnen nemen.
Een team van wetenschappers van de Universiteit Leiden, bestaande uit hoofdaanvrager Niels Chavannes (LUMC), Mirjam Sombroek-van Doorm (gezondheidsrecht), Tycho de Graaf (civiel recht) en Eduard Fosch Villaronga (eLaw), gaat onderzoek doen naar risicomanagement van hart- en vaatziekten in de eerstelijnszorg. De FdR-LUMC-samenwerking laat zien hoe de Universiteit Leiden gezondheidszorg, ethiek, design en recht op een slimme manier integreert.
De gezondheidszorg digitaliseert in hoog tempo. COVID speelt daarin een belangrijke rol, maar zeker de ontwikkelingen in de artificiële intelligentie (AI) veranderen de zorg ingrijpend. Met de veranderingen in de gezondheidszorg komen steevast ook vragen, vaak van juridische en van ethische aard.
In dit project gaat het over de manier waarop zorgverleners (vaak artsen) en patiënten gezamenlijk betere beslissingen kunnen nemen. In het gezondheidsrecht is shared decision making een zeer belangrijk thema geworden. Sinds 2020 is het principe van de gezamenlijke besluitvorming tussen hulpverlener en patiënt ook in het Burgerlijk Wetboek (Wgbo) opgenomen. Het zogeheten Clinical Decision Support Systems (CDSS) is een tool die AI-gedreven is, en die daarbij moet gaan helpen.
Bij de vele juridische en ethische vragen bij het ontwerpen en implementeren van zo’n tool moet men denken aan bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor fouten die gemaakt kunnen worden en die in het ergste geval tot een dodelijke afloop kunnen leiden, of tot andere onverwachte resultaten, bijvoorbeeld als gevolg van onbedoelde discriminatie.
Centrale rol
Concreet gaat het onderzoeksproject over risicomanagement van hart- en vaatziekte in de eerstelijnszorg. Door zorg, ethiek, design en recht te integreren, willen de onderzoekers de mogelijkheden van deze AI-CDSS-tool identificeren en analyseren, en aanbevelingen doen om het systeem te verbeteren. Omdat het gaat om het verbeteren van de arts-patiëntrelatie, hebben verschillende patiëntengroepen en huisartsen een centrale rol in dit onderzoek.
De ZonMW-commissie die de aanvraag heeft beoordeeld, prijst het innovatieve karakter van het project. Het vraagstuk is bovendien actueel, wordt helder uitgelegd en de maatschappelijke relevantie is groot, aldus de commissie. Ook zijn de eindgebruikers, waaronder patiënten en belanghebbenden, vanaf het opstellen van de aanvraag aantoonbaar betrokken en hebben zij een belangrijke rol in de uitvoering van het onderzoek.
ZonMW, Clinical DECIsion support system voor het carDiovasculaire risico managEment in de eerstelijnsgezondheidszorg: een Verantwoordelijk- en Aansprakelijkheidsperspectief (DECIDE-VerA).