Bastiaan Rijpkema benoemd tot hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap
Het College van Bestuur heeft Bastiaan Rijpkema per 1 april 2022 benoemd tot hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap, met als specialisatie Theorie en Methode van het Recht in een Interdisciplinaire Context. Daarnaast blijft hij de komende jaren ook nog twee dagen in de week verbonden aan de Faculteit der Geesteswetenschappen als bijzonder hoogleraar Verdraagzaamheid. Rijpkema: ‘Een eervolle en prachtige mogelijkheid om de samenwerking tussen de faculteiten verder te versterken.’
Rijpkema verricht toonaangevend onderzoek met een sterk interdisciplinair karakter. Daarin combineert hij de rechtsfilosofie met juridische, politicologische en historische benaderingen. Een centraal en actueel thema in het onderzoek van Rijpkema is de weerbare democratie: hoe en wanneer mag een democratie zich verdedigen tegen haar uitdagers? Met verscheidene nationale en internationale publicaties heeft hij een voorname positie verworven in dit onderzoeksveld.
Rijpkema publiceerde onder meer Weerbare democratie (2015), waarvan een Engelstalige editie verscheen in de Extremism & Democracy-reeks van Routledge (2018). Recent verscheen Lokale weerbare democratie (2020), over de lokale politiek als arena van democratische zelfverdediging. Voor zijn onderzoek naar weerbare democratie ontving Rijpkema de Prinsjesboekenprijs (2016) voor het beste politieke boek en de New Scientist Wetenschapstalent-prijs (2017). Rijpkema vervult ook een aanjagende en verbindende rol in het onderzoeksveld. Vorig jaar co-organiseerde hij bijvoorbeeld nog de vierdaagse workshop ‘Militant Democracy: New Challengers and Challenges’ tijdens de ECPR Joint Sessions.
Daarnaast ontwikkelde Rijpkema ook een aantal nieuwe interdisciplinaire onderzoekslijnen. Momenteel werkt hij binnen een interdisciplinair consortium aan een NWO-gesubsidieerd juridisch en empirisch onderzoek naar internetplatforms en desinformatie. Met collega’s van de universiteiten van Curaçao en Aruba voltooide hij vorig jaar een deels juridisch-empirisch onderzoek naar de betekenis van het recht bij de verwerking van het slavernijverleden. Het resulteerde onder meer in het boek Erkenning, Excuses en Herstel (2021).
Aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid doceert Rijpkema over de methoden van de rechtswetenschap en de brede rechtstheorie. Hij leverde bovendien een belangrijke bijdrage aan de recente doorontwikkeling van het methodenonderwijs, waarbij de vaardighedencomponent in het methodenvak voor eerstejaarsstudenten versterkt werd. Daarbij werkt hij ook aan het verdiepen van de aandacht voor empirische methoden binnen het vak. Daarnaast is hij sinds september 2021 opleidingsdirecteur van de bachelor Rechtsgeleerdheid en al langere tijd lid van het onderzoeksbestuur van de faculteit. Voor het bredere rechtsfilosofische veld is hij ook bestuurlijk actief: als bestuurslid van de Vereniging voor Wijsbegeerte van het Recht en redactielid van het Netherlands Journal of Legal Philosophy.
Recht in interdisciplinaire context
De nieuwe leerstoel Encyclopedie van de Rechtswetenschap heeft een specifiek accent op het recht in een interdisciplinaire context. Rijpkema: ‘De interdisciplinaire benadering draag ik nadrukkelijk uit in mijn werk en het is een wezenlijk onderdeel van de “encyclopedische missie”’. Rijpkema ziet de leerstoel als een mogelijkheid om aan zijn interdisciplinaire onderzoekspraktijk een meer expliciete onderzoekslijn toe te voegen over het functioneren van de rechtswetenschap in een steeds meer interdisciplinaire omgeving. ‘Een voorrecht om dat te mogen doen binnen zo’n geweldig team vol getalenteerde onderzoekers en docenten bij de afdeling Encyclopedie van de Rechtswetenschap.’
‘Het accent van de leerstoel sluit bovendien nauw aan bij de ambitie van de Universiteit Leiden om ook in het onderwijs meer interdisciplinariteit en samenwerking te brengen. Ik zie er enorm naar uit om daaraan te gaan werken, ook in combinatie met mijn aanstelling bij Geesteswetenschappen’, aldus Rijpkema.