Betrek lokale gemeenschappen bij beleidsvorming
Door de ontbossing hebben de Orang Rimba's minder toegang tot de natuurlijke bronnen van het bos. Daardoor hebben ze hun cultuur ingrijpend moeten veranderen en aanpassen. Ekoningtyas Margu Wardani legt in haar proefschrift deze transformatieprocessen bij hedendaagse Indonesische jager-verzamelaars uit vanuit de invalshoek van voedselzekerheid. Haar belangrijkste stelling: overheidsinterventie ten behoeve van de Orang Rimba moet gebaseerd zijn op hún perceptie van voedselzekerheid.
Volgens de Voedselzekerheidsatlas van Indonesië (2015) ondervinden de Orang Rimba voedselonzekerheid. Deze constatering onderschat het belang van traditionele voedselbronnen en methoden om voedsel te verwerven, en onderschat tegelijk de belemmeringen die door externe factoren worden veroorzaakt. Overal in Indonesië worden mensen geconfronteerd met de aantasting van het bos. Vooral voor mensen die voor hun voedsel afhankelijk zijn van het bos, heeft dit grote gevolgen voor hun voedselzekerheid. 'Voedselzekerheid is een mensenrecht. Daarom heb ik dit onderzoek gedaan', legt Wardani uit, 'Ik hoop dat sommige van de kernpunten van mijn onderzoek in een bredere context toegepast zullen worden.'
De Orang Rimba
De Orang Rimba ("bosmensen") is een kleine groep van ongeveer 3000 mensen die wonen tussen de Batanghari-rivier en de uitlopers van het Bukit Barisan-gebergte in Jambi en Zuid-Sumatraan in Indonesië. Als jager-verzamelaars zijn de voornaamste bronnen van bestaan van de Orang Rimba de jacht, de visvangst, het verzamelen van voedsel en de (ruil)handel, en een klein beetje rubber- en palmolieteelt. Hoewel zij deelnemen aan een marktsysteem, blijven zij vasthouden aan hun traditie en cultuur, met het woud als middelpunt van hun leven.
-
Een Orang Rimba vrouw tapt rubber in de Sako Tulang groep. -
Een Orang Rimba man in de Pengelaworon groep. -
De Orang Rimba familie is op weg naar de nabijgelegen markt.
Antropologische benadering
Wardani heeft een achtergrond in economie, maar etnografisch onderzoek is niet nieuw voor haar. De Indonesische onderzoekster is al sinds 2006 in contact met de Orang Rimba, toen ze haar eerste onderzoek naar jager-verzamelaars deed. Haar antropologisch onderzoek voor dit proefschrift begon in 2012. In totaal deed Wardani 21 maanden veldwerk tussen 2012 tot 2016 bij verschillende families in drie groepen van de Orang Rimba. 'Veel onderzoek richt zich op bosbehoud. De impact van boskap heeft gevolgen voor de Orang Rimba. Maar er was weinig kennis over voedselzekerheid.' Wardani gebruikte hiervoor verschillende onderzoeksmethoden, zoals kijken naar de dagelijkse voedselinname en antropologische, etnografische benaderingen.
Beleidsmakers en gedwongen veranderingen
De meeste overheidsprogramma's zijn niet in overeenstemming met de cultuur en traditie van de Orang Rimba. Wardani: 'De programma's zijn vooral top-down. De mensen ontvangen wat ze van de regering krijgen maar de overheid bepaalt wat het beste voor hen is. Deze beslissingen zijn gebaseerd op de gewone bevolking, voor meer lokale gemeenschappen geldt dat meestal niet. 'Of ze het nu leuk vinden of niet, de Orang Rimba moeten zich aanpassen', legt Wardani uit. 'Het is niet hun eigen keuze om ook landbouwer te worden. Als ze vrij kunnen kiezen, zouden ze traditionele jager-verzamelaars willen blijven. Maar daar zijn de ecologische omstandigheden niet geschikt voor. Dus zullen ze hun levensstijl moeten aanpassen.
Respecteer de identiteit en tradities van de Orang Rimba
Wardani benadrukt dat het van groot belang is om de identiteit en tradities van de Orang Rimba te respecteren. Overheidsinterventies, ook die in de context van voedselzekerheid, mogen de Orang Rimba niet beschouwen als een passieve actor die enkel een bepaald hulpprogramma ontvangt. Zij moeten als een actieve actor worden betrokken. Het is van vitaal belang om het resterende bosmilieu van de Orang Rimba in stand te houden.' Dit is niet alleen belangrijk voor de voedselzekerheid en het levensonderhoud van de Orang Rimba zelf, maar ook voor het behoud van de biodiversiteit in het Bukit Duabelas National Park en de aangrenzende gebieden, waar zij wonen. Wardani: " De Orang Rimba hebben de mogelijkheid om hun eigen lot te kiezen en te bepalen, in plaats van het oordeel van buitenstaanders aan te nemen over de vraag of tropische jager-verzamelaars in of buiten de jungle moeten leven.'
Ekoningtyas Margu Wardani verdedigt haar proefschrift 'Food Security among the Orang Rimba in Jambi' op 12 mei 2022 om 10.00 uur. De verdediging is ook te volgen via de livestream.