LUF-beurs Neeltje Blankenstein: ‘Online risicogedrag van jongeren in volle breedte onderzoeken’
Neeltje Blankenstein ontvangt een LUF-beurs om onderzoek te doen naar online risicogedrag bij jongeren. Welke risico’s nemen jongeren online en waarom? ‘Met dit onderzoek willen we niet alleen helpen ernstig gedrag te voorkomen, maar ook te begrijpen wat jongeren drijft.’
Een paar weken geleden gaf Blankenstein een werkgroep toen het verlossende mailtje in haar inbox verscheen. De beurs van €35.000 euro ontvangt ze van het Leids Universiteits Fonds (LUF) voor haar nieuwe onderzoek, ze was dolblij. ‘Deze beurs is bedoeld om jonge onderzoekers een impuls te geven voor toekomstige, grotere subsidieaanvragen. Ik kan een basis voor vervolgonderzoek leggen door in kaart brengen wat we meten als we het over online risicogedrag van jongeren hebben.’
Risicogedrag van pubers in de fysieke, offline wereld wordt al jarenlang enthousiast door psychologen onderzocht, ook door Blankenstein zelf. Er is meer over bekend en dat komt deels doordat dit gedrag zichtbaarder is dan online gedrag. ‘Jongeren verven hun haar een gekke kleur, drinken weleens te veel of vragen iemand mee uit, wat ook een risico is, want misschien vindt die ander jou niet leuk. Maar risicogedrag kan ook ernstigere vormen aannemen zoals overmatig drugsgebruik of onveilige seks. Inmiddels hebben we vragenlijsten waarmee we meten hoe vaak jongeren dat soort gedrag laten zien, en waarom. Precies zo’n tool wil ik met dit nieuwe onderzoek voor de online wereld ontwikkelen.’
Met jongeren om de tekentafel
Voor het samenstellen van die vragenlijst zal Blankenstein met jongeren zelf om de tekentafel gaan. En dat is geen overbodige luxe. ‘Ik groeide op met een Nokia 3330, zo’n ding waarmee je Snake kan spelen,’ lacht ze. ‘De huidige generatie jongeren zit veel beter in de online wereld van nu, en weet wat de challenges en apps van het moment zijn.
Voor haar onderzoek heeft Blankenstein verschillende domeinen opgesteld van online risicogedrag: sociaal (een gênante foto van een vriendin posten), financieel (online gokken), of delinquent gedrag (WhatsApp-fraude). ‘Maar misschien komen jongeren wel met hele andere domeinen waar ik nog niet aan gedacht heb. Ik heb mijn wetenschappelijke achtergrond, zij hebben hun belevingswereld; als je die bij elkaar brengt krijg je een beter instrument.’
Genuanceerd
Het project zal drie jaar duren, waarin Blankenstein focusgroepen houdt, data verzamelt, artikelen schrijft en de vragenlijst ontwikkelt. ‘De tool wil ik testen op scholen en de analyse van de gegevens wil ik ook aan hen terugkoppelen.’ Ook jongeren hebben er baat bij als hun gedrag beter begrepen wordt. ‘Misschien blijkt wel dat ze helemaal niet zoveel risico nemen als wordt gezegd, of dat ze dat op een gezonde manier doen. Dat zou heel mooi zijn, dan hoeven we sociale media ook niet meer in het verdomhoekje te zetten.’
Ze streeft naar een genuanceerd, compleet beeld van de online wereld, met alle gevaren én plezier die jongeren erin beleven. ‘Je moet jezelf als adolescent ontdekken, evengoed online. Er gaan gevaarlijke TikTok-challenges rond, maar ook leuke onschuldige challenges waar je veel lol aan beleeft. Ik wil het risicogedrag in die volle breedte onderzoeken.’