Jan Crijns in de media over OVV-rapport beveiliging bij inzet kroongetuigen
De Onderzoeksraad Voor De Veiligheid (OVV) publiceerde op 1 maart 2023 het rapport ‘Bewaken en beveiligen, lessen uit drie beveiligingssituaties'. Het OVV liet zich kritisch uit over het gebruik van kroongetuigen en de bescherming daarvan. De NOS en Trouw vroegen Jan Crijns, hoogleraar straf- en strafprocesrecht, om inhoudelijk commentaar.
Aanleiding onderzoek
Als het OM kroongetuigen gebruikt, krijgt die getuige in ruil voor zijn of haar belastende verklaringen strafvermindering. In 2018 maakte het Openbaar Ministerie bekend dat het Nabil B. zou gebruiken als kroongetuige in de strafzaak, die inmiddels bekend staat als het Marengo-proces. Na die bekendmaking volgden een reeks moorden op achtereenvolgens: de broer (Reduan B.), de advocaat (Derk Wiersum), en vertrouwenspersoon (Peter R. de Vries) van Nabil B. Die reeks liquidaties vormde de aanleiding voor het onderzoek van de OVV. Volgens de OVV ‘konden die moorden plaatsvinden doordat justitie en politie onvoldoende informatie uitwisselden’ (zie Trouw). Crijns vertelt in Trouw dat het OM nog steeds kroongetuigen kan gebruiken, maar ‘het OVV-rapport geeft wel aanleiding om dat ‘met extra behoedzaamheid’ te doen’.
Belangrijk opsporingsmiddel
Crijns ziet het gebruik van kroongetuigen dus nog steeds als een belangrijk opsporingsmiddel. In het Acht Uur Journaal zei hij: ‘ondanks de tekortkomingen is het gebruik van kroongetuigen een belangrijk instrument om zware criminelen te berechten’, omdat ‘bepaalde bovenlagen van criminele organisaties zich zodanig [hebben] afgeschermd dat je er niet makkelijk komt met alleen telefoontaps of traditionele opsporingsmethodes’.
Plannen minister
De Minister van Justitie en Veiligheid, Yeşilgöz-Zegerius, heeft in november 2022 laten weten juist meer gebruik te willen maken van kroongetuigen. Niet alleen zware criminelen, maar ook personen met een meer ondersteunende rol zouden daarvoor in aanmerking moeten komen. Gevraagd naar zijn kijk op de wens van de minister van Justitie en Veiligheid, zegt Jan Crijns tegen de NOS: ‘Het kan, maar alleen als het hand in hand gaat met betere bescherming’. Een grote inzet van de regeling verwacht hij niet, vanwege ‘de daaraan klevende nadelen’ zoals ‘het veiligheidsrisico’. Het rapport onderstreept volgens hem dat ‘als het leven van de kroongetuigen of diens naasten niet zeker is, daar geen strafvermindering tegenop kan’.
Meer weten?
Lees het hele artikel in Trouw.
Bekijk het hele fragment van het Acht Uur Journaal.
Bezoek ook de onderzoekspagina waar hij aan meewerkt: ‘Criminal Justice: Legitimacy, Accountability and Effectivity’.