Quinten Meertens genomineerd voor Christiaan Huygens Wetenschapsprijs 2021
Mag een algoritme fouten maken? Quinten Meertens onderzocht dit aan de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam en is met zijn onderzoek genomineerd voor de prestigieuze Christiaan Huygens Wetenschapsprijs. Op 11 oktober wordt de winnaar bekendgemaakt. In april promoveerde Meertens op zijn onderzoek naar het gebruik van algoritmes voor officiële statistieken, zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) die bijvoorbeeld maakt. ‘Het probleem van algoritmes, voor welke toepassing dan ook, is dat ze fouten maken,’ aldus Meertens.
Fouten maken mag
Wetenschappers doen veel onderzoek naar het verminderen van die fouten. Meertens: ‘De kern van mijn proefschrift is echter: fouten maken mag. Tenminste, als je algoritmes gebruikt om iets over groepen te zeggen, en niet over individuen. Want bij groepen gaat het om het gemiddelde of het totaal, en dan blijkt dat ook algoritmes die af en toe fouten maken tot zeer goede schattingen kunnen komen.’
Van ontbossing tot COVID-19 meten
In de praktijk heeft het onderzoek van Meertens impact op allerlei toepassingen. Voorbeelden zijn het meten van de ontbossing van de Amazone en het smelten van de poolkappen op basis van satellietfoto’s. Zelfs bij het kwantificeren van de verspreiding van COVID-19 is zijn onderzoek van belang. ‘Een PCR-test kan net als een algoritme soms een fout maken. Als een test te weinig genetisch materiaal bevat kan een testuitslag ten onrechte negatief zijn. Andersom kan het in enkele gevallen voorkomen dat een PCR-test ten onrechte een positieve uitslag geeft. Het totaal aantal positieve testuitslagen kan door deze twee soorten fouten dus afwijken van het aantal geteste mensen dat daadwerkelijk COVID-19 heeft. De methodes uit mijn proefschrift kunnen die afwijking corrigeren.’
Meertens promoveerde bij het Leiden Institute for Advanced Computer Science en de Faculty of Economics and Business van de UvA en geeft nu leiding aan het team binnen het CBS dat statistieken maakt over de rechtsbescherming en veiligheid in Nederland. Hij houdt zich onder andere bezig met innovatie binnen het CBS, waarbij hij altijd de samenwerking zoekt met de wetenschap.
Lees hier een samenvatting van het proefschrift ‘Misclassification Bias in Statistical Learning’
De prijs
Jaarlijks kent de KNAW de Christiaan Huygens Wetenschapsprijs toe aan een jonge onderzoeker die een vernieuwende bijdrage aan de wetenschap heeft geleverd. De prijs bestaat uit een belastingvrij geldbedrag van tienduizend euro, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een oorkonde. Eerder wonnen FWN-onderzoekers Chris Smiet (2019), Adrian Hamers (2018) en Bernard van Heck (2016) de prestigieuze prijs.