Presentatie themanummer Filosofie over Gilles Deleuze
De presentatie van het themanummer Filosofie over Gilles Deleuze, waarbij verschillende sprekers hun reflectie gaven over deze filosoof, vond plaats op woensdagmiddag 20 juni in het Lipsiusgebouw. Zo’n veertig geïnteresseerden, waaronder studenten van de Honours Class 'Reading Deleuze' en het honourstraject Kunst en Literatuur waren hierbij aanwezig.
"Voor mij ging er een nieuw universum open"
Geroezemoes vult rond drie uur de zaal waar een sfeertje hangt van ‘ons-kent-ons’. Klokslag kwart over drie voegen de studenten van de honours class en de laatste sprekers zich bij het gezelschap. Zij hadden het Leids kwartiertje wél in acht genomen.
Gilles Deleuze
“Waarom Gilles Deleuze zo interessant is? Hij schreef een ander soort filosofie!”, vertelt universitair docent Rick Dolphijn, “dit deed Deleuze eerst door de filosofie te herschrijven vanuit de filosofie zelf en later vanuit de literatuur en wetenschap.” Deleuze was een belangrijke franse filosoof die in de 20e eeuw leefde en brak met heersende gedachten.
Volgens Deleuze is filosofie het creëren (of uitvinden) van concepten. “Zijn conclusie is dan ook: experimenteer met alles wat de filosofie biedt, experimenteer met alle lichamen om concepten te creëren”, aldus Dolphijn.
Kunst en literatuur
De heersende gedachte dat literatuur en kunst ons tot betere burgers zouden moeten maken, werd door Deleuze sterk bestreden. Volgens hem raken we ontregeld door kunst en literatuur, waardoor wij juist gaan nadenken. In die zin brengt een kunstwerk ons dus tot denken. “Voor mij ging een nieuw universum open”, zegt Frans –Willem Korsten, universitair hoofddocent film- en literatuurwetenschappen, over zijn bestudering van Deleuzes filosofie.
Korsten vertelt over zijn werk waarin hij de filosofie van Deleuze naast de theorieën van Marx legt. Een analogie vindt hij in de ‘klassen’ van Marx, die in termen van Deleuze als ‘stijlen’ kunnen worden aangeduid. Deze stijlen kunnen met elkaar botsen (zoals de klassenstrijd van Marx). Korsten zegt hierover dat de stijl van de literatuur botst met de stijl van het rationalisme. “De twee zijn incompatibel, wat kan leiden tot conflicten, maar zij kunnen ook (tijdelijk) naast elkaar bestaan”, aldus Korsten.
Honours Class
Camille Clerx, studente Frans, vertelt over haar deelname aan de Honours Class ‘Reading Deleuze’ waarbij de vraag over wat filosofie nu precies is, centraal stond. “Doordat in de Honours Class iedereen vanuit zijn eigen vakgebied naar filosofie kijkt, leverde dat interessante resultaten op”, zegt Camille hierover, “ik ben geen filosoof, maar door de colleges over Deleuze begon ik het toch te begrijpen en heb ik er veel van geleerd.”
Toneel
Tijdens de borrel vertelt Isabel de Sena, studente uit de Honours Class, dat zij met name geraakt werd door de presentatie van dr. Houppermans over Deleuze en het toneel. Hierin werd een dans getoond die de uitputting van de ruimte, met als middelpunt de leegte, uitbeeldde. “Die dans ga ik nóóit vergeten, echt fantastisch!”
Geraakt door de filosofie?
Zes keer per jaar verschijnt het tijdschrift Filosofie, waarin verschillende auteurs diepgaande artikelen schrijven over specifieke denkers en filosofische stromingen.
(Emy Jansons-van Steekelenburg, juni 2012)