Ontdek al wandelend de wereld in kennisstad Leiden
Met de wandelroutes van Leidse wereldwandelingen ontdek je de achtergrond van Leidse wereldculturen en belangrijke historische momenten. In welk hofje mochten lange tijd alleen Waalse inwoners wonen? En waar ontving de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela (1918-2013) in 1999 een eredoctoraat? Maak een wandeling door de stad en ontdek de historie van de vele talen en culturen die hier bestudeerd worden (en werden).
De Leidse wereldwandelingen worden aangeboden door de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden in samenwerking met LeidenGlobal en Leiden2022. LeidenGlobal is een (virtuele) ontmoetingsplek voor mensen die geïnteresseerd zijn in de wereld, de dynamiek tussen verschillende plekken en hun culturen.
Poëzie, cultuur, geschiedenis
Op een Wereldwandeling leer je zelf hét Leiden kennen waarin de Indonesische elite in 1901 studeerde, of waar in 1807 een kruitschip explodeerde. Omdat je de wandelingen zelfstandig kunt downloaden, kies je zelf een dag en tijdstip uit die voor jou werken. Zo loop je de wandeling Sporen van Poëzie bijvoorbeeld aan het begin van de avond, in het schemerende zonlicht. Ruim honderd gedichten– een project van de Leidse stichting TEGEN-BEELD – pronken trots op de muren van Leidse gebouwen. Van melancholische sonnetten van Shakespeare tot een beeldende Japanse haiku in de buurt van het Japanmuseum, en zelfs een Bulgaars vers. Met gedichten in allerlei talen over diverse thema’s zorgt het project voor herkenning bij Leidenaren en bezoekers van de stad. In deze rondleiding is een kleine selectie gemaakt uit de gedichten in de stad en de unieke verhalen die eraan verbonden zijn.
Ook erg interessant: de wandeling Sporen van migratie in Leiden. In de 16e en 17e eeuw verwelkomde Leiden een grote instroom aan vluchtelingen: Franse protestanten (hugenoten) die in eigen land niet welkom waren, en inwoners van de Zuidelijke Nederlanden (Antwerpen, Gent, Brugge) die waren gevlucht voor het geweld van de Tachtigjarige Oorlog. Deze wandeling vertelt je meer over migranten die van betekenis zijn geweest voor Leiden.
Alisa van de Haar (Leiden University Centre for the Arts in Society), betrokken bij de wandeling Sporen van migratie, vertelt: 'Momenteel is migratie een belangrijk maatschappelijk onderwerp, waarover veel gediscussieerd wordt. Met onze wandeling willen we laten zien dat migratie van alle tijden is. Juist een stad als Leiden heeft enorm geprofiteerd van de instroom van geloofsvluchtelingen en de sporen daarvan zijn nog goed zichtbaar in de stad.’
Zes mooie wereldwandelingen
De wandelingen zijn tot stand gekomen doordat City of Science Leiden2022 leuke activiteiten zocht, vertelt Aphroditi Zoulfoukaridis, programmacoördinator bij LeidenGlobal. In samenwerking met Roelie Mol nam ze de coördinatie van de wandelingen op zich. ‘Het Afrika Studiecentrum had in 2017 al eens een wandeling gemaakt: Wandelgids door Afrikaans Leiden. Ze wilden die wandeling graag updaten. Wij zijn toen samen – en met allerlei andere partners – om de tafel gaan zitten om verschillende soorten wandelingen te kunnen aanbieden in Leiden.’
Uiteindelijk kwamen er zes mooie wandelingen uit. Sporen van Poëzie, Sporen van het Midden-Oosten in Leiden, Sporen van Afrika in Leiden, Sporen van Migratie in Leiden, Sporen van Indonesië in Leiden en Sporen van de Vroegmoderne Geleerdheid in Leiden. ‘Afgelopen zomer zijn er van vijf van de zes wandelingen fysieke rondleidingen gehouden, sommigen waren al twee weken vantevoren volgeboekt!’ zegt Aphroditi. ‘Het Stadsgilde van Leiden heeft een training gegeven aan de rondleiders, die variëren van bibliothecarissen tot Indonesische studenten. Dat zijn nu volleerde rondleiders. Hopelijk komen er in het najaar weer fysiek georganiseerde wandelingen bij. Maar je kunt alle routes dus ook zelf lopen, met de pdf.’
Wiskundewandeling en Science Route
Naast culturele wandelingen bestaan er in Leiden nog veel meer routes.
Leuk voor diegenen die van puzzelen houden: de Wiskundewandeling. Een wandeling langs bijzondere plekken in Leiden waarbij je ontdekt wat voor soort wiskunde er allemaal in de stad verborgen zit. Met een rekenmachine, liniaal en potlood ga je op pad. De route start en eindigt bij Museum Boerhaave. Op de wandeling leer je over belangrijke gebeurtenissen in de regio Leiden, meet je afstanden en snelheden, en probeer je het bruggenprobleem op te lossen. De tocht is samengesteld door de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren.
Sinds dit jaar is ook de Science route verkrijgbaar als wandeling: een ode aan de wetenschapsstad die Leiden is. Deze route verbindt de binnenstad met het Leiden Bio Science Park. In je ronde door de stad stap je binnen in de verhalen over de ontdekkingen die in Leiden gedaan zijn. Humanist Lipsius, schilder Rembrandt, suffragette Aletta Lorentz-Kaiser, Janssen viroloog Hanneke Schuitemaker en de dodo – ze komen allemaal langs. De wandeling is gebaseerd op de Leidse Walk of Discoveries van professor Ton van Raan. Je vindt het bijbehorende boekje bij de VVV.
Ook wandelen?
De wereldwandelingen duren allemaal maximaal anderhalf uur, vinden plaats binnen de Leidse singels en zijn op elk tijdstip te bewandelen. Via LeidenGlobal en de Universiteit Leiden kun je een wandeling daarnaast begeleid aanvragen als groepsactiviteit of teamuitje. Ook leuk tijdens een lange lunch, bijvoorbeeld, of met bezoek van buiten de stad.
Tekst: Imme Visser
De Leidse binnenstad hangt er vol mee: muurgedichten. Wie rondloopt, komt poëzie tegen in het Latijnse schrift, maar ook in schriften die voor de gemiddelde Leidenaar minder eenvoudig te begrijpen zijn. In een nieuwe serie video’s vertellen universitair docent Tijmen Pronk (Linguistics) en studenten Taalwetenschap Lotte Meester en Laura Dees hier meer over.