Terug naar college: ‘Een beetje spannend maar het plezier overheerst’
Na bijna anderhalf jaar solo colleges volgen vanuit de studentenkamer gaan veel studenten voor het eerst weer fysiek naar college. En dat geldt natuurlijk ook voor de docenten. Hoe bevalt dat? We namen een kijkje bij Rechtsgeleerdheid. ‘Ik heb een jaar lang colleges gevolgd vanaf mijn bed.’
Woensdagochtend, 9 uur. Tientallen studenten haasten zich over het Rapenburg naar het Kamerlingh Onnes Gebouw, dat sinds lange tijd weer op een bijenkorf lijkt met al die in- en uitvliegende studenten. Voor bijna iedereen is het vandaag de eerste keer dat ze echt naar college gaan en de wereld is opeens een stuk groter. ‘Ik heb een jaar lang colleges gevolgd vanaf mijn bed’, merkt een student op die zich goed bewust is van dit bijzondere, welhaast historische moment.
Waar is je mondkapje?
Helemaal business as usual is het nog niet. ‘Waar is je mondkapje?’, vraagt een alerte baliemedewerker aan een gehaaste student. Opgetogen wachten hoogleraar Alex Geert Castermans en promovendus Sarah Vandenbroucke in de Grotiuszaal op hun studenten – er mogen er maximaal 75 naar binnen. De grotere hoorcolleges zijn daarom nog digitaal. Castermans snapt dat sommige studenten nog een beetje schroom voelen. ‘Ik heb een paar ramen wijd open gezet want ik wil niet dat mijn colleges een spreading event worden. Natuurlijk vind ik het ook een beetje spannend hoe dit jaar gaat lopen, maar het plezier overheerst.’
Weer haasten 's ochtends
Vandaag staat het werkcollege Corporate Social Responsibility op het menu. Wat heeft maatschappelijk verantwoord ondernemen te maken met recht en wat kan een jurist hierbij betekenen? Janna, tweedejaarsstudent, zit verwachtingsvol in de collegebanken. ‘Ik ben blij, maar het is ook gek om weer hier te zijn. Opeens moet ik me weer haasten ’s ochtends.’ Wat is voor haar het verschil met thuisonderwijs? ‘In een online college raak ik sneller afgeleid. En ik vind het lastiger om vragen te stellen. In de collegezaal doe ik dat makkelijker. Hier zitten we met z’n allen en hebben we hetzelfde doel.’
Reizen naar college
Een andere student, die graag anoniem blijft, geeft juist de voorkeur aan online colleges. ‘Ik studeer liever thuis. Dan heb ik meer vrijheid om zelf mijn tijd in te delen. Ik woon niet in Leiden en nu ben ik weer tijd kwijt aan reizen.’ Iets verderop zit Julie. Ze woont in Hendrik-Ido-Ambacht en moet dus ook weer de trein in stappen. Maar dat heeft ze er wel voor over. Op haar klapstoel in de collegezaal is ze ‘meer gefocust’, zegt ze. ‘Als ik hier zit, wil ook echt wat doen!’
'Ik doe de ramen open, mijn college moet geen spreading event worden.'
Oogcontact versus zwarte schermpjes
Na twee uur komt Castermans, met mondkapje op, nog even opgetogen de collegezaal uit. ‘Er gaat niets boven een fysiek college’, zegt hij. ‘Het is fijn om weer heen en weer te kunnen lopen. Studenten echt in de ogen te kunnen kijken en hun gegniffel weer te horen. Ze waren zo toegewijd, het kostte geen energie hen weer aan het werk te krijgen.’ Waar zit ‘m het verschil in? ‘De online colleges liepen wel en de faciliteiten waren goed. Maar het is toch lastiger om echt contact te krijgen met al die zwarte schermpjes. Dan stelde ik rechtstreeks een vraag aan een student en dan bleef het scherm soms nog op zwart. Daarna kreeg ik wel een ‘sorry’ te horen, en verontschuldigde de student zich dat ie zich niet durfde te vertonen omdat hij nog in bed zat.’
Vrijer spreken
In zijn colleges aan een internationaal gezelschap van studenten behandelt Castermans soms gevoelige maatschappelijke kwesties. Zoals: als je als jurist moet adviseren over de samenwerking met een kledingbedrijf in China, moet je dan spontaan de rol van vakbonden aan de orde stellen? Bij online colleges, die ook opgenomen worden, durven studenten zich vaak minder goed uit te spreken over gevoelige thema’s, merkt hij. ‘En zeker als ze uit landen komen waar ze op hun woorden moeten passen.’
Pakkenmanagement
Toch hebben de digitale colleges hem ook inspiratie gegeven. Zo zou Castermans de chatbox - die handige online optie waarmee studenten vragen kunnen stellen zonder het verhaal te onderbreken - ook wel willen integreren in zijn fysieke colleges. En één aspect kost opeens weer extra tijd: ‘Ik moet weer aan pakkenmanagement gaan doen. Wat trek ik aan ’s ochtends? Vanmorgen ontdekte ik dat mijn pakken na al die tijd verstoffen en nodig naar de stomerij moeten.’
Tekst: Linda van Putten
Foto's: Marc de Haan