Comenius Senior Beurs voor impact onderwijs vanuit de gevangenis
Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Robbert Dijkgraaf heeft de aanvraag 'Transformatief leren achter tralies’ van Joni Reef gehonoreerd met een Comenius Senior Fellow Beurs. Joni Reef ontvangt de beurs voor haar transdisciplinaire project waarbij studenten en gedetineerde personen gezamenlijk een innovatieve leerlijn volgen en onderwijs krijgen binnen de muren van de gevangenis. Samen met criminologiedocenten Jennifer Doekhie, Anouk den Besten en het Nederlandse gevangeniswezen leert zij studenten kijken ‘door de bril van de boef’.
Studenten aan de Nederlandse rechtenfaculteiten ontplooien hun talenten vanuit een elitaire sociale positie, zegt Joni Reef. ‘Daardoor ontwikkelen ze weinig ‘feeling’ met lager opgeleiden in de samenleving, terwijl die groep juist relatief vaak in de criminaliteit terecht komt. De ‘menselijke kant’ van verdachten en daders blijft in het huidige onderwijs vaak ernstig onderbelicht. Studenten worden zo onvoldoende voorbereid op hun toekomstige beroepsmatige verantwoordelijkheden ten aanzien van sociale gelijkwaardigheid. Want onbekend maakt onbemind.’ Door onderwijs te verzorgen vanuit de gevangenis en gedetineerden personen daarbij te betrekken, willen de docenten studenten bewuster maken van verschillende denkbeelden en perspectieven. Vervolgens zullen studenten hun eigen visies beter kunnen duiden en in de juiste context plaatsen.
Transformatieve leerlijn
Leidse studenten zullen in het programma ‘Transformatief leren achter tralies’ gemengde onderwijsgroepen vormen met gedetineerde personen en gedurende vijf weken gezamenlijk colleges en werkgroepen volgen over juridische en criminologische thema’s. In een voorafgaande leerlijn onderzoeken studenten drie jaar lang, samen met gedetineerde personen, de aard van hun bestaande referentiekaders en veronderstellingen. Leidse studenten zullen niet alleen leren over rechtssubjecten en -systemen, maar de theorie ook leren bekijken ‘door de bril van de boef’.
Inclusie
‘Onze ambitie is om studenten in ons onderwijs niet alleen kritisch te leren denken, maar ook inclusiever, reflectiever en genuanceerder te leren denken. In de toekomst zullen zij immers een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid dragen als het gaat om inclusie van sociaal achtergestelde groepen en daarbij gelijkwaardigheid in rechten en plichten moeten bewaken. We kunnen in dit project profiteren van unieke kennis uit de gevangenis, verbinding creëren en bijdragen aan professionele– en persoonsontwikkeling van studenten en gedetineerde personen. We kunnen zo nog sterkere juristen en criminologen afleveren die ‘perspectiefrijk’ kunnen kijken en gelijkwaardiger, gedistingeerder en rechtvaardiger kunnen functioneren dan zij met een narrow mind.’
Beste aanvraag
De persoonsgebonden Comeniusbeurzen worden jaarlijks door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) toegekend aan projecten waarbij vernieuwing en verbetering van het hoger onderwijs centraal staat. De beoordelingscommissie is buitengewoon enthousiast over het plan van Reef, Doekhie en Den Besten en spreekt van een ‘helder, haalbaar en gedetailleerd projectplan’. De aanvraag werd op alle onderdelen ‘zeer goed’ beoordeeld en eindigde in de prioritering van aanvragen als beste aanvraag.