Lezing | Studium Generale
Tropentoerisme (Den Haag)
- Datum
- dinsdag 6 februari 2024
- Tijd
- Bezoekadres
-
Wijnhaven
Turfmarkt 99
2511 DP Den Haag - Zaal
- 3.46 en online
Recreatieve reizigers in voormalig Nederlands-Indië, 1870-1945
Spreker: Nick Tomberge MA, promovendus bij het Leiden University Centre for the Arts in Society
Al zo’n anderhalve eeuw bezoeken toeristen de Indonesische archipel. In Nederlandse en Indonesische archieven en bibliotheken liggen duizenden teksten en beelden die hiervan getuigen. Je vindt er toeristische gidsen voor kampeerders en voor wandelaars die de botanische tuin in Buitenzorg (nu Bogor) willen bezichtigen, ansichtkaarten die specifieke uitzichten ophemelen en folders van scheepvaartmaatschappijen die een geheel verzorgde pakketreis aanbieden. ‘7 Uhr: Per Auto von Prapat [...] nach Brastagi. Unterbringung im Grand Hotel. Nachmittag frei für Spaziergänge’, zo meldt een minutieus uitgewerkt reisplan in een brochure van de Norddeutschen Lloyd Bremen. Hoewel deze teksten en beelden een grote variatie kennen, hebben ze alle gefunctioneerd als zogeheten technologies of control: ze stuurden het gedrag van toeristen in ‘de Oost’ (Wat te zien? Waar te staan? Hoe te kijken?) evenals hun begrip van de reisbestemming. Na een korte schets van de geschiedenis van het toerisme in Nederlands-Indië zal in deze lezing worden nagegaan op welke ideologisch geladen toeristische ervaring van de kolonie deze teksten en beelden aanstuurden en in hoeverre het mogelijk was je aan die sturende kracht te onttrekken.
Deze lezing is georganiseerd ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Gordel van papier’ en is te zien tot en met 25 februari in Huis van het boek.