‘Alle mensen zijn ongelijk, maar gelijkwaardig’: diversiteit en inclusie vanuit het rechtenperspectief
Wat er in de wet beschreven staat en wat gelijkheid, inclusiviteit en diversiteit in de praktijk betekenen zijn niet altijd hetzelfde. Dit stond centraal tijdens het jaarlijkse D&I symposium op 13 januari. Honderden deelnemers volgden de plenaire sessies en er was een breed aanbod van workshops waarin verschillende diversiteitsaspecten aan bod kwamen.
Dat het onderwerp relevant is, was te zien aan de inschrijvingen: voor het symposium meldden ruim 560 mensen zich aan. Niet alleen universitaire medewerkers en studenten, ook mensen van andere universiteiten, uit binnen- en buitenland, toonden interesse voor deze dag die in het teken stond van diversiteit en inclusie. ‘Een jaarlijks moment voor reflectie’, zo noemde collegevoorzitter Annetje Ottow het symposium. ‘Diversiteit en inclusie staan hoog op de agenda, niet alleen bij onze universiteit, maar ook in nationale en internationale context. Het symposium is een moment om te kijken naar wat er al is bereikt, én om de uitdagingen die nog voor ons liggen bespreekbaar te maken.’
Bolwerk van vrijheid
Het motto van de universiteit is Bolwerk van vrijheid, maar met die vrijheid komt volgens Ottow een zekere verantwoordelijkheid. ‘Het uitoefenen van onze academische vrijheid kan niet ten koste gaan van anderen. Wij hoeven het niet over alles eens te zijn, maar wel delen wij de verantwoordelijkheid om naar elkaar te luisteren op een constructieve manier. Agressie, intimidatie en denigrerende taal hebben geen plaats in onze gemeenschap ongeacht wie je bent of wat je perspectief is. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid om veiligheid, inclusie en samenwerking in onze leer- en werkomgeving te bevorderen.’
Ook in het onderwijs is het belangrijk om de dialoog aan te gaan. Joanne van der Leun, decaan van de Rechtenfaculteit: ‘De studentenpopulatie wordt steeds meer divers, daar moeten we ons curriculum op aanpassen. Dit kan niet van de ene op de andere dag, daarom is het zo belangrijk om het gesprek te starten met verschillende studenten. Het is onze taak om dat te faciliteren.’
Alle mensen zijn ongelijk, maar gelijkwaardig
In haar toespraak besprak Ashley Terlouw, hoogleraar Rechtssociologie aan de Radboud Universiteit, waarom het zo moeilijk is discriminatie te bestrijden en gelijkheid te bevorderen. Volgens onze grondwet hebben we het recht niet gediscrimineerd te worden, maar er is een kloof tussen de wet en de naleving ervan in de praktijk. Terlouw: ‘Alle mensen zijn ongelijk, maar gelijkwaardig. Er moet altijd ruimte zijn voor maatwerk. We hebben allemaal een verantwoordelijkheid om discriminatie tegen te gaan en ons niet alleen laten te leiden door het recht, maar ook door rechtvaardigheid.’ Terlouw legde in een eerder interview uit hoe universiteiten een rol kunnen spelen hierin.
‘Het uitoefenen van onze academische vrijheid kan niet ten koste gaan van anderen. Wij hoeven het niet over alles eens te zijn, maar wel delen wij de verantwoordelijkheid om naar elkaar te luisteren op een constructieve manier.’
Bewustwording creëren
Diversity Officer Aya Ezawa gaf aan wat er in de afgelopen tijd is bereikt: ‘Als Expertisebureau bevorderen wij bewustwording en geven mensen handvatten om zelf stappen te zetten. Iedereen kan iets bijdragen aan inclusie en hierin bieden wij steun. Het is cruciaal dat mensen kennis hebben en dat de benodigde tools beschikbaar zijn, bijvoorbeeld als het gaat over de toegankelijkheid van onze gebouwen. Uit toetsing van een onafhankelijk bureau bleek dat we al veel goed deden, maar er kwamen ook concrete aandachtspunten hieruit voort. Deze situatie heeft ertoe geleid dat mensen meer willen leren over diversiteit en inclusie om het zich eigen te kunnen maken en toe te passen op hun dagelijks werk.’
Workshops
Naast de plenaire sessies konden de deelnemers van het symposium een van de negen workshops volgen die dieper ingingen op bepaalde aspecten van diversiteit en inclusie, bijvoorbeeld over werken of studeren met een beperking, het ervaren van discriminatie of wat het betekent om de eerste in je familie te zijn die gaat studeren.
Bij de sessie Neurodiversity Platform: Working with Neurodiversity werd inzicht geboden in ervaring met werken met een beperking. Onder andere de stelling werd besproken of je als medewerker of student van de universiteit zou delen dat je een psychiatrische classificatie hebt. Naast mensen die zich herkenden in deze situatie waren er verschillende medewerkers aanwezig die wilden leren over het onderwerp, om zo beter om te kunnen gaan met collega’s of studenten die hiermee te maken krijgen. Ben je geïnteresseerd of heb je vragen hierover, neem dan contact op met het Neurodiversity Platform.
In de workshop Voorkeursbeleid voor meer diversiteit? richten medewerkers van verschillende universiteiten zich op dit vraagstuk. Niet alleen de vraag hoe we mensen met diverse achtergronden kunnen werven stond centraal, maar ook hoe een inclusieve omgeving kan worden gecreëerd waar iedereen zich thuis voelt. Het streven is om expliciete aandacht en de handvatten te geven aan degenen die dat nodig hebben, zodat universiteiten voor iedereen een gelijkwaardige toegang creëren tot mogelijkheden op de arbeidsmarkt.
Kleine stappen
Hoewel diversiteit en inclusie een groot en veelomvattend onderwerp is, zijn de eerste stappen om te zetten juist klein. Van der Leun: ‘Iedereen kan klein en simpel beginnen. Stel eens een vraag aan je medestudent, of neem als docent iets meer de tijd om uit te leggen hoe dingen in zijn werk gaan op de universiteit. We moeten het gesprek opstarten.’ Ook Ottow kijkt uit naar de kleine stappen die te maken zijn: ‘Ik kijk ernaar uit mensen weer te ontmoeten. Luisteren naar anderen en open staan voor nieuwe ideeën. We hebben al veel voor elkaar gekregen, maar we kunnen nog zoveel meer doen.’
-
Paneldiscussie -
Joanne van der Leun met moderator Jasmijn Mioch -
Ook dit jaar vond het symposium online plaats
Expertisebureau Diversiteit & Inclusie
Het Expertisebureau Diversiteit & Inclusie heeft als taak bewustwording te creëren, handvatten en advies te bieden in het bevorderen van diversiteit en inclusie en het werkplan diversiteit en inclusie uit te voeren. Hierin werkt het kleine team nauw samen met de D&I-coördinatoren van de faculteiten, de expertisecentra en directies. Het symposium is het jaarlijkse evenement waarbij diversiteit en inclusie vanuit een specifiek academisch veld wordt belicht. Dit jaar is het symposium in samenwerking met de faculteit der Rechtsgeleerdheid en de Raad van Decanen der Rechtsgeleerdheid tot stand gekomen. Tijdens de paneldiscussie werd bij de uitdagingen stil gestaan die medewerkers en studenten meemaken, maar ook hoe vanuit het bestuur en het Expertisebureau concrete stappen worden gezet.
Diversity and Inclusion Symposium 2022 - Plenaire sessie
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofTekst: Lisanne Bos
Foto's: Monique Shaw