Samen werken we aan een veilige omgeving
In een veilige cultuur is consent de norm. Nog niet iedereen is hiermee bekend. Mede daardoor komt seksueel ongewenst gedrag helaas nog vaak voor, ook aan onze universiteit.
"Seksueel geweld accepteren we hier niet" Rector Magnificus Hester Bijl
Wat is seksueel ongewenst gedrag?
Seksueel grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie en seksueel geweld vallen onder het spectrum van ongewenst seksueel contact. Elke vorm van seksueel gedrag, dat door de persoon die het ondergaat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren, is seksueel ongewenst gedrag.
Van ongewenste, seksueel getinte opmerkingen en intimidatie kan iemand ook veel last hebben, dan is er net zozeer sprake van seksueel ongewenst gedrag. Het is in alle gevallen goed om hulp in te schakelen. Belangrijk is om te weten dat zulk gedrag niet normaal is en ook niet wordt geaccepteerd.
Seksueel ongewenst gedrag is bijvoorbeeld:
• Fysiek contact tegen je zin, zoals een ongewenste aanraking, een aanranding of verkrachting.
• Intimiderende/grensoverschrijdende opmerkingen of (online) berichten.
• Zonder toestemming verspreiden van seksueel getint beeldmateriaal of berichten, of dreigen dit te doen.
Waar kun je terecht?
Hoe zorg jij voor consent?
-
1. Duidelijkheid in woord en daad
Heb je een leuke date of kom je iemand tegen op een huisfeestje? Het klikt en het voelt goed? Het blijft belangrijk dat jullie beiden instemmen met seksueel gedrag, non-verbaal en verbaal. Check altijd je aannames en verwachtingen bij de ander.
-
2. Durf te vragen
Sommige mensen vinden het lastig om aan te voelen waar hun grenzen liggen of deze te benoemen. Merk jij dat die ander niet zeker is en niet overtuigend ingaat op jouw voorstel? Help de ander (en jezelf) door vragen te stellen voordat je de volgende stap zet.
-
3. Helder en bewust
Zijn jullie allebei in een staat waarin jullie helder na kunnen denken en een beslissing kunnen nemen? Check dat ook bij de ander. Zit er iemand knus, maar dronken tegen je aan op een feestje? Dat betekent niet dat diegene instemt met verder seksueel contact.
-
4. Consent is vrijwillig
Vragen stellen betekent niet: druk uitoefenen of iemand sturen in de richting die jou goed uitkomt. Consent kan nooit gegeven worden als er sprake is van (groeps)druk, manipulatie of fysiek geweld.
-
5. Alcohol is geen excuus
Andersom geldt ook: als iemand onder invloed is van drank (of drugs), maakt nog niet dat grensoverschrijdend gedrag oké is. Ook dan heb jij recht op veiligheid en gelijkwaardigheid.
-
6. Wie A zegt hoeft geen B te zeggen
Zelfs als jullie samen hebben ingestemd met seksueel contact, kun je altijd stoppen. Je mag van gedachten veranderen en wat die ander daarvan vindt is niet jouw verantwoordelijkheid.
Duidelijkheid over consent: hoe zit het?
Let's talk about YES
Op 10 maart 2022 tekende rector magnificus Hester Bijl het Amnesty International-manifest 'Let's talk about YES' tegen seksueel geweld. Daarmee belooft de universiteit zich in te zetten voor het voorkomen van seksueel geweld.
Na het tekenen van het Amnesty-manifest is het actieplan Aanpak seksueel ongewenst gedrag van start gegaan. Dit plan zet in op preventie, betere informatievoorziening, betere opvang van studenten die te maken hebben gehad met seksueel ongewenst gedrag en samenwerking in de regio en binnen de universiteit. De campagne Consent is Key is onderdeel van dit actieplan.
Waarom deze campagne?
Uit onderzoek in opdracht van de Amnesty International blijkt dat 64% van de Nederlandse studenten niet weet waar ze seksueel geweld moeten melden binnen hun onderwijsinstelling. 11% van de vrouwelijke studenten krijgt te maken met verkrachting tijdens hun studietijd. Bij de mannelijke studenten is dit 1%. Iedereen kan te maken krijgen met seksueel ongewenst gedrag: dit is niet afhankelijk van gender. Van mannen is bekend dat zij minder vaak melding maken van dit soort ervaringen. Homo- en biseksuele mannen zijn bovengemiddeld vaak slachtoffer.
Middels de campagne Consent is Key vraagt de Universiteit Leiden aandacht voor seksueel ongewenst gedrag en wil zij dit lastige onderwerp bespreekbaar maken. Samen voorkomen we seksueel ongewenst gedrag en werken we aan een veilige omgeving. Op deze pagina lees je waar je terecht kunt, vind je meer informatie over consent en geven we je tips om niet over iemand anders grens heen te gaan.
Header- en footerafbeeldingen door Margriet Osinga.