Serie

Bert van Selm-lezing

De Bert van Selm-lezing is vernoemd naar neerlandicus, boekhistoricus en bibliograaf Bert van Selm (1945-1991), die tot zijn vroegtijdige dood werkzaam was in Leiden.

Wie was Bert van Selm?

Na zijn middelbare schooltijd aan de Europese school in Luxemburg studeerde Van Selm tussen 1964 en 1970 Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universteit van Amsterdam. Tijdens deze studie raakte hij onder de bekoring van geleerden als W.Gs Hellinga en H. de la Fontaine Verweij die hem inwijdden in de neo-filologie, de analytische bibliografie en de wetenschap van het boek. Hij was enige tijd student-assistent van Hellinga voor wie hij onder meer werkte aan het samenstellen van een overzicht van Nederlandse boekveilingen tot 1800. Hij studeerde af op Bronnen voor de kennis van leven en werken van Peeter Heyns (1970), waarin hij boekgeschiedenis, bibliografie en neerlandistiek met elkaar combineerde.

Kort na zijn afstuderen trad hij in 1971 in dienst als bibliograaf bij de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Leiden, alwaar hij vanuit het niets een vakgroepsboekerij opbouwde. Aan deze Leidse vakgroep bleef hij de rest van zijn leven verbonden, aanvankelijk als vakgroepsbibliograaf, maar al heel snel functioneerde hij als universitair docent, en sinds 1988 als hoofddocent. Met name colleges op het gebied van de heuristiek van de neerlandistiek en de boekwetenschap behoorden tot zijn specialismen. In 1987 promoveerde hij cum laude op Een menighte treffelijcke boecken. Nederlandse boekhandelscatalogi in het begin van de zeventiende eeuw. Hij aanvaardde in december 1989 aan zijn alma mater een bijzonder hoogleraarschap in de geschiedenis van de boekhandel en uitgeverij vanwege de Dr. P.A. Tiele Stichting. Een van zijn laatste wapenfeiten betrof zijn Dankwoord, uitgesproken op 6 februari 1991 in de Koninklijke Bibliotheek, toen hij er voor zijn proefschrift de prestigieuze Menno Hertzberger-prijs ontving, een driejaarlijkse onderscheiding voor exceptioneel bibliografisch werk. Hoewel Van Selm door zijn vroegtijdige dood nimmer aan het uitspreken van een oratie is toegekomen, is zijn werk te beschouwen als één voortdurende programmatische beginselverklaring, waarin onmiskenbaar het systematisch bronnenonderzoek, de filologische nauwgezetheid en de bestudering van het (Nederlandse) boek in de context van zijn tijd als leitmotiven doorklinken.

Bert van Selm was getrouwd met Maja Ascher. Uit dit huwelijk zijn twee dochters geboren.

Berry Dongelmans

De Bert van Selm-commissie bestaat uit Prof. dr. Wim van Anrooij, dr. Anna Dlabačová, prof. dr. Rick Honings en Lotte van den Bosch (studentlid, inmiddels afgestudeerd en PhD-student).

U kunt de Bert van Selm-lezing steunen door abonnee te worden.

Indien u dat wilt, kunt u dit kenbaar maken door bij uw bestelling het woord ‘abonnee’ te vermelden. U krijgt dan met ingang van dit jaar automatisch elk jaar een uitnodiging voor de lezing toegestuurd en u verzekert zich van een exemplaar van de gedrukte tekst (€ 8,90). Uw exemplaar ligt op de dag van de lezing klaar of wordt u nadien toegezonden.

Meer informatie of aanmelden: r.a.m.honings@hum.leidenuniv.nl

De Bert van Selm-lezing is een initiatief van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur van de Universiteit Leiden en wordt gesponsord door:

de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (Leiden);
Stichting Nederlandse Literatuur en Cultuur in de Middeleeuwen (Leiden);
Gerard Post van der Molen (Ruurlo);
Ton Croiset van Uchelen (Maarssen)

Uitgaven bestellen

De Bert van Selm-lezing wordt sinds 1992 jaarlijks georganiseerd ter nagedachtenis van de boekhistoricus Bert van Selm († 17 april 1991). De lezing is een initiatief van de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Universiteit Leiden. Exemplaren van voorgaande lezingen kunnen hier worden besteld.

Hieronder volgt een overzicht van alle voorgaande lezingen. Exemplaren van eerdere lezingen kunnen worden besteld door het vermelde bedrag (of een veelvoud daarvan) over te maken op IBAN NL77INGB0003881447 van de Stichting Neerlandistiek Leiden, Postbus 9515, 2300 RA Leiden, o.v.v. de betreffende titel. Gelieve bij uw betaling op de overschrijving uw naam en adres te vermelden.

Let op: een aantal titels is inmiddels uitverkocht!

30. Olga van Marion, Gouden diva’s. De eerste Nederlandse actrices in de zeventiende eeuw (Leiden: Primavera Pers, 2021).

€ 8,90

29. Rick Honings, Het eiland van vuurrazernij. De Krakatau-ramp van 1883 en de Nederlandse literatuur (Leiden: Primavera Pers, 2020).

€ 8,90

28. Willem Otterspeer, Het mystieke getal. Pythagoras in Leiden (Leiden: Primavera Pers, 2019).

€ 8,90

27. Odile Heynders, Perspectief, verbeelding en pragmatisme. Schrijfsters in het publieke debat (Leiden: Primavera Pers, 2018).

€ 8,90

26. Mary Kemperink, Literatuur als medisch zoeklicht. De homoseksuele identiteit (1850-1920) (Leiden: Primavera Pers, 2017).

€ 8,90

25. Frits van Oostrom, Van geletterd naar gepixeld. Over de missie van de letterkundige neerlandistiek (Leiden: Stichting Neerlandistiek Leiden, 2016).