Hans Slabbekoorn benoemd tot hoogleraar: ‘Er blijft kennis ontbreken’
Hans Slabbekoorn is gespecialiseerd in dierengeluiden. Per 1 juli is hij benoemd tot hoogleraar Akoestische ecologie en gedrag. Een enorme waardering, meent de kersverse professor. ‘Deze baan gaat nooit vervelen, of ik nu de urban jungle bestudeer, of marien lawaai.’
In de loopbaan van Slabbekoorn draait het om dierengeluiden. ‘Na mijn promotie reisde ik als junior onderzoeker naar de jungle van Kameroen. Het is daar een kakofonie van lawaai. Voor vogels is dat enorm van belang voor hun communicatie,’ vertelt Slabbekoorn. Het bracht hem op het idee om de invloed van verkeerslawaai te onderzoeken. Hij ontdekte dat de mens grote invloed heeft op de ecologie in de stad. ‘Het toenemende lawaai stuurt de evolutie van vogelzang.’ Zijn artikel over koolmezenzang en stadslawaai haalde meteen het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Van de jungle naar de zee
Zoals bij veel onderzoekers, evolueerde ook Slabbekoorns onderzoek steeds een stapje verder. ‘We moeten beseffen dat wij dingen op een andere manier horen en interpreteren dan dieren. Het blijft me boeien dat fundamentele kennis ontbreekt. Keer op keer vind ik nieuwe gaten.’ Zo betrok hij inmiddels vijftien jaar geleden ook de mariene akoestiek in zijn onderzoek. ‘Mensen en vissen hebben dezelfde haarcellen in het oor om geluidsgolven op te vangen. Toch werkt het gehoor onder water anders. Pas als je dat begrijpt, kun je bevatten hoe desoriënterend een drukke vaarroute of heiwerkzaamheden voor windmolenparken kunnen zijn.’
Kansen voor wetenschappelijk onderzoek in Suriname
De nieuwe professor wil de komende jaren in Suriname een onderzoeks- en onderwijsproject oprichten. Niet alleen omdat in het land veel mooie kansen voor onderzoek en samenwerking liggen. ‘Suriname is nog een van de meest beboste landen van de wereld. Rivieren in de jungle zijn cruciaal voor biodiversiteit, industrie, toerisme en voor toegang tot schoon water. Terwijl ook hier het probleem van zeespiegelstijging en klimaatverandering een rol speelt.’ Ik wil hier graag onderzoek doen, en hoop Surinaams talent de mogelijkheden te bieden om zich te ontwikkelen tot rolmodellen voor de academische wereld. Dat is hard nodig en komt de wetenschap ten goede,’ aldus Slabbekoorn.
Geen moment verveelt
Het hoogleraarschap helpt hem om de plannen in Suriname te realiseren. Daarbij vindt hij het een enorme waardering. ‘Het was nooit expliciet mijn doel om hoogleraar te worden. Het zijn mijn nieuwsgierigheid en enthousiasme die me tot hier hebben gebracht. Ik ben altijd op zoek naar nieuwe kennis en werk daarbij graag samen met veel enthousiaste collega’s en studenten uit verschillende disciplines. Door de diversiteit aan mensen om me heen en de dingen die ik doe, kan ik jaren hetzelfde werk blijven doen, zonder dat het verveelt.’
Eigen baas als professor
Door zijn baan heeft hij verantwoordelijkheden in onderwijs en organisatie, maar Slabbekoorn voelt zich toch ook ‘eigen baas’. ‘Ik heb grote vrijheid in mijn werk. Ik heb onderzoek gedaan in Kameroen, Ecuador, China en Brazilië, en hopelijk binnenkort ook in Suriname. Dat zijn vrijheden die je in geen andere baan vindt.’
Dat enthousiasme voor onderzoek en het gevoel van vrijheid neemt hij vervolgens weer mee in de cursussen die hij geeft. ‘Ik hoop studenten te inspireren. Ik wil ze leren dat onderzoekers geen uitvoerders zijn, maar vooral creatieve geesten die elke keer iets nieuws bedenken. Je moet wel hard maken waarom je iets wilt weten, maar je moet niet wachten tot iemand vraagt dat je iets gaat doen. Je kunt je eigen weg uitzetten.’